Η έξαρση της πανδημίας κορονοϊού στη χώρα και την περιοχή μας είναι εκρηκτική. Κάθε μέρα που περνά προστίθενται χιλιάδες νέες μολύνσεις και δεκάδες νοσηλείες στα νοσοκομεία. Είναι προφανές ότι έχει γίνει επιλογή να μην κλείσει καμία οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα, και η πανδημία να «ελεγχθεί» μέσα από το συνδυασμό μολύνσεων και εμβολιασμών. Όλες οι εκτιμήσεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται να ξεμπερδέψουμε αλλιώς με τη συγκεκριμένη ιστορία, παρά μόνο μέσα από τη δημιουργία αντισωμάτων στο σύνολο του πληθυσμού και υπό την προϋπόθεση πάντα ότι δεν θα έχουμε κάποια επικίνδυνη νέα μετάλλαξη. Όσοι λοιπόν πόνταραν σε νέο lockdown και ανέβαλαν τον εμβολιασμό τους θα πρέπει να αναθεωρήσουν.
Τα όποια επιπρόσθετα περιοριστικά μέτρα ληφθούν θα αφορούν κατά κύριο λόγο τους ανεμβολίαστους, με στόχο την άσκηση πίεσης προκειμένου να αυξηθούν οι εμβολιασμοί για να μπορέσει να αντεπεξέλθει το σύστημα υγείας. Ο στόχος είναι η αύξηση του εμβολιασμού για να μην υπάρχουν βαριές νοσήσεις που θα καταλήγουν στα νοσοκομεία. Το παρήγορο είναι ότι τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν την περασμένη εβδομάδα είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση των εμβολιασμών. Αν αυτό συνεχιστεί, υπάρχει ελπίδα να αντέξει και το σύστημα υγείας της χώρας – σε διαφορετική περίπτωση θα ζήσουμε τραγικές στιγμές εντός και εκτός νοσοκομείων.
Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το σύστημα υγείας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον όγκο των κρουσμάτων που δέχεται καθημερινά. Η ενίσχυσή του με γιατρούς για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης δεν είναι εύκολη. Η καραμέλα των προσλήψεων που θα έπρεπε να έχουν γίνει, είναι καλή για τα μπαλκόνια, αλλά αποσιωπάται ότι δεν υπήρχαν και πολλοί πρόθυμοι γιατροί να καλύψουν τις κενές θέσεις, ειδικά στις ειδικότητες που έχουν να κάνουν με τον κορονοϊό.
Η επίταξη ιδιωτών γιατρών, παρότι είναι ως φαίνεται αναγκαίο μέτρο, δεν είναι τόσο απλό. Υπάρχουν δηλαδή αντικειμενικά προβλήματα, ενώ ακόμα και η μεταφορά γιατρών από τη μία νοσηλευτική μονάδα του Δημοσίου στην άλλη αποτελεί εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Είναι προφανές ότι η εξέλιξη των πραγμάτων και το κατεπείγον του πράγματος θα οδηγήσουν σε ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις και αποφάσεις έκτακτης ανάγκης. Θα έχουμε δηλαδή από βδομάδα και μετακινήσεις και επιστρατεύσεις γιατρών, για να ενισχυθούν οι νοσοκομειακές μονάδες. Ακόμα όμως κι έτσι, το πρόβλημα επί της ουσίας θα παραμείνει, μιας και ο όγκος των ασθενών και η πίεση του συστήματος θα οδηγήσουν σε τραγικές καταστάσεις.
Μέσα από την εμπειρία του κορονοϊού θα πρέπει να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για το δημόσιο σύστημα υγείας. Είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός δομημένου και λειτουργικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Να υπάρχει δηλαδή ένα πλάνο νομοθετημένο και ορισμένο, για επιστράτευση των πάντων σε μια έκτακτη ανάγκη. Να ορίζεται με σαφήνεια πού πάει ο καθένας και τι καλύπτεται, και όχι να τίθενται προσκόμματα και να προσπαθεί ο ένας να κρυφτεί πίσω από τον άλλο. Στην Ελλάδα έχουμε ένα δημόσιο σύστημα υγείας που λειτουργεί ουσιαστικά συμπληρωματικά στο ιδιωτικό, το οποίο απορροφά τεράστιους πόρους από τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Οι πολίτες πληρώνουν δύο φορές τις υπηρεσίες υγείας: μία μέσω φόρων, τις δημόσιες, και απευθείας από την τσέπη τους, τις ιδιωτικές. Είναι καιρός να ληφθούν αποφάσεις για το πώς λειτουργεί το υφιστάμενο σύστημα και πώς θα υπάρξει οικονομία αλλά και αποτελεσματικότητα.
Στην Ισπανία για παράδειγμα, που έχει ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας, μετά την τεράστια πίεση και τα δράματα στην πρώτη φάση της πανδημίας, με τους χιλιάδες νεκρούς, το σύστημα κατάφερε να αναδιαταχθεί και να οδηγήσει τους πολίτες στον εμβολιασμό. Οι Ισπανοί από 12 ετών και πάνω είναι εμβολιασμένοι σε ποσοστό άνω του 80%, με αποτέλεσμα τώρα να έχουν ελάχιστες μολύνσεις και νοσηλείες και με τη χώρα να έχει μπει σε οικονομική και κοινωνική κανονικότητα. Οι Ισπανοί γιατροί του δημοσίου συστήματος υγείας πήραν πάνω τους την υπόθεση του εμβολιασμού και δεν άφησαν περιθώρια σε διάφορους ψευτοεπιστήμονες να ρίχνουν λάδι στη φωτιά της συνωμοσιολογίας και του παραλογισμού.
Η αντιγραφή πετυχημένων πρακτικών και η μεταφορά τους στη χώρα μας είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Οι επόμενοι μήνες θα είναι εξαιρετικά δύσκολοι για το δημόσιο σύστημα υγείας. Για να αντέξει θα πρέπει να υπάρξουν υπερβάσεις από όλους, αλλά και γενναίες πολιτικές αποφάσεις. Η ενίσχυση των μονάδων που δίνουν μάχη με τον κορoνοϊό έπρεπε να είχε γίνει χθες. Λύση δεν είναι μόνο οι προσλήψεις, πίσω από την επίκληση των οποίων γίνεται προσπάθεια να κρυφτούν δομικές αδυναμίες και σοβαρές ελλείψεις. Απαιτούνται μετακινήσεις, επιστρατεύσεις και αναδιαρθρώσεις, προσωρινού αλλά και μόνιμου χαρακτήρα. Στον πόλεμο, όποιος φοβάται να πάρει αποφάσεις μετράει νεκρούς στη χαμένη μάχη.
panagopg@gmail.com