«Ο κάθε επιχειρηματίας και ο κάθε παραγωγός πρέπει και από μόνος του να ενδιαφερθεί. Αν δεν ασχοληθούμε με την προβολή και την προώθηση του ελαιόλαδου από μόνοι μας, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Αν περιμένουμε απ' το χύμα, κάθε χρόνο θα είμαστε και χειρότερα». Αυτό επισημαίνει ο πρόεδρος του Παμμεσσηνιακού Συνδέσμου Ελαιοτριβέων Αντώνης Κορακάκης, σημειώνοντας πως πρέπει να δοθεί έμφαση στην τυποποίηση και την ποιότητα. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα βιωσιμότητας των ελαιοτριβείων, προτείνει τη συστέγαση 5-10 μονάδων σε κατάλληλο χώρο, κάτι σαν Βιομηχανικό Πάρκο, που θα εξυπηρετήσει τους παραγωγούς και θα ωφελήσει τους ελαιοτριβείς και το προϊόν.

- Πώς ήταν η φετινή παραγωγή στο νομό;
«Η χρονιά σε κάποιες περιοχές ήταν καλή. Στην Πυλία υπήρχε υψηλή παραγωγή, στην Τριφυλία μέτρια, ενώ στην Κεντρική και Βόρεια Μεσσηνία είχαμε πολλά προβλήματα με τους παγετούς κι ήταν μικρή η παραγωγή».

- Ο κλάδος των ελαιοτριβέων πώς πήγε; Είχε προβλήματα, όπως και οι παραγωγοί;
«Γενικά ο κλάδος έχει πολλά οικονομικά προβλήματα, διότι η χαμηλή τιμή, γύρω στα 2,15 ευρώ, είναι τιμή παραγωγού αλλά και τιμή ελαιοτριβέα. Αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί: Ο ελαιοτριβέας είναι σαν παραγωγός, πληρώνεται σε λάδι. Οπότε η χαμηλή τιμή στον παραγωγό είναι και για τον ελαιοτριβέα ό,τι χειρότερο. Γι’ αυτό έχουμε πει κατά καιρούς ότι τα συμφέροντα και των παραγωγών και των ελαιοτριβέων είναι κοινά, ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε μια παραπάνω αξία στο προϊόν, για να είμαστε όλοι βιώσιμοι. Είναι μια δύσκολη χρονιά για όλα τα ελαιοτριβεία. Ακόμα και κάποια ελαιοτριβεία που δούλεψαν πάρα πολύ έχουν προβλήματα, διότι αυτές οι τιμές δεν μπορούν να φέρουν κερδοφορία».

- Συνεχίστηκε και φέτος το ότι κάποια ελαιοτριβεία δεν άνοιξαν και δε λειτούργησαν;
«Συνεχίστηκε, αν και όχι σε μεγάλο βαθμό. Κάποια δεν άνοιξαν καθόλου. Και συνήθως αυτά είναι κάποια ελαιοτριβεία που θα έπρεπε να εκσυγχρονιστούν και να μπουν σ’ ένα μεγάλο κόστος. Προτίμησαν οι άνθρωποι να μην τα ξεκινήσουν καθόλου. Γιατί υπάρχουν και τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Θα έπρεπε κάποιοι να τα μετατρέψουν σε 2 φάσεις, οπότε ήταν επιλογή τους να μην τα ανοίξουν καθόλου, γιατί θα είχαν παραπάνω προβλήματα».

- Και φέτος πάντως, παρότι ήταν βελτιωμένη η εικόνα, είχαμε προβλήματα με λιόζουμα σε ποτάμια του νομού.
«Και τότε που πήρε την απόφαση ο νομάρχης για άρση των αποδεκτών, ήταν μισή, αφορούσε τη μισή Μεσσηνία. Θα έπρεπε να γίνει ένα πλάνο 3ετίας - 4ετίας και όλοι να πάνε σε μια λειτουργία. Τώρα έχει γίνει το εξής: Εμείς στην περιοχή Πυλίας και των Γαργαλιάνων δουλεύουμε όλοι διφασικά. Αποτέλεσμα, να χάνονται πάρα πολλά χρήματα από τον πυρήνα, ενώ κάποια άλλα λιοτρίβια στην υπόλοιπη Μεσσηνία δουλεύουν τριφασικά και έχουν ένα σοβαρό έσοδο! Είναι και πρόβλημα ανταγωνισμού αυτό το πράγμα. Είναι ένα θέμα που σιγά σιγά πρέπει να επιλυθεί. Νομίζω ότι κάθε χρόνο η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη. Απ’ ό,τι γνωρίζω κάποια λιοτρίβια που δε δούλεψαν διφασικά μετέφεραν το λιόζουμο σε χωράφια που είχαν υποδείξει - είχαν έρθει σε μια συμφωνία με τις Διευθύνσεις Υγείας και Περιβάλλοντος και το μετέφεραν εκεί. Τώρα, για κάποιες περιπτώσεις που λέτε, δε γνωρίζω αν υπάρχουν προβλήματα σε κάποιες περιοχές. Ξέρω ότι υπάρχει μια διάθεση και από τους ελαιοτριβείς σιγά σιγά να λυθεί κι αυτό το πρόβλημα».

