Η πορεία της πανδημίας θα προσδιορίσει και τις πολιτικές εξελίξεις του επόμενου χρονικού διαστήματος. Είναι πλέον φανερό ότι οι εκλογές είναι πιθανές ανά πάσα στιγμή. Η κυβέρνηση έχει μπει στο δεύτερο μισό της θητείας της και διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων που της δίνει η εξουσία και το δημοσκοπικό της προβάδισμα. Είναι απολύτως λογικό ο πρωθυπουργός να σκέφτεται τον κατάλληλο χρόνο για την ανανέωση της θητείας του, τη στιγμή που πρέπει να ξεπεράσει και την «παγίδα» της απλής αναλογικής. Για να το πούμε διαφορετικά, αν δεν υπήρχε η απλή αναλογική και με βάση τη σημερινή πολιτική κυριαρχία η κυβέρνηση θα μπορούσε να αφήσει τις εκλογές για μετά το φθινόπωρο του 2022, τώρα όμως θέλει καθαρή νίκη με απλή αναλογική για να μπορέσει να «σκουπίσει» το γήπεδο με άμεσες εκλογές με ενισχυμένη.
Με βάση λοιπόν την ανάγκη για διπλές εκλογές, ο χρόνος διεξαγωγής τους τοποθετείται κάποια στιγμή από το Σεπτέμβριο έως την άνοιξη του 2022. Οι κυβερνήσεις που έχουν το πάνω χέρι προτιμούν το Σεπτέμβριο. Η πολιτική λογική λέει ότι αν το τέταρτο κύμα της πανδημίας δεν δημιουργήσει πίεση στο σύστημα υγείας οι κάλπες θα στηθούν το φθινόπωρο και αυτό γιατί η κυβέρνηση σε αυτή την περίπτωση θα έχει το απόλυτο πλεονέκτημα. Ο τουρισμός πηγαίνει ανέλπιστα καλά, οι επιδοτήσεις και οι επιχορηγήσεις συνεχίζονται με φθηνό δανεικό χρήμα και μπορεί εύκολα να δημιουργηθεί και να πουληθεί κλίμα αισιοδοξίας για το μέλλον. Με παντιέρα τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ αναπτύσσεται αφήγημα αλλαγής σελίδας με έξοδο από την κρίση και πέρασμα σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης μέσα από τους εξασφαλισμένους πόρους χρηματοδότησης. Η κυβέρνηση και η Ν.Δ. στον παρόντα χρόνο έχουν ισχυρό αφήγημα για τις εκλογές και θεωρούμε ότι θα το αξιοποιήσουν.
Την ίδια ώρα τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι σε προφανή αδυναμία να αντιτάξουν έναν ολοκληρωμένο και πειστικό λόγο απέναντι στο αφήγημα της κυβέρνησης. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αποκαταστήσει την αξιοπιστία της ούτε έχει «σπάσει» το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο στην κοινωνία. Τα χαμηλά δημοσκοπικά ποσοστά οδηγούν σε κινήσεις απελπισίας, που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούν και τον πάλαι ποτέ αυριανισμό, αλλά και σε προτάσεις στα όρια της γραφικότητας. Οι σύζυγοι και οι γκόμενες δεν μπορούν να είναι αντιπολιτευτικό αφήγημα, ενώ αναδρομική εγγραφή φοιτητών στα πανεπιστήμια στερείται θεσμικής σοβαρότητας. Το πολιτικό αλλά και επικοινωνιακό έλλειμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι εξαιρετικά μεγάλο και δεν της δίνει τη δυνατότητα να αντιπαρατεθεί με αξιώσεις απέναντι στο κυβερνητικό αφήγημα.
