"Η Δημοκρατική Αριστερά δεν επέλεξε τη βολική θέση της αντιπολίτευσης, επέλεξε -ως Αριστερά της ευθύνης- τον δύσκολο δρόμο της εθνικής συνεννόησης, του ιστορικού συμβιβασμού, να συμβάλει με όλες τις δυνάμεις της στη διέξοδο από την κρίση". Οπως σημειώνει, η ΔΗΜΑΡ, ως εταίρος στην κυβέρνηση, «επιμένει σε μέτρα ανακούφισης των εργαζομένων και των ανέργων, πρότεινε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, αντιστάθηκε στις εργασιακές αλλαγές και δεν ψήφισε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, διατύπωσε ένα πλήρες σχέδιο για την εξυγίανση του πολιτικού συστήματος». Ταυτόχρονα τονίζει ότι «η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, ορισμένες φορές, "αδυνατίζουν" τις διαπραγματευτικές γραμμές της κυβέρνησης» και παρατηρεί: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αντίπαλος. Αν ήταν και ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε μια τέτοια ευρύτατη κυβερνητική λύση, το κέντρο βάρους θα ήταν προφανώς πιο αριστερά. Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ προτίμησε τη συνήθη πρακτική της διαμαρτυρίας και της καταγγελίας» τονίζει, εκτιμώντας ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί ως σούπερ μάρκετ, γιατί αντιμετωπίζει τους πολίτες ως πελάτες και προσφέρει όλων των ειδών τα ''προϊόντα'', με μοναδικό κίνητρο τα ''ψηφαλάκια'' ".

Καταλήγοντας, ο Θοδ. Μαργαρίτης απορρίπτει την ''θεωρία των άκρων'', καθώς -όπως επισημαίνει, «είναι απολύτως σχηματική. Σε καμιά περίπτωση οι ακρότητες, είτε του ΣΥΡΙΖΑ, είτε της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, είτε ακόμα και μερίδας αναρχικών, δεν μπορούν να ταυτιστούν με τη φασιστική βία, τα κηρύγματα μισαλλοδοξίας και τις ρατσιστικές πρακτικές».

Με την ευκαιρία αυτή δε, υπογραμμίζει ότι «η Χρυσή Αυγή είναι ένα φασιστικό κόμμα. Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν πολίτη, που στηρίζει αυτό το επικίνδυνο μόρφωμα. Η Δημοκρατία οφείλει να αμυνθεί και να επανεξετάσει τα συνταγματικά όρια της συμμετοχής της Χρυσής Αυγής στο κοινοβουλευτικό σύστημα».

- Μια συχνή κριτική στη ΔΗΜΑΡ σήμερα είναι ότι παρέχει ''αριστερό άλλοθι'' σε αντιλαϊκές πολιτικές και μέτρα. Εξακολουθεί να ισχύει το βασικό προεκλογικό της σύνθημα για "Αριστερά της ευθύνης";

«Η Δημοκρατική Αριστερά δεν επέλεξε τη βολική θέση της αντιπολίτευσης η οποία στη χώρα μας έχει ταυτιστεί συνήθως με τις υποσχέσεις. Επέλεξε -ως Αριστερά της ευθύνης- να συμβάλει με όλες τις δυνάμεις της στη διέξοδο από την κρίση. Αν η χώρα το περασμένο καλοκαίρι πήγαινε για τρίτη φορά σε εκλογές, μέσα σε έξι μήνες, είναι σίγουρο ότι θα είχαμε ανοίξει διάπλατα την πόρτα της άτακτης χρεοκοπίας.

Κανονικά θα έπρεπε να είχε τότε συγκροτηθεί μια οικουμενική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της κρίσης, αντί να παίζουν τον ''μουντζούρη'' όλα τα πολιτικά κόμματα για το ποιος τελικά θα κυβερνήσει, σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Αν ήταν και ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε μια τέτοια ευρύτατη κυβερνητική λύση, το κέντρο βάρους θα ήταν προφανώς πιο αριστερά. Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ προτίμησε τη συνήθη πρακτική της διαμαρτυρίας και της καταγγελίας.

Στον αντίποδα, η Δημοκρατική Αριστερά επέλεξε τον δύσκολο δρόμο της εθνικής συνεννόησης, του ιστορικού συμβιβασμού, για να αποτραπεί η άτακτη χρεοκοπία και να παραμείνει η χώρα στο ευρώ. Οι αποφάσεις του Eurogroup τον περασμένο Νοέμβριο, όπου από τη μια πλευρά σταθεροποιήθηκε η Ελλάδα στην Ευρωζώνη και από την άλλη εγκρίθηκε η δόση-μαμούθ με χαμηλό επιτόκιο, δικαιώνουν τις επιλογές του κόμματός μας».

