Ούτω η οργάνωσις της σταφιδοπαραγωγής υποδουλούται πλήρως εις την εκάστοτεν ισχύουσαν πολιτικήν εν τω κράτει, ως και εις τους μετά του Σταφιδικού Οργανισμού συναλλασομένους εμποροβιομηχάνους υπό το πρόσχημα δήθεν απλής εποπτείας επί του ΑΣΟ ενώ η οργάνωσίς μας αύτη έχει από της συστάσεώς της ειδικώς ωργανωμένην πλήρη εποπτείαν, ισταμένην τελείως εις το ύψος της, εξ ενός Αρεοπαγίτου, ενός μέλους του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενός Κυβερνητικού Επιτρόπου και δύο ελεγκτών εκλεγομένων υπό των σταφιδοπαραγωγών.
Ανατίθεται εις το συμβούλιον των υπαλλήλων και εμποροβιομηχάνων η ουσιαστική διατίμησις του παρακρατήματος. Δηλαδή ανατίθεται εις τους αγοραστάς ο καθορισμός της τιμής του εμπορεύματος το οποίον πρόκειται να αγοράσουν από τους παραγωγούς. Εις το ίδιον συμβούλιον ανατίθεται να κρίνη την καταλληλότητα των μέτρων διά την διαφήμισιν και την επέκτασιν της καταναλώσεως της σταφίδος εν τω εξωτερικώ και επομένως να στραγγαλίζη εν τη γενέσει της κάθε προσπάθειαν των παραγωγών, η οποία συντελούσα εις την συμφερωτέραν δι αυτήν διάθεσιν της σταφίδος θα εξηνάγκαζε τους εν τω συμβουλίω βιομηχάνους να στερηθούν αφθόνου και ευθυνής πρώτης ύλης ή να την πληρώσουν, λόγω συναγωνισμού ακριβώτερον. Αλλά και διά τα μέτρα προς υποστήριξιν της σταφίδος μέχρι των αγορών της καταναλώσεως θα κρίνη το συμβούλιον, το οποίον σημαίνει αφ ενός μεν πιθανήν επιδίωξιν της αυξήσεως του παρακρατήματος και των βαρών της σταφίδος προς εξυπηρέτησιν τη βιομηχανίας και του εμπορίου, αφ’ ετερου δε την παρακώλυσιν της Οργανώσεως της σταφιδοπαραγωγής από του να ενισχύση τους συνεταιρισμένους σταφιδοπαραγωγούς εις την προσπάθειάν των προς απ ευθείας εξαγωγήν οσάκις το εξαγωγικόν εμπόριον δεν ήθελαν να δώση εις αυτούς την δικαίαν τιμήν» (85).
Στη Μεσσηνία οι “επιτροπές σταφιδικών συνεδρίων” (συμπληρωμένες και με αυτή της Καλαμάτας), επιχειρούν να αναζωπυρώσουν τις αντιδράσεις με ενημερωτικές συναντήσεις:
«Λαβόντες υπ’ όψει τας πολυπληθείς επιστολάς εκ μέρους σταφιδοπαραγωγών και όντες υποχρεωμένοι εκ των σταφιδικών ψηφισμάτων των συνεδρίων Ζευγολατιού, Ασλάναγα και Νησίου παρακαλούμεν τον ενδιαφερόμενον σταφιδικόν λαόν της Μεσσηνίας όπως προσέλθη ο μεν της Ανω Μεσσηνίας την 3ην Ιουλίου ημέραν Κυριακήν και ώραν 9 π. μ. εις Ζευγολατιό, ο δε τη Κάτω Μεσσηνιας την 10ην Ιουλίου ημέραν Κυριακήν και ώραν 8 1/2 π. μ. εις Ασλάναγα ίνα λογοδοτήσωμεν προς αυτόν εκθέτοντες τα μέχρι σήμερον πεπραγμένα επί του σταφιδικού ζητήματος και εις ποίον σημείον ευρίσκεται τούτο.
Τα μέλη των επιτροπών των Σταφιδικών Συνεδρίων Ζευγολατιού, Ασλάναγα, Νησίου, Καλαμών και της πλειοψηφίας του Συνεδρίου Γλιάτα.
Κατ’ εντολήν
Παναγιώτης Τσίτουρας» (86).
