Τετάρτη, 29 Ιουνίου 2016 16:04

Επί Τάπητος: Προστασία της πόλης από την οργή της φύσης

Γράφτηκε από τον

Επί Τάπητος: Προστασία της πόλης από την οργή της φύσης

 

Καλοκαιρινός... κατακλυσμός και φυσικά το νερό έφερε στην επιφάνεια όλα τα προβλήματα που έχουν να κάνουν όχι τόσο με το έντονο του φαινομένου, όσο με την ανεπάρκεια των υποδομών της πόλης να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις. Ευτυχώς η καταιγίδα παρήλθε χωρίς καταστροφές για την πόλη της Καλαμάτας και τη Μεσσηνία, αλλά δυστυχώς την πλήρωσε η γειτονική Μεγαλόπολη και η περιοχή της Τρίπολης. Πάντως, ως γνωστόν, η φύση προειδοποιεί και το ερώτημα είναι πόσο στα σοβαρά παίρνουν οι αρμόδιοι τις προειδοποιήσεις της.

Μια χαλκογραφία του 1700, όσο και αν δεν αποτελεί ρεαλιστική απεικόνιση της πόλης, "υποψιάζει" για τη σχέση της με το υγρό στοιχείο εκείνη την εποχή. Το Κάστρο, οι γύρω λόφοι και φυσικά ο Ταΰγετος, είχαν ανάγκη εκτεταμένου δικτύου απορροής και σχημάτιζαν ελώδεις εκτάσεις και δέλτα στις εκβολές. Στο ανάγλυφο αυτό ασφαλώς από τότε τίποτε δεν έχει αλλάξει, εκτός από το γεγονός ότι έχει οικοδομηθεί και έχουν κλείσει οι απορροές. Κάτι που συμβαίνει βεβαίως και στα χαμηλότερα όπου τα έλη με τεχνικές μεθόδους έγιναν οικόπεδα. Ως εκ τούτου τα νερά αναζητούν διεξόδους στους δρόμους -ορισμένοι από τους οποίους παλαιότερα ήταν ρέματα- και πλημμυρίζουν τα πάντα. Με τη βοήθεια φυσικά της ανεπάρκειας του δικτύου αποχέτευσης ομβρίων το οποίο υποτίθεται ότι αντικαθιστά τους φυσικούς υδραγωγούς. Και γράφω "υποτίθεται" γιατί οι δυνατότητες του υπάρχοντος δικτύου αποδεικνύονται περιορισμένες και σε συνδυασμό με ένα πλήθος κακοτεχνιών μετατρέπουν σε λίμνες ολόκληρες περιοχές. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το δίκτυο αποχέτευσης ομβρίων στην παλιά έκταση της πόλης, χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, πριν ακόμη... ασφαλτοστρωθούν οι δρόμοι. Εκτοτε ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει και κυρίως σε πιο μακρινές περιοχές από το κέντρο με τη διευθέτηση και τον εγκιβωτισμό ορισμένων ρεμάτων και λαγκάδων. Εξ όσων γνωρίζουμε, η υπόθεση αυτή ελάχιστα έχει απασχολήσει τους τοπικούς άρχοντες και αυτό αντανακλάται στην απουσία έργων παρά τα διαπιστωμένα προβλήματα. Και όπως προαναφέρθηκε, οι κακοτεχνίες σε ορισμένους δρόμους όπου δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά για κάθε είδους παρεμβάσεις, κάνουν ακόμα χειρότερη την κατάσταση.

Την κακοκαιρία πλήρωσαν κι οι οδηγοί στον αυτοκινητόδρομο, καθώς στο ύψος της σήραγγας Ραψομμάτη κύλησαν χώματα και τον έκλεισαν, για να ανοίξει μετά την επιστράτευση όλων των κρατικών - περιφερειακών υπηρεσιών. Μια επισήμανση που πρέπει να γίνει για μια κατάσταση περίπου... αναμενόμενη. Τα χώματα δεν κυλάνε στο δρόμο ξαφνικά και φυσικά δεν έριξε... το νερό του αιώνα έτσι ώστε να μην έχει προβλεφθεί η συμπεριφορά των χωμάτινων όγκων και των χειμάρων της περιοχής. Φαντάζει λίγο υπερβολικό εν προκειμένω το ζήτημα της πρόβλεψης σχετικά με τη συμπεριφορά του εδάφους και τα προβλήματα με τους χειμάρρους, αλλά τονίζεται ιδιαιτέρως γιατί στη δική μας μεριά έχουμε και... περιφερειακό. Ο οποίος περνάει μέσα από κομμένους λόφους και κάθετα σε μικρά και μεγάλα ρέματα αιώνων. Και πάντα υπάρχει η ανησυχία για τον τρόπο που θα γίνει τελικά η διευθέτηση, καθώς μάλιστα φαίνεται με το ζήτημα αυτό να συνδέονται προβλήματα που δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και πριν την ολοκλήρωση των επεμβάσεων. Εννοείται πως όλοι εύχονται να μην γίνει καμία "στραβή" και να έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα. Θα ήμασταν όμως περισσότερο σίγουροι γι' αυτό, αν ο δήμος συμμεριζόμενος και τις ανησυχίες που είχαν διατυπωθεί παλαιότερα ακόμη και μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο, είχε φροντίσει να παρακολουθεί από κοντά τις μελέτες και τις εργασίες. Αυτό όμως δυστυχώς θεωρείται... πολυτελής αντίληψη ακόμη και για την εκτέλεση των δημοτικών έργων, οπότε μένουμε στην ευχή και την ελπίδα πως η υδραυλική μελέτη θα εξασφαλίζει την ομαλή απορροή και στην περίπτωση της καταιγίδας, ενώ οι λόφοι δεν θα φιλοδωρήσουν χώματα το οδόστρωμα.