- Πρόσφατα κατηγορήθηκε η ΔΗΜΑΡ για υπαναχώρηση από τις αρχικές θέσεις που είχε εκφράσει ο πρόεδρος του κόμματος για το ''χαράτσι'' στα ακίνητα. Υπάρχει βάση στις επικρίσεις αυτές;

«Το ΕΕΤΗΔΕ (το αποκαλούμενο χαράτσι) θα αντικατασταθεί. Θα διατηρηθεί μειωμένο το 2013 κι από τον επόμενο χρόνο θα υπάρχει ως ενιαίο τέλος ακινήτων, το οποίο συνιστά μια πιο δίκαιη φορολογική πολιτική. Το ενιαίο τέλος θα προβλέπει αφορολόγητο όριο, θα στηρίζεται στις αντικειμενικές αξίες και θα έχει προοδευτική κλίμακα. Αυτή είναι η συμφωνία των πολιτικών αρχηγών.

Δημιουργήθηκαν ωστόσο εύλογες συγχύσεις, από μια λανθασμένη άτυπη ενημέρωση του υπουργείου Οικονομικών, που παρουσίαζε το ΕΕΤΗΔΕ με άλλο όνομα και όχι με τη διαφορετική ουσία που πρόκειται να μετεξελιχθεί».

 - Θα έλεγε κανείς, διαβάζοντας ανακοινώσεις του κόμματος και δηλώσεις στελεχών του, ότι ο βασικός αντίπαλος της ΔΗΜΑΡ είναι ο ιδεολογικά συγγενής ΣΥΡΙΖΑ. Η σκληρή κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση εκπορεύεται από τη συμμετοχή του κόμματός σας στην κυβέρνηση ή αποτελεί θέμα ερμηνείας για το ποιος πρέπει να είναι ο ''σωστός'' αριστερός λόγος;

«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αντίπαλος. Η αξιωματική αντιπολίτευση με τις αντιφατικές εκφωνήσεις τραυματίζει την κυβερνησιμότητά της και τη δυνατότητα για εναλλακτικές λύσεις στο σημερινό κυβερνητικό στάτους. Εχω πει και παλιότερα ότι λειτουργεί σαν σούπερ μάρκετ. Μιλά από τη μία πλευρά για ''νοικοκυραίους'' και από την άλλη διαμαρτύρεται για συλλήψεις αντιεξουσιαστών. Υποστηρίζει το ευρώ και άλλοτε σχετικοποιεί την αξία της νομισματικής σταθερότητας. Ο Αλ. Τσίπρας ταξιδεύει και συνομιλεί με τον Β. Σόιμπλε και το ΔΝΤ και μετά, στο εσωτερικό, συνεχίζει τις δημαγωγικές ρητορείες. Αυτό είναι σούπερ μάρκετ. Γιατί αντιμετωπίζει τους πολίτες ως πελάτες και προσφέρει όλων των ειδών τα ''προϊόντα''. Μοναδικό κίνητρο τα ''ψηφαλάκια''…

Φυσικά, αν ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρούσε σε ρεαλιστική στροφή, απαλλασσόμενος από παλαιοκομμουνιστικές και λαϊκίστικες αντιλήψεις, θα μπορούσε να ήταν ο πιο φυσιολογικός σύμμαχος της Δημοκρατικής Αριστεράς».

- Σε παλιότερη συνέντευξη που είχα κάνει στον γραμματέα της Κ.Ε. της ΔΗΜΑΡ, ο Σπύρος Λυκούδης είχε δηλώσει πως «η Αριστερά που δεν έχει την πολιτική φιλοδοξία να διαχειριστεί τα κοινά στο όνομα των εργαζομένων, για τα συμφέροντα των οποίων υπάρχει και παλεύει, είναι μια άχρηστη Αριστερά». Δικαιώνεται σήμερα η θέση αυτή;

«Η Αριστερά οφείλει να είναι η πολιτική παράταξη που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους. Αυτή είναι η προγραμματική της βάση. Ωστόσο, αυτή η θεώρηση δεν μπορεί -και δεν πρέπει- να απολήγει στην άκρατη υιοθέτηση συντεχνιακών συμπεριφορών. Ούτε να υποτιμά φαινόμενα ακραίων επιλογών σε μια σειρά κινητοποιήσεις.