Η αντίδραση του Χρ. Τερζάκη εκ μέρους των συνεταιριστικών οργανώσεων είναι οξύτατη και σε σχετική επιστολή προς τους συνεταίρους αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πάντοτε τον καιρό της συγκομιδής ξεφυτρώνουν όλοι οι κερδοσκόποι και αναμιγνύονται εις τις σταφίδες κανονίζοντες την ενέργειάν των σύμφωνα με το συμφέρον τους. Τον ίδιο καιρό όσοι πάνε με τα κάτω αρχίζουν θορύβους, διαβολάς, συκοφαντίας για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο και να ξεπέση η τιμή. Σεις εις όλα αυτά να κλείστε τα αυτιά σας και να αντιδράσετε εις τις διαβολικές αυτές ενέργειες.
Εχετε παράδειγμα το παρελθόν που ό, τι σας είπαμε εξετελέσθη κατά γράμμα. Μην ακούτε σας είπαμε τους θορύβους γιατί θα πέστε στη λούμπα και όσι μας άκουσαν εκέρδισαν παραπάνου δύο δραχμές την οκα, όποιος δεν μας άκουσε τον χάραξαν με πριόνι, επούλησε με πέντε δραχμές την οκά, ενώ οι άλλοι που άκουσαν πουλήσανε προς 7 και 7,40, τριάμισυ εκατομμύρια εκέρδισαν παραπάνω οι συνεταιρισμοί της Αγροτικής πέρυσι γιατί τους εμέτρησε με πέντε δραχμές την οκά και το κέρδος που επήραν όταν πούλησαν προς 7 και 7,40 ήτο δικό του. Το πάθημα το περυσινόν ας γίνη μάθημα» (87).
Το κλίμα όμως έχει αναστραφεί πλήρως και στις τοπικές εφημερίδες δεν αναγράφεται τίποτε σχετικά με τις συσκέψεις, ενώ όλοι περιμένουν τις αποφάσεις του ΑΣΟ. Το φορολογικό κυριαρχεί σε αυτή την περίοδο, η κυβέρνηση προωθεί τη φορολογία της Δεκάτης και οι αντιδράσεις είναι εξαιρετικά έντονες στη Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Στερεά Ελλάδα. Στην Αθήνα πραγματοποιείται το Αγροτικό Συνέδριο Αττικοβοιωτίας το οποίο διαμορφώνει θέση για το φορολογικό των αγροτών και καλεί σε συλλαλητήρια σε όλη τη χώρα. Ειδικότερα ζητεί: «Να ρυθμιστεί η φορολογία επί τη βάση της καθαράς προσόδου του αγρότου αφού αφαιρεθούν προηγουμένως τα έξοδα συντηρήσεως της οικογενείας του. Να καταργηθούν οι φόροι επί των ειδών της αγροτικής καλλιέργειας (λιπασμάτων, εργαλείων, σπόρων κλπ.). Να χαρισθούν οι καθυστερούμενοι προ του 1926 φόροι δια να σταματήσει η ενεργουμένη απηνής καταδίωξη του αγροτικού κόσμου» (88).
Οπως φαίνεται και από το σχετικό νόμο που δημοσιεύεται στη “Σημαία”, η υπόθεση του νέου φόρου αφορά κυρίως καλλιέργειες σιτηρών κ.λπ. και έτσι εξηγούνται οι μεγάλες αντιδράσεις με ογκώδη συλαλλητήρια στις περιοχές που προαναφέρθηκαν:
«Από του οικονομικού έτους 1927-28 επιβάλλεται προσωρινός ετήσιος φόρος κατά Δήμον ή Κοινότητα επί του συνόλου των καθ’ έκαστον οικονομικόν έτος συγκομιζομένων γεωργικών προϊόντων.
Του κατά την προηγούμενην παράγραφον φόρου εξαιρούνται:
α. Τα προϊόντα εκ σταφιδαμπέλων, αμπέλων, ελαιοδένδρων, δασών και καπνοφυτειών, το όπιον και ο αφιονόσπορος.
β. Τα προϊόντα της κτηνοτροφίας, μελισσοκομίας και σηροτροφίας και
γ. Τα προιόντα των οπωροφόρων δέντρων ως και αι μη θεριζόμεναι βοσκαί» (89).
