Τα πράγματα όμως δεν τόσο ειδυλλιακά όσο δείχνουν οι αριθμοί. Ηδη από το 1993 μετά την αναγνώριση της ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» το ίδιο το ελληνικό κράτος, ανεχόμενο τα τερτίπια κάποιων «επιτήδειων», έχει προκαλέσει σύγχυση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, μεταξύ της ποικιλίας Καλαμών και τις ελιές ΠΟΠ Καλαμάτας.
Αυτή η αδράνεια της Πολιτείας έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στις εξαγωγές της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμών. Η έλλειψη εθνικής στρατηγικής στον ελαιοκομικό τομέα έχει ως αποτέλεσμα ένα πανίσχυρο προϊόν, αντί να το «απογειώνει» κατακτώντας τις διεθνείς αγορές , να το «φρενάρει» με την σύγχυση που έχει δημιουργηθεί.
Παρά τις κατά καιρούς συσκέψεις στο αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με εκπροσώπους αγροτών, συνεταιριστών, τυποποιητών και εξαγωγέων, το αδιέξοδο παραμένει και ταλανίζει εδώ και χρόνια παραγωγούς και τυποποιητές. Μάλιστα μετά τις ανέφικτες και προφανείς αποτυχημένες προσπάθειες στο παρελθόν της ΠΕΜΕΤΕ, είτε για κατάργηση του ΠΟΠ Ελιάς Καλαμάτας, είτε για Πανελλαδικό ΠΟΠ, σήμερα «εφευρέθησαν» τα συνώνυμα της ποικιλίας Καλαμών:
Ηδη έχει παρθεί απόφαση και βρίσκεται σε εξέλιξη νομοθετική πρωτοβουλία για εγγραφή στον ευρωπαϊκό κατάλογο ποικιλιών ως συνώνυμων της ποικιλίας Καλαμών, Καλαμάτας. (Στον εθνικό κατάλογο ΦΕΚ 890/Β/19-9-1996 ως συνώνυμα αναφέρονται μόνον: Καλαματιανή, Τσιγκόλι, Αετονύχι).
Θεωρώ ότι εάν επικρατήσει αυτή η επιλογή, μπορεί πρόσκαιρα να «ξεμπλοκάρει» την εξαγωγική διαδικασία, μακροπρόθεσμα όμως συμβάλλει στην απώλεια του εθνικού μας brand name. Στην ουσία θα ωφεληθούν οι τρίτες χώρες, οι οποίες θα χρησιμοποιούν ελεύθερα την ονομασία «Καλαμάτα» διαμορφώνοντας μία ενιαία παγκόσμια αγορά στην παραγωγή και την κατανάλωση. Ετσι, θα αυξηθεί ο ανταγωνισμός των χωρών που θα παράγουν ένα τελικό προϊόν χωρίς προδιαγραφές ποιότητας και οι χώρες με χαμηλό κόστος παραγωγής (Αίγυπτος, Τουρκία, Νοτιοαφρικάνικες χώρες), θα συμπιέσουν τις τιμές και το εισόδημα του Ελληνα παραγωγού.
Συνεπώς η τροποποίηση της προστατευόμενης ονομασίας σε εμπορικό όνομα, θα έχει σαν αποτέλεσμα αφενός μεν τη μείωση της εμπορικής αξίας, αφετέρου την αύξηση των εισαγωγών ελιών στην Ελλάδα και την Ευρώπη από τρίτες χώρες με την ονομασία Kalamata olives.
Εκτιμώ ότι θα είναι το δεύτερο εξίσου σημαντικό λάθος που θα γίνει σε βάρος της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμών, μετά από αυτό που έγινε το 1985 και δεν κατοχυρώθηκε υπέρ της χώρας μας η ποικιλία, στον Διεθνή Οργανισμό Προστασίας των φυτικών ποικιλιών UPOV. Σημειωτέον ότι εάν η παραπάνω ποικιλία είχε κατοχυρωθεί, η επέκταση της στο εξωτερικό θα ήταν ελεγχόμενη, με σημαντικές εισπράξεις για τη χρήση της.
Παναγιώτης Αλευράς
Περιφερειακός Σύμβουλος
πρ. Αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας
ΥΓ1: Το θέμα είναι εξαιρετικά σημαντικό και απαιτείται άμεση ενεργοποίηση όλων των φορέων της Μεσσηνίας γιατί μπορεί να παραμένει η γεωγραφική ζώνη της ελιάς ΠΟΠ Καλαμάτας, αλλά έρχονται τα «συνώνυμα», που την υποβαθμίζουν.
ΥΓ2: Το θέμα το έθεσα προς συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο στις 14-11-2016, όμως η περιφερειακή αρχή αρνήθηκε να συζητηθεί.
ΥΓ3: Η Περιφέρεια οφείλει να πάρει άμεσα πρωτοβουλίες για την ολοκλήρωση του φακέλου επέκτασης της ελιάς ΠΟΠ Καλαμάτας στους όμορους νομούς. Ετσι, θα παράγονται 17.000 - 20.000 τόνοι ελιάς ΠΟΠ Καλαμάτας, ποσότητα αρκετά σημαντική, συνεχώς αυξανόμενη με νέες φυτεύσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα την ποιότητα και φήμη του προϊόντος. Μόνον έτσι θα αποτραπούν τα νέα «τερτίπια» με τα συνώνυμα.