Πήγαμε Μεγαλόπολη, γυρίσαμε περιφερειακό και φθάσαμε στον... βασικό ύποπτο. Και φυσικά δεν είναι άλλος από το Νέδοντα, ο οποίος "κοιμάται" εδώ και πολλά χρόνια. Με την έννοια φυσικά ότι οι ποσότητες νερού που στέλνει ο Ταΰγετος είναι τέτοιες που τις αντέχει η διαμορφωμένη κατάσταση μέσα στην πόλη. Τουλάχιστον εδώ και 20 χρόνια, οι μελέτες των αρμοδίων υπηρεσιών έχουν δείξει ότι το σκεπασμένο κομμάτι του Νέδοντα δεν μπορεί να αντέξει ένα πλημμυρικό φαινόμενο. Και μπορεί αυτό να είναι σπάνιο φαινόμενο, όμως αμέτρητες φορές στο παρελθόν ο Νέδοντας έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές στην πόλη και για δεκαετίες ολόκληρες αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα τα οποία συζητούσαν στην πόλη. Ολοι οι δήμαρχοι που έχουν περάσει τις τελευταίες δεκαετίες γνωρίζουν το πρόβλημα που έχει επισημανθεί, αλλά κάθε φορά ελπίζουν πως το πρόβλημα δεν θα σκάσει στα χέρια τους καθώς συμβαίνει "μια φορά στα 100 χρόνια". Φυσικά η στατιστική είναι η επιστήμη του... ψεύδους από μια σκοπιά και αγνοεί απρόβλεπτους παράγοντες όμως είναι η αλλαγή των καιρικών συνθηκών. Φυσικά το κόστος μιας παρέμβασης που μπορεί να αποτρέψει καταστροφική πλημμύρα στο Νέδοντα είναι μεγάλο και οι χρηματοδοτήσεις είχαν ήδη αρχίσει να στερεύουν. Θα το δεχόμαστε ως δικαιολογία να είχε γίνει έστω και η ελάχιστη προσπάθεια. Δυστυχώς όχι μόνον δεν έγινε κάτι τέτοιο, αλλά αντιθέτως οι σημερινοί δημοτικοί παράγοντες φρόντισαν έτσι ώστε να εξασφαλίσουν ένα πολύ μεγάλο ποσό για την κατασκευή νέου Δημαρχείου. Ολα είναι ζήτημα προτεραιοτήτων και η επιλογή του "φαίνεσθαι" είναι κάτι παραπάνω από εμφανής στη δημοτική πολιτική εδώ και αρκετά χρόνια.

Η ανάγκη να δουν οι δημοτικοί παράγοντες τη σχέση της πόλης με το... υγρό στοιχείο, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Οι βροχές κάθε χρόνο προκαλούν τεράστιες καταστροφές σε όλη την Ελλάδα και ακόμη χειρότερα, στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές. Στην Καλαμάτα οι νεότεροι δεν έχουμε ζήσει τραγικές καταστάσεις, είναι όμως αμέτρητες οι φορές που πλημμυρίζουν διάφορες περιοχές φέρνοντας ανθρώπους σε απόγνωση. Κάθε φορά φυσικά κάτι φταίει και όχι γενικώς ο καιρός, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πολυαπασχολεί τους τοπικούς άρχοντες. Κάποια στιγμή -και σύντομα μάλιστα- η υπόθεση αυτή θα πρέπει να πάρει τη θέση υψηλής προτεραιότητας γιατί ο δήμος δεν έχει κάνει... συμβόλαιο με τον καιρό για ήπιες καιρικές συνθήκες. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να εντοπιστούν τα προβλήματα, να γίνουν οι σχετικές μελέτες και να αναζητηθούν χρηματοδοτικοί πόροι. Δεν ισχυρίζομαι σε καμία περίπτωση ότι πρόκειται για μια απλή ιστορία, αν ήταν κάτι τέτοιο θα είχε αντιμετωπιστεί η κατάσταση. Η απαίτηση να ιεραρχηθεί ψηλά η υπόθεση προστασίας της πόλης από την οργή της φύσης, έχει να κάνει με τη δυσκολία που παρουσιάζει ένα τέτοιο δαπανηρό κατά τα άλλα εγχείρημα. Είναι όμως κοινωνικά πολύ πιο δαπανηρές οι καταστροφές που συντελούνται κάθε τόσο και το κόστος αποκατάστασης το οποίο βαρύνει κατά ένα μέρος -τουλάχιστον μέχρι τώρα- και το κράτος που θα πρέπει να παίρνει μέτρα ανακούφισης εκείνων που υφίστανται τις συνέπειες. Καλοκαιρινές επισημάνσεις με αφορμή ένα σπάνιο φαινόμενο που προειδοποιεί ότι πλέον και το... σπάνιο είναι πιθανό και πέρα από τις λογικές "άστο για αργότερα και βλέπουμε". Η φύση δεν παίζει, προίκισε την Καλαμάτα αλλά μπορεί και να την τραυματίσει αν εκείνοι που διαχειρίζονται τις τύχες της δεν προλάβουν την οργή της....

Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 29 Ιουνίου 2016 15:24