- Υπάρχει περίπτωση κάποια διφασικά να το γύρισαν και να δούλεψαν ως τριφασικά, όπως λέγεται;
«Δεν το γνωρίζω. Καταρχήν είναι παράνομο. Για να δουλέψει ένα ελαιοτριβείο διφασικά ή τριφασικά, πρέπει να έχει και την ανάλογη άδεια. Αν έχει αλλάξει τη λειτουργία του, είναι παράνομο, αν έχει γίνει. Το κάθε ελαιοτριβείο για να λειτουργήσει έχει μια συγκεκριμένη περιβαλλοντική άδεια. Για παράδειγμα η δική μου λέει για διφασική λειτουργία. Αν για κάποιους λόγους κάποιος μετατρέψει τη λειτουργία από διφασική σε τριφασική, αυτομάτως δεν έχει άδεια λειτουργίας. Είναι παράνομος».

- Με την περίπτωση των συγχωνεύσεων των πολλών ελαιοτριβείων στο νομό, που είχε ακουστεί, μπορεί να γίνει κάτι; Μπορεί αυτό να δώσει λύση;
«Αυτό εγώ το λέω συνέχεια. Εχουμε φτάσει σ’ ένα σημείο που δύσκολα είναι βιώσιμο ένα ελαιοτριβείο με τα σημερινά επίπεδα τιμής, τα 2,15 και 2,20 ευρώ χύμα Ιταλίας - γιατί μιλάμε πάντα για χύμα και όχι για κάποιες εξαιρετικές περιπτώσεις να βρεις μια αγορά στο εσωτερικό. Δεν μπορούν να είναι βιώσιμα, ούτε οικονομικά ούτε περιβαλλοντικά. Γιατί σε κάποια χρόνια που θα γίνουν πιο αυστηροί οι περιβαλλοντικοί όροι, δε θα μπορούν να αντεπεξέλθουν.
Εκτός από τις συγχωνεύσεις έχω σκεφτεί και τη συστέγαση. Δηλαδή, θα μπορούσαν να συστεγάζονται σ' ένα χώρο όπως είναι το Βιομηχανικό Πάρκο, δηλαδή να συστεγαστούν 5-10 λιοτρίβια σ’ έναν συγκεκριμένο χώρο, όπου θα είναι και πιο εύκολη η πρόσβαση από τους παραγωγούς, πιο εύκολη η αποθήκευση του λαδιού, ενώ και πιο εύκολα θα βγαίνει ένα κέρδος από τα υπολείμματα. Αρκετά λιοτρίβια έβγαλαν φέτος πολλά χρήματα από τα υπολείμματα. Δηλαδή το κουκούτσι της ελιάς το έπαιρναν από τον πυρήνα, άλλα πάλι έκαναν ρεπάσο από τον πυρήνα, άλλα κοιτούσαν να βγάλουν κάτι από τα φύλλα, να τα μετατρέψουν σε λίπασμα. Υπάρχει ένα έσοδο εκεί. Οταν υπάρξει ένας συγκεντρωτισμός, μπορεί αυτό να γίνει. Ενα ελαιοτριβείο με τα οικονομικά δεδομένα που έχει δεν μπορεί να αντεπεξέλθει, να κάνει όλα αυτά τα πράγματα. Οταν όμως μαζευτούν 5 επιχειρηματίες μαζί και βρουν ένα χώρο που θα εξυπηρετεί και τους παραγωγούς, να μην είναι μακριά -γιατί είναι και το πρόβλημα της μεταφοράς- και κάνουν συστέγαση, ο παραγωγός θα πάει στο συγκεκριμένο χώρο, θα υπάρχει μια μικρή ΒΙΠΕ.
Τώρα πια σε επίπεδο Περιφέρειας μπορούν να προωθηθούν και τέτοιες λύσεις. Το επεξεργάζομαι τελευταία και θα το προτείνω. Φανταστείτε πόσο πιο εύκολα θα ανάσαινε η περιοχή -και περιβαλλοντικά- και πόσο πιο εύκολα θα μαζεύονταν οι ποσότητες του λαδιού. Και τυποποίηση θα μπορούσε να γίνει και αποθήκευση. Να μην το παίρνουν το λάδι οι παραγωγοί στα σπίτια. Γιατί στα σπίτια καταστρέφεται η ποιότητα πολλές φορές. Το βάζουν σε ακατάλληλα δοχεία, κάτω από τσίγκους και το χτυπάει ο ήλιος, με αποτέλεσμα να καταστρέφεται η ποιότητα. Και αποθήκευση λαδιού να γίνεται και περιβαλλοντικά να είμαστε καλύτεροι, και να έχουν και κάποια έσοδα τα ελαιοτριβεία - γιατί τα περισσότερα έχουν πρόβλημα».

