Με τη μαυρολιά ξεκίνησε όπως κάθε χρόνο η ελαιοσυγκομιδή. Η μεσσηνιακή ύπαιθρος γεμίζει ζωή καθώς η καλλιέργεια έχει αναπτυχθεί σε κάθε σημείο, ενώ καταγράφεται και… μίνι επιστροφή στο χωριό όλων εκείνων οι οποίοι διατηρούν περιουσίες αλλά μένουν σε αστικά κέντρα. Τα προηγούμενα χρόνια και με δεδομένο το γεγονός πως οι τιμές διαμορφώνονται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ενώ το κόστος παραγωγής τραβάει την ανηφόρα, είχαν παρουσιαστεί φαινόμενα εγκατάλειψης από τμήματα ιδιοκτητών που δεν ζουν από την καλλιέργεια. Αυτό που χαρακτηρίζουμε ως "συμπληρωματικό εισόδημα" για εκείνους που δεν μπορούν να συμμετέχουν οι ίδιοι στην ελαιοσυγκομιδή, τείνει προς… εξαφάνιση τα τελευταία χρόνια. Και ένα μεγάλο ερώτημα είναι αν η κρίση θα φέρει περισσότερα χέρια στο χωριό και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια ή αντιθέτως θα επιταχύνει την τάση εγκατάλειψης. Αυτό όμως είναι κάτι που θα χρειαστεί χρόνο για να αποτυπωθεί.
Ασφαλώς και ο καθένας θα ήθελε την πλήρη εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων του τόπου και την εξασφάλιση ενός στοιχειώδους εισοδήματος από την αξιοποίηση της γης. Η επιστροφή στο χωριό είναι μια ολόκληρη ιστορία και δεν επιδέχεται απλουστεύσεις ή υπερβολές. Κατά βάση προϋποθέτει πραγματική υποστήριξη της προσπάθειας που καταβάλλουν οι αγρότες αλλά και τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών και επιχειρησιακών προγραμμάτων προκειμένου δίπλα στις παλιές να φυτρώσουν και νέες πιο δυναμικές καλλιέργειες.
Υπό την έννοια αυτή μεγάλο βάρος στην όλη υπόθεση πέφτει στους δήμους, των οποίων το πολιτικό προσωπικό θα πρέπει να αντιληφθεί ότι τόσο η θεσμική μεταρρύθμιση όσο και οι νέες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που δημιουργούνται, αλλάζουν ριζικά τις υποχρεώσεις και την αποστολή τους. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους με κάθε τρόπο στην υποστήριξη της αναπτυξιακής προσπάθειας. Και αυτό ανεξαρτήτως των αρμοδιοτήτων που ενδεχομένως έχουν ή δεν έχουν κατά περίπτωση. Βρίσκονται πολύ κοντά στην παραγωγή και σε μεγάλες γεωγραφικές περιφέρειες, αποτελούν "μικρές νομαρχίες" που θα πρέπει να αποκτήσουν αναπτυξιακό προσανατολισμό.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να γίνει καθαρό ότι τα πανηγύρια τύπου "γιορτή" του ενός και του άλλου προϊόντος, δεν οδηγούν πουθενά. Η πραγματική "Γιορτή της ελιάς" είναι τώρα. Και αυτή θα πρέπει να γνωρίσουν οι μελλοντικοί επισκέπτες και καταναλωτές, μέσα από τους πλέον διαφορετικούς δρόμους. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να κεντρίσεις το ενδιαφέρον και οι δήμοι οφείλουν να σκεφθούν με ποιο τρόπο θα αναδείξουν αυτή τη γιορτή μέσα από οργανωμένες επισκέψεις που μπορεί να ξεκινούν από την δοκιμασμένη μορφή της φιλοξενίας αντιπροσωπειών από μη ελαιοπαραγωγικές περιοχές ή το εξωτερικό, μέχρι και τις εκπαιδευτικές εκδρομές σχολείων μέσα από προγράμματα γνωριμίας με τη μεσογειακή διατροφή. Αλλά και μέσα από ειδικές προσφορές για οργανωμένο οικοτουρισμό έτσι ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να μαζέψει το ελαιόλαδο που χρειάζεται και να φτιάξει τις ελιές του με την παραδοσιακή συνταγή.
Θα ήταν λάθος να θεωρήσει κάποιος ότι τα πράγματα είναι απλά και μπορεί να γίνουν χωρίς δυσκολίες. Ο προσανατολισμός πρέπει να αλλάξει, η αναζήτηση τρόπων να ενταθεί και τα υπόλοιπα θα έρθουν ως καρπός προσπαθειών και διαλόγου με την κοινωνία και τους ειδικούς.
Ηλίας Μπιτσάνης
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr