Πέρασαν κάτι δεκαετίες για να εκτοπισθούν οι πεζοί από το οδόστρωμα, αλλά χρειάστηκε πολύ λίγος χρόνος για να εξοριστούν και από τα πεζοδρόμια. Με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν ελάχιστοι χώροι στους οποίους οι άνθρωποι μπορούν να κινηθούν με σχετική άνεση. Χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων τα πεζοδρόμια και τα περισσότερα αφιλόξενα για όσους χρησιμοποιούν τα πόδια τους στις μετακινήσεις.

Η κατάσταση γνωστή και δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις: Στενά κατά κανόνα τα πεζοδρόμια, σε πολλά σημεία καταλαμβάνονται από κάθε είδους αντικείμενα και φυσικά περίοπτη θέση κατέχουν τα τραπεζοκαθίσματα. Ο δημόσιος χώρος ιδιωτικοποιείται σε σημαντικό βαθμό προς εκμετάλλευση με τις ευλογίες του δήμου. Αλλοτε για εισπρακτικούς λόγους και άλλοτε για πελατειακούς κατά παράβαση των στοιχειωδών κανόνων.

Από την άλλη πλευρά η λειτουργία των πεζοδρομίων ακυρώνεται καθώς οι γωνίες των δρόμων καταλαμβάνονται από αυτοκίνητα και οι πεζοί είναι υποχρεωμένοι να κατεβαίνουν από αυτά για να συνεχίσουν την πορεία τους ή να κάνουν σλάλομ ανάμεσα στα παρκαρισμένα οχήματα.

Αν όλα αυτά συμβαίνουν με τους πεζούς, μπορεί να αντιληφθεί κάποιος τι συμβαίνει με τους ανθρώπους οι οποίοι αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα και είναι υποχρεωμένοι να κινούνται με καροτσάκια. Για τον κόσμο αυτό μεγάλα τμήματα της πόλης είναι αποκλεισμένα και έχουν να επιλέξουν (αυτοί ή οι συνοδοί τους) ελάχιστες διαδρομές, που με κάποιες προσπάθειες εξασφαλίζεται η (δύσκολη) βατότητα.

Φυσικά δεν πρόκειται για πρόβλημα που ανέκυψε χθες, υπάρχει χρόνια και έχει γίνει αντικείμενο σχολιασμού πάρα πολλές φορές. Ομως η κατάσταση δεν φαίνεται να βελτιώνεται καθώς από την πλευρά του δήμου δεν γίνεται καμία προσπάθεια να μπει στοιχειώδης τάξη και να θεσπιστούν κανόνες. Σε άλλους δήμους της χώρας έχουν καθιερωθεί περιορισμοί στην κατάληψη πεζοδρομίου η οποία επιτρέπεται υπό όρους και εφόσον διασφαλίζεται μια ζώνη η οποία επιτρέπει την ακώλυτη κίνηση των πεζών και των ατόμων με κινητικά προβλήματα. Κάτι ανάλογο θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια στην Καλαμάτα, αλλά οι κατά καιρούς δημοτικοί άρχοντες περί τα άλλα τυρβάζουν.

Φυσικά για να τεθούν τέτοιοι κανόνες σε όλη την πόλη, χρειάζονται και… υποδομές. Για την ακρίβεια χρειάζεται και διεύρυνση των πεζοδρομίων σε βάρος του οδοστρώματος με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη στάθμευση των αυτοκινήτων που κατακλύζουν το κέντρο της πόλης σε μεγάλη ακτίνα. Χρειάζεται και η διαμόρφωση των πεζοδρομίων εκεί που έχουν εγκαταλειφθεί με τα χώματα και τη βλάστηση. Χρειάζεται και υποδομές παρεμπόδισης της στάθμευσης στις γωνίες. Χρειάζεται σε τελευταία ανάλυση μια πολιτική που να έχει στο κέντρο της τον πεζό και τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Κάποιοι σίγουρα τα βλέπουν όλα αυτά… καλλιγραφίες, πιστεύοντας ότι εδώ είναι Βαλκάνια και δεν έχουν πέραση, ενώ άλλοι ξορκίζουν τα μέτρα με τον απήγανο γιατί ενδεχομένως στοιχίζουν στην κάλπη. Οπως και να έχουν τα πράγματα, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και εκδίωξη των πεζών από το φυσικό τους διάδρομο είναι πράγματα επιεικώς… ασύμβατα. Ας τακτοποιήσει ο δήμος πρώτα τα πεζοδρόμια και μετά συζητάμε για… πολιτισμό.

Ηλίας Μπιτσάνης