Βρισκόμαστε σε οριακή κατάσταση στη χώρα μας. Οφείλουμε να ξεπεράσουμε εμφυλιοπολεμικές αντιπαραθέσεις, τόσο σε πολιτικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Δυστυχώς η Ελλάδα έχει μακρά παράδοση διαιρέσεων. Η διαιώνιση τέτοιων αντιπαραθέσεων υπονομεύει το κοινό μας μέλλον».

- Πόσο δεκτικά είναι τα άλλα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης στις προτάσεις της ΔΗΜΑΡ και πόσο επί της ουσίας το κόμμα σας έχει δυνατότητα παρέμβασης στη λήψη μέτρων ανακούφισης του ελληνικού λαού;

«Η ΔΗΜΑΡ υποστηρίζει την ανάγκη για αναθεώρηση και αλλαγές στα μνημόνια. Δεν υπάρχουν, ούτε συνθήκες ριζικής και μονομερούς ανατροπής των μνημονίων μέσα στο ευρώ, ούτε είναι φυσικά αποδοτική μια ορισμένη στάση που περίπου προπαγανδίζει τη ''θρησκευτική'' εφαρμογή των όρων των μνημονίων. 

Η περίπτωση της Κύπρου επιβεβαιώνει πως από τα μεγάλα ''όχι'' μπορεί εύκολα να φτάσεις στα δραματικά ''ναι''. Η πάλη ενάντια στις μνημονιακές γραμμές απαιτεί συνυπολογισμό των διεθνών συσχετισμών και ρεαλιστικές κινήσεις. Ετσι κι αλλιώς στη χώρα μας, ακόμα και αν δεν είχαμε μνημόνια, έπρεπε να προχωρήσουμε σε δημοσιονομική εξυγίανση και μεταρρυθμίσεις. 

Η αδιέξοδη κατάσταση του πελατειακού συστήματος, του δανεισμού, του δημοσιονομικού χάους, έφερε τα μνημόνια. Η φοροδιαφυγή, η απουσία παραγωγικής ανασυγκρότησης, η έλλειψη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, αποτελούν μόνιμα προβλήματα και πριν το μνημόνιο και στις μέρες μας. 

Κατά συνέπεια, η προσπάθεια πρέπει να επικεντρώνεται στις συνεχείς διαπραγματεύσεις των δυσμενών όρων των δανειακών δεσμεύσεων. 

Η ΔΗΜΑΡ επιμένει σε μέτρα ανακούφισης των εργαζομένων και των ανέργων. Πρότεινε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Αντιστάθηκε στις εργασιακές αλλαγές και δεν ψήφισε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα. Διατύπωσε ένα πλήρες σχέδιο για την εξυγίανση του πολιτικού συστήματος. Επισημαίνουμε ότι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ ορισμένες φορές ''αδυνατίζουν'' τις διαπραγματευτικές γραμμές της κυβέρνησης. Εχουν πιο υποχωρητικές διαθέσεις. Είναι λάθος!

Και θέλω να είμαι σαφής. Οσο η χώρα απομακρύνεται από το όριο του ''κόκκινου συναγερμού'' για τη χρεοκοπία και επανερχόμαστε σε συνθήκες ''κανονικότητας'', τόσο θα είναι πιο ορατές οι προγραμματικές διαφορές των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. Αυτές είναι όμως οι δυσκολίες σε κάθε περίπτωση που έχουμε κυβερνήσεις συνεργασίας. Και εδώ και σε όλα τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά παραδείγματα».

Αριστερό μέτωπο;

- Θα περίμενε κανείς ότι σε εποχές που πλήττονται σοβαρά εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, η Αριστερά θα επιχειρούσε να δείξει ενιαίο μέτωπο -ωστόσο στην Ελλάδα παραμένει διαμελισμένη. Ποιοι είναι κατά τη γνώμη σας οι λόγοι;

«Η λογική του αριστερού μετώπου έχει μεγάλη συναισθηματική αξία. Στις έκτακτες συνθήκες όμως που διέρχεται η πατρίδα μας, η προτεραιότητα πρέπει να είναι για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, που αποτελεί πιο χρήσιμη ιδέα. Εχουμε ανάγκη για ένα μίνιμουμ συνεννοήσεων σε όλο το πολιτικό σύστημα. Η πρακτική όπου η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση βρίσκονται στα χαρακώματα δεν οδηγεί πουθενά.

Σκεφτείτε, ας πούμε, να υπήρχε μια αριστερή κυβέρνηση και να δεχόταν μια υπονομευτική αντιπολίτευση από την Κεντροδεξιά. Πάλι θα υπήρχε πρόβλημα. Πάλι θα υπήρχαν οι ίδιοι κίνδυνοι.