Στη Μεσσηνία πρωταγωνιστεί στις αντιδράσεις ο Λούλης Τσικλητήρας και παρά το γεγονός ότι η εξέλιξη δεν αφορά κατά βάση τα τοπικά προϊόντα (τα οποία όμως ήδη φορολογούνται βαριά), συνδυάζει το γενικό αίτημα για αλλαγή της φορολογίας με την τιμή της σταφίδας. Και οι αντιδράσεις ξεκινούν από το Καραμανώλη: «Συγκροτηθέν πλήθος τοπικήν εορτήν Καραμανωλίου, συγκροτήσαν συλλαλητήριον, ακούσαν αγορεύσεις Τσικλητήρα, διαμαρτύρεται διά τα φορολογικά μέτρα της Κυβερνήσεως, επικροτεί τας αποφάσεις του Αγροτικού Συνεδρίου Αττικοβοιωτίας της 10ης Ιουλίου και τα Κοινοτικά συμβούλια όπως συγκροτήσουν τοπικά συλλαλητήρια, δι’ αντικατάστασιν, τουλάχιστον της δεκάτης διά καθαράς προσόδου, εκπιπτομένου ελαχίστου ορίου συντηρήσεως. Προτείνει την προπαρασκευήν αγροτικού συλλαλητηρίου εις Καλάμας, ζητεί να μην αυξηθεί η φορολογία σταφίδος, τον καθορισμόν τιμής βάσει 3.500 δραχμές το χιλιόλιτρο της κατωτέρας ποιότητος εις τον τόπον παραγωγής όπερ ποσόν είναι το ελάχιστον όριον δια την συντήρησιν των παραγωγών, δεδομένου ότι η αύξησις της φορολογίας εν σχέσει προς τον τιμάριθμον της ζωής ανήλθε το 20πλάσιον και αναγνωρίζει την ανάγκην της οργανώσεως των αγροτών.
Η επιτροπή Π. Τζαμουράνης Καραμανωλίου, Δ. Πολυχρονοπουλος, Αντ. Λυμπερόπουλος Κρεμμυδίου, Δ. Κουτρουμπής Ικλαίνης, Π. Πανοσκάλτσης Σγράπας και Δ. Δημητρακόπουλος Βλαχόπουλου» (90).
Ακολουθεί νέο συλλαλητήριο στο Κοπανάκι:
«Αγρότες Κοπανακίου Τριφυλίας και περιχώρων συνελθόντες συλλαλητήριον μετά λόγον Τσικλητήρα διαμαρτυρόμεθα φορολογικά μέτρα. Ζητούν τουλάχιστον αντικατάστασιν δεκάτης καταδικασθείσης προεκλογικώς υφ’ όλων των κομμάτων, διά καθαράς προσόδου ελαχίστου συντηρήσεως. Μην αυξηθή φορολογία σταφίδος καθορισμό τιμής βάσει 3.500 κατωτάτης ποιότητος τόπους παραγωγής, παντός προσφερομένου μέσου συγκρατηθούν τιμαί συμβάσεως Αγγλίας συνδυαζομένης. Αποδέχεται ενθουσιωδέστατα ιδέαν συλλαλητηρίου Καραμανωλίου Πυλίας συγκροτήσεως αγροτικού συλλαλητηρίου Καλάμας.
Επιτροπή
Α. Καράμπελας Κοπανάκι, Δ. Μπουζούνης Δώριον, Δ. Νικολακόπουλος Αγριλιά, Θεοδ. Ζέρβας Μουρτάτου, Γ. Κωτσιόπουλος Μαλίκη» (91).
Συλλαλητήριο πραγματοποιείται και στην Κορώνη:
«Λαός Κορώνης και περιχώρων συγκροτήσας συλλαλητήριον μετά λόγον κ. Τσικλητήρα, διαμαρτύρεται διά τα φορολογικά μέτρα της κυβερνήσεως, ζητεί αντικατάστασιν της δεκάτης τουλάχιστον διά καθαράς προσόδου, οριζομένου ελαχίστου ορίου συντηρήσεως και ζητεί ίνα μη αυξηθή η φορολογία της σταφίδος και καθορισμόν 3.500 κατωτάτης ποιότητος, προσφερομένου ελαχίστου συντηρήσεως παραγωγών δεδομένων συνθηκών ζωής.
