Μένουν μόλις 10 μήνες μέχρι τότε, τα πολιτικά κόμματα είναι σε θέση μάχης και μέσα στο καλοκαίρι, ο Σεπτέμβριος θεωρείται χρόνος καμπής για μια σειρά από λόγους. Η ολοκλήρωση των εσωκομματικών διαδικασιών τόσο στη ΝΔ όσο και στο ΣΥΡΙΖΑ και η πολιτική κρισιμότητα της μάχης είναι λογικό να επιταχύνει και τις εξελίξεις στην αυτοδιοίκηση. Το γεγονός ότι αυτή βρέθηκε με το τελευταίο μνημόνιο στο μάτι του κυκλώνα που κινδυνεύει να την σαρώσει, είναι ένα στοιχείο το οποίο φυσιολογικά θα παίξει το δικό του ρόλο στις πολιτικές διεργασίες και επιλογές.
- Σε πρώτη ανάγνωση η αναμέτρηση αυτή θα έχει πολύ πιο έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά από τις προηγούμενες, καθώς η αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το δικό της μνημόνιο. Αν στις προηγούμενες εκλογές οι σημερινές εξελίξεις αποτελούσαν πολιτική εκτίμηση απορρέουσα από τις εξελίξεις στην κεντρική σκηνή, σήμερα είναι σε πλήρη εφαρμογή. Η πολιτική μάχη γίνεται πλέον για πράγματα που αφορούν το θεσμό και κατ’ επέκταση την τοπική κοινωνία και όχι για γενικές και αφηρημένες πολιτικές και στοιχίσεις πίσω από κόμματα.
- Το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να απασχολεί τα πολιτικά κόμματα και κατά βάση τα κυβερνητικά. Τώρα πλέον το "ποιος νικάει" παίρνει διαφορετικά χαρακτηριστικά και η κυβέρνηση σε κάθε περίπτωση θα ήθελε να αποφύγει μια ήττα που θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες. Οχι μόνον σε πολιτικό επίπεδο αλλά και στη διάταξη δυνάμεων μετά τις εκλογές, καθώς οι δήμοι μπορούν να παίξουν ευρύτερο ρόλο.
- Η πολιτική ιδιομορφία αυτής της αναμέτρησης έχει να κάνει και με καινούργια φαινόμενα σε σχέση με την αυτοδιοίκηση, η οποία φαίνεται ότι θα παίξει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια διείσδυσης των γερμανικών συμφερόντων στην χώρα που επιχειρείται να γίνει περιφερειακά, μέσα από διάφορες μορφές από τις "αδελφοποιήσεις" μέχρι τη μεταφορά συνεργασίας. Πιο απλά ενώ σήμερα ο Φούχτελ αλωνίζει την αυτοδιοίκηση κλείνοντας ουσιαστικά δουλειές για τους Γερμανούς, μετά τις εκλογές είναι πιθανόν αυτή η δυνατότητα να περιοριστεί στο ελάχιστο.
- Τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν σπρώχνουν όλο και περισσότερο προς την συνεργασία της Νέας Δημοκρατίας με το ΠΑΣΟΚ, που μπορεί να πάρει τις πλέον διαφορετικές μορφές, έτσι ώστε να περιοριστούν οι απώλειες σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση όπου το μνημονιακό μπλοκ κυριαρχεί στους δήμους και τις περιφέρειες. Θα πρέπει όμως να υπερνικηθούν σοβαρές αντιστάσεις που υπάρχουν τόσο στη βάση της Νέας Δημοκρατίας, όσο και σε αυτή του ΠΑΣΟΚ, καθώς μεσαία στελέχη και ψηφοφόροι θεωρούν εχθρική τη σχέση ανάμεσα στα δύο κόμματα. Κάτι που ενισχύουν πρακτικές και πολιτικές του πρόσφατου παρελθόντος.
- Η προοπτική αυτή χρειάζεται ως εργαλείο ένα διαφορετικό εκλογικό σύστημα που θα κάνει το θεσμό ακόμη περισσότερο προσωποκεντρικό με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων τόσο των δημάρχων, όσο και των περιφερειαρχών. Τα χωριστά ψηφοδέλτια για δήμαρχους και δημοτικούς συμβούλους με διάφορες παραλλαγές είναι ένα σενάριο που εξετάζεται προσεκτικά στην εφαρμογή του έτσι ώστε να μην προκληθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις. Οι απόψεις του… τέως πλέον Ευριπίδη Στυλιανίδη λειτούργησαν ως "λαγός" και τα αποτελέσματα δεν θα πρέπει να… ενθουσίασαν τους εμπνευστές των νέων συστημάτων, αν κρίνει κάποιος από τις αντιδράσεις και στους κόλπους των αιρετών στο ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία.
- Από την άλλη πλευρά οι εκλογές αποτελούν δοκιμασία και για το ΣΥΡΙΖΑ που θα πρέπει οι επιλογές του να έχουν αποτελέσματα ανάλογα με τη δυναμική που εμφανίζει σε κεντρικό επίπεδο. Τα πράγματα στην αυτοδιοίκηση όμως είναι δύσκολα, καθώς εδώ ο ρόλος των προσώπων είναι καθοριστικός και η πολιτική συμμαχιών που θα ακολουθήσει δεν έχει αποσαφηνιστεί. Είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν εσωκομματική αντιπαράθεση σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και δυσκολίες σε τοπικό επίπεδο καθώς το πολιτικό προσωπικό δεν προκύπτει από… παρθενογένεση.
- Από τα στοιχεία που θα παίξουν πολύ μεγάλο πολιτικό ρόλο και στη συνέχεια, είναι αυτό της παρουσίας της Χρυσής Αυγής στις εκλογές της αυτοδιοίκησης. Από τη μια πλευρά πιέζει πολιτικά τη Νέα Δημοκρατία και εκθέτει σε λεκτικούς ακροβατισμούς στα στελέχη της. Και από την άλλη αντλεί ψήφους από τη δεξαμενή της δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο την εκλογή των υποψηφίων της.
- Αν σε αυτό το σκηνικό προστεθούν διάφοροι ανεξάρτητοι συνδυασμοί (που μπορεί να εμφανίσουν και δυναμική) αλλά και μικρότερες δυνάμεις (ΔΗΜΑΡ, ΚΚΕ, Ανεξάρτητοι Ελληνες) μπορούμε να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι οι επόμενες δημοτικές εκλογές θα είναι μια σημαντική πολιτική μάχη που μπορεί να επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις.
Ηλίας Μπιτσάνης