Στην Κύπρο, ας πούμε, παρά τις πολιτικές διαφορές, το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων όχι μόνο δεν έχει τις ακρότητες των εσωτερικών αντιπαραθέσεων που έχουμε εδώ, αλλά αναζητά και συναινετικές διαδικασίες».

Η Χρυσή Αυγή είναι  φασιστικό κόμμα

- Από την άλλη πλευρά, έχουμε φαινόμενα όπως η Χρυσή Αυγή που εκπροσωπείται πλέον στη Βουλή. Σας λέει αυτό κάτι για τις μέχρι τώρα πολιτικές πρακτικές εν γένει στην πατρίδα μας -και πού βρισκόταν η Αριστερά επιτέλους;

«Η Χρυσή Αυγή είναι ένα φασιστικό κόμμα. Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν πολίτη, που στηρίζει αυτό το επικίνδυνο μόρφωμα. Η Δημοκρατία οφείλει να αμυνθεί και να επανεξετάσει τα συνταγματικά όρια της συμμετοχής της Χρυσής Αυγής στο κοινοβουλευτικό σύστημα. Ολες οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να είναι σταθερά απέναντι στους νοσταλγούς του χιτλερισμού…

Ας μην λησμονούμε ότι στη Γερμανία, κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, σε συνθήκες φτώχειας, κάποιοι άφρονες πολίτες διευκόλυναν με την ψήφο τους την άνοδο των Ναζί στην εξουσία και στη συνέχεια το αιματοκύλισμα στην Ευρώπη. Η ιστορία πρέπει να μας διδάσκει».

- Γιατί εκτιμάτε ότι οι συχνές προτάσεις από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ για ενιαίο μέτωπο της Αριστεράς δεν έχουν βρει ανταπόκριση στα υπόλοιπα κόμματα του χώρου αυτού;

«Οι δυσκολίες του ΣΥΡΙΖΑ για ενιαίο μέτωπο στο χώρο της Αριστεράς όπου αναφέρεται, έχουν σχέση και με τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπει, αλλά και με την επιλογή του να λειτουργήσει ως ''πλυντήριο'' παραγόντων του ΠΑΣΟΚ από το σκοτεινό παρελθόν.

Η παρουσία των πρώην συνεργατών του Ακη Τσοχατζόπουλου στις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ενδεικτικό φαινόμενο».

- Οι περισσότερες πολιτικές δυνάμεις στη χώρα μας δηλώνουν ότι η μάχη για την ανάκαμψη της πατρίδας μας πρέπει να δοθεί ''εντός των τειχών'' της Ε.Ε. Συνιστά μάχη, ωστόσο, η σχεδόν απόλυτη συναίνεση στις ''συστάσεις'' της τρόικας;

«Οι δυσκολίες στην Ευρωζώνη είναι προφανείς. Η κυρίαρχη πολιτική της ευρωπαϊκής ελίτ και της γερμανικής κυβέρνησης υπονομεύουν την κοινή ευρωπαϊκή πορεία. Ενισχύουν τις τάσεις του ευρωσκεπτικισμού, ενώ με το δόγμα της λιτότητας και της αποδιάρθρωσης του κοινωνικού κράτους μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές κοινωνικές αναταραχές.

Ωστόσο, η επιλογή για έξοδο από το ευρώ θα είχε ακόμα πιο τραγικά αποτελέσματα. Χρειάζεται να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην Ευρώπη, να αποδυναμωθεί ο γερμανικός ηγεμονισμός. Η  Ελλάδα πρέπει να καταφέρει να παραμείνει στο τραπέζι των ευρωπαϊκών εξελίξεων. Αν βρεθεί εκτός Ευρωζώνης δεν θα έχει καμιά ελπίδα ανάκαμψης. Και μάλιστα σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, όπου όλος ο δυτικός κόσμος πιέζεται οικονομικά από τις αναδυόμενες αγορές και τη μεταναστευτική ροή.

Από αυτή την άποψη, θα πρέπει να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση για αναθεωρήσεις στις μνημονιακές πολιτικές. Θα πρέπει και η τρόικα να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να λειτουργεί ως φορέας ακραίων ιδεοληψιών. Ενα κοινό μέτωπο όλων των ελληνικών κομμάτων θα μπορούσε να δώσει ένα κοινό μήνυμα προς τους δανειστές».

- Με αφορμή και τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την περικοπή του δημόσιου τομέα, επανέρχεται εκ νέου ο αφορισμός για το ''κακό'' και ''αναποτελεσματικό'' Δημόσιο. Είναι τελικά το Δημόσιο αυτό που φταίει και οδήγησε την Ελλάδα στη σημερινή κατάσταση;

«Στο θέμα του Δημοσίου έγινε ένας συμβιβασμός. Για να αποφευχθούν οι μαζικές και αθρόες απολύσεις επελέγη ένα σύστημα αποχωρήσεων με επίκεντρο τους επιόρκους, τις εθελούσιες εξόδους και τις αξιολογήσεις.

Είναι επίσης σημαντικό ότι θα υπάρξει ένας νέος κύκλος προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ».

Φαινόμενα ανθρωπιστικής κρίσης

- Η αυξημένη ανεργία και η υποβάθμιση του επιπέδου ζωής στη χώρα μας -με περικοπές σε καίριους τομείς, όπως η υγεία και η κοινωνική ασφάλιση- έχει δημιουργήσει συνθήκες που λίγο απέχουν από την ανθρωπιστική κρίση. Τι έχει γίνει για να αναστραφεί η κατάσταση αυτή;

«Προφανώς έχουμε φαινόμενα ανθρωπιστικής κρίσης. Είναι επίσης αλήθεια ότι αποδιαρθρώνονται οι μηχανισμοί κοινωνικής ασφάλισης και δημόσιας υγείας. Είναι αποτελέσματα των αρνητικών κατευθύνσεων που έχουν τα μνημόνια.

Γι’ αυτό η ΔΗΜΑΡ προσπαθεί να αποτρέψει τις πιο ακραίες μνημονιακές πολιτικές, να ελαχιστοποιεί τις δυσμενείς επιλογές. Αλλοτε τα καταφέρνει, άλλοτε όχι. Ομως ας είμαστε ειλικρινείς. Η χώρα βρέθηκε σε κατάσταση χρεοκοπίας. Η προσπάθεια που έγινε ήταν για να μην οδηγηθούμε σε ακόμα πιο αρνητικά φαινόμενα, σε πλήρη κοινωνική και πολιτική διάλυση. Αν αντέξουμε αυτή τη δύσκολη περίοδο μπορούμε σιγά σιγά να μπούμε στο δρόμο της ανάκαμψης».

- Η χώρα μας τα δύο τελευταία χρόνια υφίσταται ''διαρροή εγκεφάλων'', καθώς σημαντική μερίδα από το επιστημονικό της δυναμικό αναζητεί την τύχη του στο εξωτερικό. Προετοιμάζεται το έδαφος για μια Ελλάδα – χώρα παροχής υπηρεσιών, με χαμηλούς μισθούς και υποβαθμισμένο έως ανύπαρκτο κοινωνικό κράτος;

«Η ανασυγκρότηση της χώρας είναι ο μόνος δρόμος για να περιορισθούν τα δείγματα παρακμής με κύριο θύμα την ελληνική νεολαία. Η ''διαρροή εγκεφάλων'' είναι πιο δραματική συνέπεια. Η κυβέρνηση πρέπει τάχιστα να σχεδιάσει πολιτικές για τη νεολαία.

Ακόμα και μέσα στις σημερινές περιοριστικές συνθήκες, απαιτούνται πολιτικές ανάπτυξης, με αιχμή την έρευνα και την καινοτομία. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μειωθούν τα ποσοστά ανεργίας».

- Συμφωνείτε με την αποκαλούμενη ''θεωρία των άκρων'';

«Η θεωρία των άκρων είναι απολύτως σχηματική. Σε καμιά περίπτωση οι ακρότητες, είτε του ΣΥΡΙΖΑ, είτε της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, είτε ακόμα και μερίδας αναρχικών, δεν μπορούν να ταυτιστούν με τη φασιστική βία, τα κηρύγματα μισαλλοδοξίας και τις ρατσιστικές πρακτικές. 

Πρόκειται για πρόχειρες και άστοχες συνταυτίσεις. Ομως αξίζει τον κόπο να μελετήσουμε και να αποδοκιμάσουμε μια σειρά πρακτικές που έχουν ξεκινήσει από την Αριστερά και με την έλλειψη του μέτρου και της σοβαρότητας έχουν διευκολύνει εξ αντικειμένου τη δράση της άλλης πλευράς.

Για παράδειγμα, οι περιπτώσεις με τους προπηλακισμούς σε βάρος πολιτικών ξεκίνησαν από την αμφισβήτηση του μνημονίου και της πολιτικής τάξης. Σύντομα, όμως, είδαμε αντίστοιχα παραδείγματα από φασίστες σε βάρος πολιτικών της Αριστεράς. Η χρήση βίας, από όπου και αν προέρχεται, είναι αρνητική πράξη. Δεν χωρά συμψηφισμούς, μισόλογα και περισπούδαστες αντιλύσεις. Οποιος παίζει με τη φωτιά, στο τέλος καίγεται».