Δεν ήταν πάντα όμως έτσι καθώς τα καλοκαίρια οι δυνάμενοι κατά βάση όδευαν προς τα ορεινά για οξυγονοθεραπεία και σε πολλές περιοχές της ενδοχώρας τη δροσιά έδιναν τα ποτάμια. Τα μέσα μεταφοράς δεν επέτρεπαν… πολυτέλειες οπότε ποτάμια και ποταμολίμνες αποτελούσαν δροσερή διέξοδο ανάμεσα σε πλατάνια, πυκνή εν γένει βλάστηση, θρύλους για νεράιδες και φυσικά καβούρια, χέλια και φλόμους.
Σε κάποιους αυτά φαντάζουν ιστορίες από ένα παρελθόν που χάθηκε για πάντα, για άλλους όμως είναι πλέον εναλλακτική διέξοδος στις διακοπές τους. Ο φυσιολατρικός τουρισμός κερδίζει έδαφος και αυτό εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους. Μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα οργανώνουν και περιλαμβάνουν στο πρόγραμμα στοχευμένες εξορμήσεις σε περιοχές φυσικού κάλλους που αφθονούν στη Μεσσηνία, με πιο γνωστές τη Νέδα και το Πολυλίμνιο. Ομάδες και σύλλογοι εξορμούν σε διάφορα σημεία του νομού τα Σαββατοκύριακα και πολλοί γνωρίζουν περιοχές που δεν είχαν ούτε ακούσει. Και φυσικά δεν λείπουν οι… μεμονωμένοι που μόνοι τους, οικογενειακά ή με παρέες επιλέγουν αυτό τον τρόπο για να περάσουν τις ημέρες των διακοπών ή των αργιών.
Εφόσον συνειδητοποιηθούν και ανάγκες και τάσεις, οι τοπικοί παράγοντες οφείλουν να δουν και από αυτήν τη σκοπιά ορισμένα πράγματα στην περιοχή ευθύνης τους ή μόνοι τους ή σε συνεργασία με τους γείτονες. Και για να μπαίνουμε στο… ψητό, το μεγαλύτερο ποτάμιο οικοσύστημα της Μεσσηνίας (και ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας) περιμένει την προστασία, τη φροντίδα και την ανάδειξή του σε σημαντικό χώρο (δωρεάν) αναψυχής ντόπιων και επισκεπτών. Με τα χαρακτηριστικά αυτά δεν θα δυσκολευτείτε ασφαλώς να αναγνωρίσετε τον Πάμισο. Ενα ποτάμι που έζησε τη Μεσσηνία από την αρχαιότητα προσφέροντας άφθονο νερό για τις καλλιέργειες, τροφή και εισόδημα στους κατοίκους της περιοχής. Ενας μεγάλος αποδέκτης νερού στον οποίο ενώνονται ποτάμια και χείμαρροι από τα γύρω βουνά, αναζητώντας διέξοδο προς τη θάλασσα. Οι περισσότεροι τον βλέπουν από τα αυτοκίνητα σχηματίζοντας τη χειρότερη εικόνα. Κάποιοι άλλοι αναγνωρίζουν στο άλλοτε ζωογόνο ποτάμι μια σημαντική πηγή ρύπανσης καθώς είναι αποδέκτης κάθε είδους αποβλήτων (και όχι μόνο). Θα αρκούσε μια σειρά φωτογραφιών από διάφορα σημεία για να αλλάξει ριζικά αυτή η εικόνα και να γίνει αντιληπτό ότι πρόκειται για απροστάτευτο παράδεισο. Για τον οποίο δεν υπάρχει ουσιαστικά ενδιαφέρον από τους τοπικούς παράγοντες αφού κανένας δεν έχει ασχοληθεί μέχρι τώρα με όλο το οικοσύστημα εκτός από τις περιπτώσεις που η ρύπανση γίνεται προκλητική ή απειλούνται περιοχές με πλημμύρες.
Με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο στην υπόθεση του ποτάμιου συστήματος έχουν ευθύνη και λόγο οι Δήμοι Μεσσήνης, Καλαμάτας και Οιχαλίας. Το ποτάμι μπορεί να γίνει πηγή ζωής για όλη την περιοχή, σπουδαίος τόπος αναψυχής και "εξοπλισμός" για την τουριστική ανάπτυξη. Οφείλουν και οι τρεις να συνεργαστούν για την εκπόνηση ενός μεγάλου σχεδίου αναζωογόνησης της ευρύτερης περιοχής, του οποίου θα επιδιωχθεί η χρηματοδότηση ενώ παράλληλα θα ληφθούν αυστηρότατα μέτρα προστασίας τόσο από τη ρύπανση, όσο και από τις καταπατήσεις. Η "πράσινη ανάπλαση" του Παμίσου θα είναι πλούτος για τη Μεσσηνία, το φυσικό περιβάλλον και τους ανθρώπους της. Αρκεί να το θελήσουν εκείνοι που κυβερνούν τις τύχες του τόπου.
Ηλίας Μπιτσάνης
