Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχουν προβλήματα σε όλους τους κλάδους και τους τομείς εργασίας, το αντίθετο. Τα προβλήματα είναι πολλά, μεγάλα και κυρίως τόσο σύνθετα που οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται ότι δεν λύνονται με μια 24ωρη απεργία και με τη γνωστή κομματική γυμναστική. Οι παραδοσιακοί τρόποι αντίδρασης έχουν καταντήσει γραφικοί γιατί προσπαθούν να λύσουν με τον παλιό τρόπο καινούργια προβλήματα.
Το να ζητάς αυξήσεις από αυτόν που δεν έχει να σου δώσει ούτε το σημερινό μισθό, αγγίζει τα όρια της γελοιότητας. Το να θες από το κράτος να σου δώσει περισσότερες παροχές όταν δεν μπορεί να ανταποκριθεί ούτε στις βασικές σημερινές του υποχρεώσεις, είναι μάταιο. Το να κάνεις απεργία για να φοβηθεί ο Σόιμπλε ή ακόμα καλύτερα για να καταρρεύσει ο καπιταλισμός, η παγκοσμιοποίηση και το διεθνές κατεστημένο, κατατάσσεσαι απευθείας στον κόσμο των... ψεκασμένων.
Οι εργαζόμενοι με τη στάση τους δείχνουν στις συνδικαλιστικές ηγεσίες ότι οι εθιμοτυπικές απεργίες κάθε χρόνο ενόψει ψήφισης προϋπολογισμού έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Το αίτημα και ο “εχθρός” πρέπει να είναι καθαρός για να επιτύχει συμμετοχή και να υπάρξει προσδοκία δικαίωσης. Κάποιοι κατάφεραν στο παρελθόν να πείσουν ότι αρκούσε να σκίσεις τα μνημόνια για να έρθει η ελπίδα. Τώρα όλοι έχουν γίνει σοφότεροι μέσα από τη διαδικασία βιωματικής πολιτικής μάθησης. Ελπίζουμε αυτό να αποτελέσει οδηγό για να προχωρήσουμε με λιγότερους παραμυθατζήδες στο μέλλον.