Το Κίνημα Αλλαγής είναι στην περιδίνηση μιας μεγάλης εσωστρέφειας. Αν γίνουν εκλογές το φθινόπωρο δεν θα έχει ολοκληρωθεί η εσωκομματική διαπάλη και θα πάει στις κάλπες με αρχηγό η οποία θα αμφισβητείται εντόνως στο εσωτερικό και θα θεωρείται προσωρινή. Τα υπόλοιπα κόμματα στο δεξιό και στο αριστερό φάσμα θα καταγράψουν αύξηση δυνάμεων στις πρώτες εκλογές της απλής αναλογικής, αλλά θα πιεστούν αφόρητα στις δεύτερες. Μένει να δούμε αν θα εκφραστεί εκλογικά το αντιεμβολιαστικό μέτωπο ή θα σκορπίσει σε διάφορα σχήματα. Σε κάθε περίπτωση το τι θα γίνει στα δεξιά της Ν.Δ. έχει ιδιαίτερη σημασία μιας και από εκεί μπορεί να υπάρξουν εκπλήξεις.
Σε τοπικό επίπεδο το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη συγκρότηση του ψηφοδελτίου της Ν.Δ. Το βασικό ερώτημα είναι η συμμετοχή του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο ψηφοδέλτιο της Μεσσηνίας. Οι φίλοι του πρώην πρωθυπουργού, και προφανώς ο ίδιος, θεωρούν δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη τη συμμετοχή του στο ψηφοδέλτιο της Μεσσηνίας. Οι «κακές γλώσσες» ισχυρίζονται ότι κρατάει τη θέση για τον ...φυσικό του διάδοχο, ενώ η επίσημη εκδοχή είναι ότι δεν έχει κλείσει τον πολιτικό του κύκλο και θα παραμείνει βουλευτής Μεσσηνίας γιατί έχει δεσμούς με τον τόπο και τους ανθρώπους του.
Το ζήτημα όμως δεν είναι τι θέλει ο Σαμαράς και οι φίλοι του, αλλά τι θα αποφασίσει ο Μητσοτάκης, και εδώ τα πράγματα είναι θολά. Θα επιλέξει ο νυν πρωθυπουργός τη διατήρηση ισορροπιών που οδηγούν σε καπετανάτα και αμφισβητήσεις της πολιτικής του στο εσωτερικό ή θα πάει σε ρήξη; Θα επιχειρήσει να διαμορφώσει νέες ισορροπίες «κόβοντας» όπου και όποιον μπορεί ελπίζοντας σε «ξεδόντιασμα» ή θα πάει σε συνολική σύγκρουση; Η απάντηση στα ερωτήματα θα δοθεί ουσιαστικά μαζί με την προκήρυξη των εκλογών, ενδεχομένως και μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων. Αν η σημερινή δημοσκοπική κυριαρχία συνεχιστεί και η επανεκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι εύκολη, δύσκολα δεν θα μπει στον πειρασμό να ελέγξει απόλυτα το εσωκομματικό τοπίο αφαιρώντας «αγκάθια» και κλείνοντας λογαριασμούς.
Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις κεντρικά και τοπικά είναι στα χέρια του πρωθυπουργού. Αυτός θα αποφασίσει και για το πότε θα γίνουν εκλογές και ποιο θα είναι το αφήγημα με το οποίο θα ζητείται ανανέωση της ψήφου από την κοινωνία, αλλά και πώς θα διαχειριστεί τις εσωκομματικές ισορροπίες. Οι πρόωρες εκλογές αποτελούν πάντα μία μεγάλη ζαριά για τους πρωθυπουργούς, ο χρόνος διεξαγωγής τους καθορίζει και το αποτέλεσμα. Συνήθως έχασαν αυτοί που δεν βιάστηκαν περιμένοντας μια καλύτερη ευκαιρία ή θεωρώντας ότι θα κέρδιζαν όποτε και αν τις έκαναν. Οι πρόωρες εκλογές είναι πολύ πιθανές, αλλά θα διαψεύδονται μέχρι να προκηρυχθούν.
panagopg@gmail.com
