Οι εξελίξεις στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το επόμενο διάστημα αναμένονται ραγδαίες. Το κλείσιμο δύο τμημάτων στο ΤΕΙ Καλαμάτας αποτέλεσε το πρώτο βήμα σε ένα μεγάλο δρόμο που θα φέρει συνολικές αλλαγές σε όλο το οικοδόμημα και ενδέχεται να φέρει την περιοχή χρόνια πίσω στο συγκεκριμένο τομέα. Χωρίς περιστροφές και για να μην τρέφουμε αυταπάτες το πιθανότερο είναι το αργότερο του χρόνου τέτοια εποχή η Νότια Πελοπόννησος να μείνει με ελάχιστα τμήματα σε Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ και αυτά παραρτήματα ενός κεντρικού ιδρύματος που θα εδρεύει στην Πάτρα. Η έδρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Πελοπόννησο μεταφέρεται στην Πάτρα με προφανή στόχο αφενός την εξοικονόμηση πόρων και αφετέρου τον επανασχεδιασμό των τμημάτων.
Οι αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι κάτι που θεωρείται απολύτως αναγκαίο. Δεν έχουν άδικο όσοι υποστηρίζουν ότι το πράγμα απλώθηκε πολύ με αποτέλεσμα να έχει χαθεί εκτός του μέτρου και κάθε έλεγχος σε όλα τα επίπεδα. Είναι σαφές και απόλυτα κατανοητό, ότι πρέπει να γίνει ανασχεδιασμός της ανώτατης εκπαίδευσης ενταγμένος μέσα στα παρόντα οικονομικά πλαίσια της χώρας. Αυτό σημαίνει λειτουργία αφενός με λιγότερα λειτουργικά έξοδα και ταυτόχρονα εξορθολογισμό σε αντικείμενα τμημάτων προκειμένου να περιοριστούν αλληλοεπικαλύψεις και ακραίες εξειδικεύσεις που σε αρκετές περιπτώσεις θα μπορούσαν να αποτελούν απλώς μεταπτυχιακούς τίτλους.
Σε κάθε περίπτωση πολλά μπορούν να ειπωθούν σχετικά με το επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης και τη συμμετοχή της στα οικονομικά και κοινωνικά δρώμενα σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Η υπερτόνιση όμως υπερβολών και αδυναμιών στο σύστημα μπορεί να δραματοποιεί την κατάσταση αλλά αποκρύπτει κάτι πολύ σημαντικό: το άνοιγμα ευκαιριών για δεκάδες χιλιάδες νέα παιδιά και την είσοδο περιοχών όπως η δική μας στο συγκεκριμένο χώρο. Η έκρηξη της δυνατότητας πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπηρετούσε την ανάγκη της εποχής, τις προσδοκίες της κοινωνίας αλλά και τις προοπτικές της οικονομίας. Υλοποιήθηκε όμως με άναρχο και παλαιοκομματικό τρόπο με αποτέλεσμα να κυριαρχήσουν των θετικών στοιχείων οι στρεβλώσεις που όλοι σήμερα διαπιστώνουν και καταδικάζουν.
Στις παρούσες συνθήκες η παρουσίαση ολοκληρωμένου σχεδίου από το υπουργείο Παιδείας για την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει επείγοντα χαρακτήρα. Η κατάργηση των ιδρυμάτων διά της διολισθήσεως, που ξεκίνησε από την εποχή της Γιαννάκου με την επιβολή της βάσης του 10 στην εισαγωγή, δεν μπορεί να συνεχιστεί μέσα από στατιστικά μοντέλα που μετρούν βιβλία και συμμετέχοντες φοιτητές στις εξετάσεις, μεταθέτοντας ταυτόχρονα τις δύσκολες αποφάσεις στα νέα συστήματα διοίκησης των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων. Χρειάζονται καθαρές και αιτιολογημένες αποφάσεις. Η μέθοδος που ακολουθείται αφήνει το σύστημα να σαπίζει προκειμένου να πέσει ως ώριμο φρούτο χωρίς να γίνεται καμιά ουσιαστική αξιολόγηση δυνατοτήτων αλλά και αναγκών. Είναι φανερό ότι επιδιώκεται η επικοινωνιακή διαχείριση των λουκέτων σε επίπεδο κοινωνίας και όχι η ορθολογική διαχείριση ενός τεράστιου ζητήματος. Με άλλα λόγια ακολουθείται η ίδια μέθοδος με αυτή που ακολουθήθηκε όταν γινόταν η διασπορά τμημάτων σε όλη τη χώρα - τότε ήταν καλή στο όνομα της περιφερειακής ανάπτυξης. Τώρα πείθεται η κοινωνία ότι η διασπορά ήταν κακή άρα το μάζεμα σε περίοδο οικονομικής κρίσης είναι καλό και ας κλείσουν τα σουβλατζίδικα της περιφερειακής …ανάπτυξης.
Οι πειραματισμοί στο συγκεκριμένο χώρο έχουν κρατήσει αρκετά. Αν το σχέδιο της κυβέρνησης – όπως διαρρέεται - είναι το συμμάζεμα μέσω ενός εκπαιδευτικού «Καλλικράτη» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δημιουργώντας 5-6 ισχυρά πανεπιστήμια και 6-7 μεγάλα ΤΕΙ σε όλη τη χώρα, με μεγάλα παραρτήματα σε επίπεδο σχολών καταργώντας τα διάσπαρτα τμήματα, πρέπει να παρουσιαστεί αμέσως. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί και τη νέα χρονιά να λειτουργεί σε πλαίσιο αβεβαιότητας και διαλυτικών φημών. Επιπρόσθετα δεν περισσεύουν από κανέναν λεφτά για να δαπανώνται σε υποδομές οι οποίες θα καταστούν άχρηστες. Σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών τέλος θα πρέπει να ειπωθεί όλη η αλήθεια προκειμένου αφενός ορισμένοι να μην πετούν στα σύννεφα και αφετέρου για να προσαρμοστούν οι απαιτήσεις – διεκδικήσεις στα πλαίσια του εφικτού.
panagopg@gmail.com