- Με τη σταθερά χαμηλή τιμή του ελαιόλαδου υπάρχει λύση, υπάρχει πρόταση;
«Πρόταση υπάρχει πάντα, εδώ και χρόνια. Απ’ όταν ασχολήθηκα με τα κοινά το βάζω σαν πρώτο θέμα. Γιατί η βιωσιμότητα των ελαιοτριβείων έχει σχέση με την τιμή του ελαιόλαδου. Φανταστείτε ένα ελαιοτριβείο που παίρνει 30 τόνους δικαίωμα και πληρώθηκε σε λάδι. Οταν πληρώνεται με 2 ευρώ έχει 60.000 ευρώ έσοδα και όταν πληρωθεί με 3 ευρώ έχει 90.000 ευρώ έσοδα. Με την ίδια εργασία, 30.000 ευρώ παραπάνω.
Οπως είναι τα πράγματα έτσι ελεύθερα, μπορεί και ισπανικό λάδι να έρθει στην Ελλάδα, μπορεί και ιταλικό. Εδώ θα πρέπει ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί να κοιτάξουμε και πώς θα πουλήσουμε το προϊόν. Γιατί στατιστικά βλέπετε ότι την τελευταία 5ετία η τιμή του λαδιού πέφτει συνεχώς,το χύμα εννοώ. Αν λοιπόν υπάρχουν εξαιρέσεις, αυτές θα γίνουν κατόπιν έντονων προσπαθειών και πρωτοβουλιών, τόσο από πλευράς παραγωγών όσο και ελαιοτριβέων, ώστε να απευθυνθούν στον καταναλωτή. Στην κατανάλωση, στο σούπερ μάρκετ το λάδι είναι γύρω στα 4 με 5 και 6 ευρώ, ενώ στον παραγωγό είναι 2. Αν μπορέσεις και βρεις κάποιες αγορές να πουλήσεις απευθείας στον καταναλωτή, εκεί νομίζω ότι είναι η λύση. Γιατί  η τιμή του χύμα απ’ ό,τι φαίνεται στατιστικά κάθε χρόνο είναι όλο και πιο χαμηλά».

- Εμφαση δηλαδή στην τυποποίηση και την ποιότητα;
«Εμφαση στην τυποποίηση, στο ποιοτικό προϊόν - και αν είναι δυνατό, να γίνει κι απευθείας διάθεση στον καταναλωτή, ώστε να παρακαμφθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Δηλαδή μια ομάδα παραγωγών, μια ομάδα ελαιοτριβείων, έτσι όπως υπάρχει τώρα το Ιντερνετ, θα μπορούσε να παράγει ένα αξιόπιστο προϊόν και να το πηγαίνει απευθείας στον καταναλωτή με κούριερ. Υπάρχουν αυτές οι λύσεις.
Ασχετα από τις διακυμάνσεις -μπορεί μέσα στην παραγωγή να κάνει μια διακύμανση υψηλή χαμηλή-, αν δείτε την καμπύλη, η τιμή του χύμα ελαιόλαδου όπως διαμορφώνεται στην αγορά της Ιταλίας είναι κάθε χρόνο και χαμηλότερη. Αρα θα πρέπει και ο κάθε επιχειρηματίας και ο κάθε παραγωγός να ενδιαφερθεί κι από μόνος του. Συν τα κίνητρα που μπορεί να δώσει η Πολιτεία στο να δημιουργηθούν τέτοιες μονάδες.
Υπάρχουν στη Μεσσηνία τυποποιητικές μονάδες, μπορεί π.χ. να απευθυνθεί ο παραγωγός κι ο ελαιοτριβέας και σ’ αυτές τις τυποποιητικές μονάδες να του κάνουν την παραγωγή του, φασόν να τυποποιήσουν το προϊόν του. Πιστεύω ότι αν δεν ασχοληθούμε με την προβολή και την προώθηση του προϊόντος από μόνοι μας, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Αν περιμένουμε απ' το χύμα, κάθε χρόνο θα είμαστε και χειρότερα».

Συνέντευξη στον
Γιάννη Σινάπη