Είναι μια από τις σημαντικότερες σελίδες του εργατικού κινήματος στη χώρα μας και σηματοδοτεί μια ολόκληρη εποχή. Με την παγκόσμια οικονομία σε βαθιά κρίση, μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις και τη φασιστική απειλή όλο και περισσότερο ορατή.
Η εξέγερση των λιμενεργατών δεν ήταν απλώς η αντίδραση μιας κατηγορίας εργαζομένων που έπαιρναν το δρόμο για την ανεργία. Ηταν η κινητοποίηση όλων των εργαζομένων της πόλης, αλλά και των επαγγελματιών που έβλεπαν στρατό και αστυνομία να δολοφονούν τους ανθρώπους που πάλευαν για το ψωμί τους. Η πραγματικότητα αυτή αποτυπώνεται στα δημοσιεύματα των εφημερίδων, στις αντιδράσεις όλων των εκπροσώπων της αντιπολίτευσης στη Βουλή, στην ομόθυμη στήριξη από δεκάδες συλλόγους και σωματεία.
Αυτός ήταν ουσιαστικά και ο λόγος για τον οποίο η εξέγερση των λιμενεργατών ουδέποτε πήρε τη θέση που της αξίζει στην ιστορία της πόλης. Με φωτεινή εξαίρεση τον πρώην δήμαρχο Παναγή Κουμάντο -που λόγω της ιδιαίτερης ευαισθησίας του για τα όσα αφορούν το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, φρόντισε να φιλοτεχνηθεί το μνημείο στο λιμάνι- κανένας άλλος παράγοντας ή φορέας δεν πήρε πρωτοβουλίες ανάδειξης αυτής της ιστορίας. Ακόμη και το Εργατικό Κέντρο περνάει την υπόθεση μέσα από κάποιες αναφορές την ημέρα της Πρωτομαγιάς, θεωρώντας ότι έτσι εκπληρώνει το χρέος του απέναντι στην ιστορία και τους ανθρώπους.
Η σημασία αυτών των γεγονότων στη νεότερη ιστορία επιβάλλει να αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερο σεβασμό και προβολή. Λίγα μέτρα πιο πέρα κάθε χρόνο ο δήμος τιμά -και καλά κάνει- στις 28 Απριλίου την επέτειο της σύντομης μάχης που δόθηκε από τις δυνάμεις του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος που υποχωρούσε και προσπαθούσε να διαφύγει στη Μέση Ανατολή, την ώρα που οι Γερμανοί έμπαιναν στην πόλη. Η σύγκριση είναι αναπόφευκτη και αναδεικνύει με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο την ανάγκη η επέτειος της εξέγερσης των λιμενεργατών να πάρει τη θέση που της αξίζει στη ζωή της πόλης.
Και μπορεί ο δήμος να είναι τυπικά αυτός που καθορίζει τα γεγονότα που θα υιοθετήσει ως στοιχεία ιστορίας της Καλαμάτας, στην προκειμένη περίπτωση όμως το Εργατικό Κέντρο είναι εκείνο που πρέπει να πάρει στις πλάτες του την υπόθεση. Το ζήτημα φυσικά δεν είναι να μεταβούν οι αρχές παιανιζούσης της Φιλαρμονικής για να καταθέσουν στεφάνια. Είναι ο προγραμματισμός εκδηλώσεων που θα ξυπνήσουν την ιστορική μνήμη και θα τη βάλουν στην καρδιά της πόλης. Η ανάληψη πρωτοβουλιών για επιστημονικά συμπόσια και συζητήσεις σχετικά με το εργατικό κίνημα, την ιστορία, το σήμερα και την προοπτική του.
Η επέτειος περνάει στα "κουφά" αλλά τα 80 χρόνια από τα γεγονότα σηματοδοτούν όλη τη χρονιά. Στην πόλη υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί συστηματικά με τα γεγονότα, έχουν γράψει ολόκληρα βιβλία. Ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και από Μεσσήνιους που ζουν μακριά αλλά αντιλαμβάνονται την αξία της ιστορικής μνήμης. Κάποιοι πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία, έτσι ώστε η επέτειος να τιμηθεί κατά το "κάλλιο αργά, παρά ποτέ".
Ηλίας Μπιτσάνης
(Η φωτογραφία από την κηδεία των νεκρών εργατών δημοσιεύτηκε στο "Κόκκινο Ημερολόγιο 1935" του "Ριζοσπάστη").
Το ιστορικό κείμενο σε προηγούμενη ανάρτηση