Επιτροπή
Παναγ. Τσιριγώτης, Φ. Τσιριγώτης, Παναγιώτης Αρβανίτης, Διονύσιος Κυριαζής, Γεωρ. Αδαμόπουλος, Παναγιώτης Κουτσουμπός» (92).
Την ίδια ημέρα πραγματοποιείται συλλαλητήριο και στο Χαρακοπιό με πρωτοβουλία επιτροπής στην οποία συμμετέχει ο Τάσης Κουλαμπάς:
«Λαός Χαρακοποιού και περιχώρων συνελθών διαμαρτύρεται φορολογικά μέτρα κυβερνήσεως.
Ζητεί αντικατάστασιν δεκάτης διά φόρου καθαράς προσόδου εκπιπτομένου ελαχίστου ορίου συντηρήσεως. Ζητεί μη αυξηθεί η φορολογία σταφίδος και καθορισθή τιμή 3.500 κατωτέρας ποιότητος, ελαχίστων, συντηρήσεως παραγωγών, δεδομένων συνθηκών βίου. Ζητεί χορήγησιν σταφιδοπάνων προς εξασφάλισιν σταφιδοκάρπου εκ της βροχής, χρεωλυτικώς δι’ εικοσαετίαν.
Αγροτικός κόσμος περιφέρειας ανάστατος.
Επιτροπή συλαλλητηρίου
Γ. Σακελλαρόπουλος, Ν. Νικολόπουλος, Ν. Τερζάκης, Π. Παυλής, Αν. Κολαμπάς, Ι. Πανταζόπουλος και Κυρ. Ορφανός» (93).
Με το φορολογικό να βρίσκεται στην κορυφή του ενδιαφέροντος, συνέρχεται η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ στα τέλη Ιουλίου και συζητά “δράσεις για τις άμεσες ανάγκες της αγροτιάς”. Στο κείμενο που δημοσιεύεται σε συνέχειες στο “Ριζοσπάστη” (94) γράφει για τη φορολογία:
«Οι άμεσοι φόροι επιβαρύνουν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους αγρότες και επιβάλλονται είτε πάνω στο γενικό εισόδημα των χωρικών (στρεμματικός φόρος, διανεμητικός φόρος κλπ.), είτε σε ορισμένα είδη παραγωγής (ενιαίος φόρος καπνού, φόρος σταφίδας, φόρος λαδιού κλπ.). Οι έμμεσοι φόροι (εισαγωγικοί δασμοί, φόροι καταναλώσεως καπνού κλπ.) μαζί με τους μονοπωλιακούς φόρους (αλατιού, πετρελαίου, σπίρτων, κινίνης κ. κ.) επιβαρύνουν πάντοτε τους καταναλωτές, οι οποίοι κατά πλειοψηφία είναι αγρότες. Τα ποσά των φόρων χρησιμοποιούνται κατά το μεγαλύτερο μέρος για την πληρωμή των εξωτερικών δανείων τους αστικού κράτους, για τους εξοπλισμούς, δηλαδή σε έργα μη παραγωγικά, τα δε ποσά που επιστρέφονται απ το κράτος στα χωριά υπό διάφορες μορφές (εκπαίδευση, δημόσια υγεία, έργα, συγκοινωνία κλπ.) είναι ασήμαντα. Οι ειδικοί προστατευτικοί δασμοί που επιβάλλει το κράτος στα βιομηχανικά προϊόντα της ελληνικής βιομηχανίας (λιπάσματα κλπ.) συντελούν στην ύψωση των τιμών τους και κατά συνέπεια στη νέα έμμεση αφαίμαξη των αγροτών».
