Τα δύο παιδιά περιθάλπει με φροντίδα και αγάπη η Κοινωνική Υπηρεσία του Νοσοκομείου, μέχρι η εισαγγελέας Ανηλίκων και ο επίτροπος που ορίστηκε να αποφασίσουν αν θα ανατεθεί στο κράτος η επιμέλεια των παιδιών - κάτι που, σύμφωνα με πληροφορίες μας, αναμένεται να συμβεί μέσα στις επόμενες ημέρες.
Τα δύο αδέρφια ήταν μαζί με τους πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι έφτασαν τη Δευτέρα του Πάσχα στην Καλαμάτα, και καθώς αποχωρίστηκαν από τον ενήλικο φροντιστή τους, θεωρούνται, έστω και προσωρινά, ασυνόδευτα - ενώ την υπόθεσή τους παρακολουθεί ο Οργανισμός Refugee Support Aegean (Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο).
Με αφορμή τα δύο αυτά παιδιά, η υπεύθυνη επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Ελλάδα, Στέλλα Νάνου, μιλάει στην “Ε” για την κατάσταση των ασυνόδευτων παιδιών στη χώρα, που ο αριθμός τους εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 3.623.
Η ΠΙΟ ΕΥΑΛΩΤΗ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ
Η υπεύθυνη επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Ελλάδα, Στέλλα Νάνου, υπενθυμίζει ότι τα παιδιά πρόσφυγες αποτελούν την πιο ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα όταν, για διάφορους λόγους, αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. “Σε συνθήκες κρίσης και εκτοπισμού, τα παιδιά και οι έφηβοι κινδυνεύουν να υποστούν διάφορες μορφές κακοποίησης, να χωριστούν από τους γονείς ή τους συγγενείς τους, να πέσουν θύματα βίας, αδιαφορίας, εκμετάλλευσης ή trafficking”, αναφέρει. Και προσθέτει ότι “τα παιδιά πρόσφυγες όχι μόνο έχουν υπομείνει δύσκολα και επικίνδυνα ταξίδια, αλλά συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν κινδύνους και κακουχίες μόλις βρεθούν στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, μπορεί να διαμένουν σε μη ασφαλείς συνθήκες στέγασης, να καταγράφονται λανθασμένα ως ενήλικες ή να μην λαμβάνουν τη φροντίδα που χρειάζονται”.
“ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ ΠΑΙΔΙΑ”
Είναι σημαντικό, λέει η κ. Νάνου, να κατανοήσουμε ότι “ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς, από το αν έχουν χαρτιά ή όχι, από το αν έφυγαν από τη Συρία, το Αφγανιστάν ή το Πακιστάν, τα παιδιά πρόσφυγες και τα ασυνόδευτα παιδιά είναι πάνω από όλα παιδιά. Παιδιά, που έχουν ανάγκη από ασφάλεια και αξιοπρέπεια, και ως παιδιά πρέπει να βρουν προστασία, αποδοχή και υποστήριξη”.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση με τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα, η υπεύθυνη επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Ελλάδα αναφέρει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), ο αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών στη χώρα εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 3.623. Η δυναμικότητα των θέσεων φιλοξενίας (μακροχρόνιας και προσωρινής) σε κατάλληλους χώρους έχει αυξηθεί σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν, σε περισσότερες από 3.400 θέσεις.
ΜΕΙΩΘΗΚΕ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΑ ΚΥΤ
Είναι επίσης σημαντικό ότι έχει μειωθεί ο αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών που διαμένουν σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στα νησιά, όπου οι συνθήκες είναι δύσκολες, ιδιαίτερα για αυτή την ευάλωτη ομάδα πληθυσμού. Για παράδειγμα, παρατηρεί η Στ. Νάνου, “αυτή τη στιγμή 102 ασυνόδευτα παιδιά παραμένουν σε ΚΥΤ νησιών, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διοικητικές πράξεις που τα αφορούν, ενώ πριν από τον Σεπτέμβριο του 2020, περισσότερα από 900 ασυνόδευτα παιδιά παρέμεναν σε επισφαλείς συνθήκες στα ΚΥΤ στα νησιά”.
Διαπιστώνει ακόμη πως “είναι σαφές ότι μέσα στο 2020 έγιναν πολλά θετικά βήματα για την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα. Σε αυτά, να προσθέσω το πρόγραμμα μετεγκατάστασης ασυνόδευτων παιδιών σε άλλες χώρες της Ευρώπης: μέχρι στιγμής 766 ασυνόδευτα παιδιά έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα σε 12 χώρες της Ευρώπης, κάνοντας ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους”.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Η Στέλλα Νάνου αναφέρει ως ένα ακόμα θετικό βήμα και τη δημιουργία ενός Εθνικού Μηχανισμού για τον εντοπισμό και την προστασία ασυνόδευτων παιδιών, που βρίσκονται σε συνθήκες αστεγίας ή σε επισφαλή καταλύματα. “Ο μηχανισμός αυτός στοχεύει επίσης να βοηθήσει στο να καταργηθεί και στην πράξη το μέτρο της «προστατευτικής φύλαξης» (της πρακτικής δηλαδή παραμονής ασυνόδευτων παιδιών, συχνά για μεγάλα χρονικά διαστήματα, σε αστυνομικά τμήματα και κέντρα κράτησης μέχρι να παραπεμφθούν σε κατάλληλο χώρο φιλοξενίας). Το μέτρο αυτό έχει ήδη καταργηθεί με νόμο τον Δεκέμβρη του 2020” σημειώνει.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΗΣ ΦΥΛΑΞΗΣ
Ως προς τη διαδικασία, τα ασυνόδευτα παιδιά που φτάνουν στην Ελλάδα, εκτός των νησιών, όπως συμβαίνει και με τις ad hoc αφίξεις στην Καλαμάτα, μετά την κατάργηση της προστατευτικής φύλαξης μεταφέρονται προσωρινά σε ανοιχτούς χώρους φιλοξενίας (camps) στην ενδοχώρα. Στη συνέχεια παραπέμπονται για τοποθέτησή τους σε κατάλληλους χώρους φιλοξενίας με προτεραιότητα. “Σε ορισμένες ιδιαίτερες περιπτώσεις, όταν για παράδειγμα τα παιδιά φτάνουν μεν συνοδευόμενα στη χώρα, αλλά για διάφορους λόγους αποχωρίζονται από τους γονείς τους ή τον ενήλικο φροντιστή τους, οι αρμόδιες αρχές, ο εισαγγελέας και ο επίτροπος, πρέπει να αποφασίσουν πρώτα αν η επιμέλεια των παιδιών θα ανατεθεί στο κράτος” εξηγεί η Στέλλα Νάνου για τις περιπτώσεις όπως αυτή των δύο προσφυγόπουλων από τη Συρία.
ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΑ
Οπότε, “σε αυτή την περίπτωση τα παιδιά θεωρούνται ασυνόδευτα (έστω και προσωρινά, μέχρι να διαλευκανθεί ή συνθήκη με τους γονείς ή τον ενήλικο φροντιστή) και ακολουθούνται οι παραπάνω διαδικασίες” επισημαίνει η κ. Νάνου – και καταλήγει λέγοντας πως σημαντικό ρόλο ως προς τη θεσμική προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων, αναφορικά με τον συντονισμό δράσεων υπηρεσιών και φορέων, κρατικών και μη, που εμπλέκονται σε ζητήματα προστασίας αυτών των παιδιών, έχει η Ειδική Γραμματεία Προστασία Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