Ενώ σχετικά με την οργάνωση των αγροτών προωθεί τις “αγροτικές ενώσεις”: «Η οργάνωση των φτωχών αγροτών σε οργανώσεις πάλης είνε όρος απαραίτητος για τη σταθεροποίηση της συμμαχίας εργατών και αγροτών. Οι οργανώσεις των αγροτών πρέπει να στηρίζονται πάνω στα κατώτερα στρώματα του αγροτικού πληθυσμού και ν αποκλείουν τους πλούσιους χωρικούς, τους πράκτορες αυτούς των αστικών κομμάτων και του μεγάλου κεφαλαίου. Η μορφή των Αγροτικών Ενώσεων είναι η καταλληλότερη οργάνωση των αγροτών χωρίς ν αποκλείονται κι άλλες ειδικές οργανώσεις υποβοηθητικές π. χ. Επιτροπές Δράσης κλπ. Οι Αγροτικές Ενώσεις ιδρύονται σε κάθε χωριό ή σύμπλεγμα δυο-τριών γειτονικών χωριών και συνδέονται μεταξύ τους μετά Περιφερειακά Αγροτικά Συμβούλια και το Πανελλήνιο Αγροτικό Συμβούλιο. Οι συνεταιρισμοί που έχουν διαδοθεί τα τελευταία χρόνια αρκετά, δεν μπορούν σήμερα ν αντικαταστήσουν τις οργανώσεις πάλης (Αγροτικές Ενώσεις). Οσον αφορά τους συνεταιρισμούς, τα μέλη τους είναι κυρίως οι μεσαίοι και πλούσιοι χωρικοί, οι δε τελευταίοι και τους διοικούν και βρίσκονται εξαρτημένοι από το μεγάλο κεφάλαιο (Εθνική Τράπεζα). Εκτός αυτού βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του κράτους, ο οποίος τώρα μεταβιβάζεται σε αυτόνομο οργανισμό που θα είναι παράτημα της Εθνικής Τραπέζης. Ως τόσο η δράση για την κατάκτηση των συνεταιρισμών και για τη μετατροπή τους σε όργανα εξυπηρετήσεως των φτωχών αγροτών δεν πρέπει να παραμεληθή παρ όλες τις δυσκολίες που παρουσιάζει. Τουναντίον με την οργάνωση φραξιών μέσα στους συνεταιρισμούς πρέπει να επιδιωχθεί η δημιουργία αριστερού ρεύματος μέσα στο συνεταιριστικό αγροτικό κίνημα. Ο αγώνας του αριστερού αυτού κινήματος είναι ανάγκη να στρέφεται ενάντια στην υποδούλωση των συνεταιρισμών από την Εθνική Τράπεζα και την επιβολή του ελέγχου της πάνω σ αυτούς και ν αγωνίζεται για την πλήρη χειραφέτηση των συνεταιρισμών τόσο απ’ το μεγάλο κεφάλαιο, όσο και από το αστικό κράτος και τους κοτζαμπάσηδες, οι οποίοι πρέπει να πεταχτούν από τους συνεταιρισμούς».
Και ενώ οι αντιδράσεις κατά της αγροτικής φορολογίας φουντώνουν, εντείνεται η αντικομμουνιστική εκστρατεία και με προσωπικές διώξεις. Στο στόχο μπαίνει ο Χρήστος Κουβελιώτης από τον Πήδασο, συνεργάτης του Λούλη Τσικλητήρα. Με ένα ειδησάκι - υπόδειγμα χαφιεδισμού και με τίτλο “Πώς πολεμούν τον κομμουνισμό”, η “Σημαία” γράφει:
«Προτείνεται παρά των κατοίκων της Κοινότητος Μεθώνης η απόλυσις του Γραμματέως Χρ. Κουβελιώτου, ως έχοντα κομμουνιστικάς αρχάς. (95).
Η αντίδραση του Κουβελιώτη είναι άμεση και σε επιστολή του προς την εφημερίδα σημειώνει:
«Παρακαλώ διαψεύσατε δημοσιευθέντα υπ αριθ. 6221 της 9ης Αυγούστου φύλλον εφημερίδος σας περί δήθεν κομμουνιστικών αντιλήψεών μου, καθ’ ότι εισίν ψευδή και ανυπόστατα αποβλέποντα κακοβούλους σκοπούς» (96).
(Συνεχίζεται)
(85) “Εμπρός” 30/5/1927
(86) “Σημαία” 29/6/1927
(87) “Σημαία” 10/7/1927
(88) “Ριζοσπάστης” 13/7/1927
(89) “Σημαία” 22/6/1927
(90) “Σημαία” 19/7/1927
(91) “Σημαία” 26/7/1927
(92) “Ριζοσπάστης” 2/8/1927
(93) “Σημαία” 7/8/1927
(94) “Ριζοσπάστης” 24 και 25/8/1927
(95) “Σημαία” 9/8/1927
(96) “Σημαία” 14/8/1927
