Ενώ όλα λοιπόν πασίδηλα αλλάζουν, δεν αλλάζει με τίποτα η λογική διαχείρισης του δημόσιου χώρου. Ετσι στην ακτή το δημοφιλέστερο δέντρο είναι η ομπρέλα και πάνω από αυτή ο ζωτικός χώρος είναι παραδομένος στη βουλιμία του αυτοκινήτου. Τώρα θα μας πείτε ότι γκρινιάζουμε (και εγώ αλλά και πολλοί συνάδελφοι) πάλι για τα ίδια και δεν έχω κανέναν απολύτως λόγο να μην το δεχθώ. Με μια μικρή αλλά ουσιώδη παρατήρηση: Οσο περισσότερο γνωστή γίνεται η Καλαμάτα και προσελκύει επισκέπτες, τόσο μεγαλύτερες είναι οι απαιτήσεις για να τον κρατήσει. Διαφορετικά η εξαιρετική της προίκα θα εξανεμιστεί συντόμως, βοηθούντος και του γεγονότος ότι δεν είναι... το κέντρο του σύμπαντος αλλά ούτε και οι υποδομές της αντέχουν για πολλά πράγματα. Το φυσικό περιβάλλον είναι καταπληκτικό και το ομολογούν άπαντες. Το ανθρωπογενές όμως έχει βαλθεί να το καταστρέψει και μόνον "υπερήφανοι" δεν μπορούμε να είμαστε γι' αυτό. Θα μου πείτε τώρα "μα είμαστε οι χειρότεροι στην Ελλάδα"; Σπεύδω να απαντήσω αρνητικά υπογραμμίζοντας ότι δεν μπορεί να είναι κριτήριο αυτό για μια πόλη που φιλοδοξεί να αλλάξει η ζωή των ανθρώπων της μέσα από την ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος. Για να είμαστε ακριβείς, κάπως έτσι προσπαθούν να παρουσιάσουν ορισμένοι τα πράγματα κάνοντας ότι δεν γνωρίζουν βεβαίως το εργασιακό καθεστώς στις υπηρεσίες οι οποίες υποστηρίζουν αυτό τον τομέα της οικονομικής δραστηριότητας. Και ακόμη ότι χωρίς στέρεη παραγωγική βάση δεν μπορεί να υπάρξει προοπτική για την οικονομία του τόπου. Ολα αυτά είναι υπόθεση μιας μεγάλης συζήτησης που δεν γίνεται και πολλοί δεν επιθυμούν να γίνει.

Να πάμε από τα καλά: Οι πάντες που επισκέπτονται την πόλη μένουν ενθουσιασμένοι από τις φυσικές της ομορφιές και από τους ρυθμούς της ζωής όπως τους βλέπουν από τη δική τους σκοπιά και την οικονομική τους δυνατότητα. Η ζωή στην πόλη δεν είναι "παράδεισος" όπως διατείνονται πολλοί. Ιδιαιτέρως στις σημερινές συνθήκες με την ανεργία να τσακίζει τα όνειρα των νέων ανθρώπων, την κακοπληρωμένη και (πολλές φορές) ανασφάλιστη εργασία στα... μεγαλεία της και με έναν κόσμο σε απελπισία. Αυτό ως παρένθεση γιατί στο δημόσιο λόγο κυριαρχεί η αντίληψη για τη ζωή της οποίας φορείς είναι στρώματα τα οποία μπορούν ακόμη να καταναλώνουν λιγότερο ή περισσότερο. Υπάρχει λοιπόν ο κόσμος που έρχεται, βλέπει τα μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης, αλλά απογοητεύεται από την κακομεταχείρισή της. Είναι ο κόσμος που δεν μπορεί να καταλάβει πώς είναι δυνατόν εκεί που έρχεται για να "χαλαρώσει" από την ένταση της δουλειάς και να απολαύσει καλοκαιρινή Μεσόγειο, να βρίσκεται αντιμέτωπος με την αυτοκινητοκοσμοχαλασιά, και το καγκουρογενές κεκτημένο πλείστων όσων εποχούμενων. Και δεν είναι μόνον εκείνοι που γκαζώνουν, κάνουν σούζες, κυκλοφορούν με τα κλαμπατσίμπανα στη διαπασών και γενικώς απολαμβάνουν τα "αγαθά" της απουσίας στοιχειώδους αστυνόμευσης. Αλλά και το πλήθος των οδηγών που δεν εννοούν να σταματήσουν ούτε στη διάβαση, οδηγούν με το τηλέφωνο στο αυτί και το τσιγάρο στο χέρι. Αν επρόκειτο για μεμονωμένα περιστατικά, θα λέγαμε... να το πάρει το ποτάμι. Αναφερόμαστε όμως σε επιδημία η οποία εξελίσσεται επικίνδυνα.

Και εξελίσσεται επικίνδυνα γιατί οι αρμόδιοι του δήμου στην πράξη αρνούνται να πάρουν και τα ελάχιστα απαιτούμενα μέτρα ώστε να γίνει ασφαλής η κυκλοφορία των πεζών, τουλάχιστον στα νευραλγικά σημεία. Οταν δεν είναι ορατές οι διαγραμμίσεις, δεν τοποθετούνται ούτε μάτια της γάτας σε κρίσιμα σημεία (και όταν τοποθετούνται μετά από λίγο καιρό καταστρέφονται), μάλλον είναι πολυτέλεια να συζητάμε για μέτρα ήπιας κυκλοφορίας και περιορισμούς της ταχύτητας στα ελάχιστα που προβλέπονται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Πολύ απλά: Είμαστε υπέρμαχοι της ανάγκης για πεζοδρομήσεις τόσο στο κέντρο της πόλης, όσο και στην παραλιακή ζώνη. Οι τοπικοί άρχοντες κάθε φορά "πετάνε την μπάλα στην εξέδρα" και βρίσκουν δικαιολογίες ώστε να παγώνει και κάθε συζήτηση αφού έχουν το νου τους στους "πελάτες" οι οποίοι θίγονται (ή νομίζουν ότι θίγονται) από τις πεζοδρομήσεις. Δυστυχώς όμως δεν τολμούν να πάρουν και μέτρα έτσι ώστε να αποθαρρυνθεί η κυκλοφορία σε κρίσιμα σημεία της πόλης, να περιοριστεί στο ελάχιστο η κυκλοφοριακή ροή και να καλλιεργηθεί το έδαφος για μελλοντικές ριζικές επεμβάσεις. Αντιθέτως με τις κινήσεις τους -όπως στο κέντρο της πόλης- σπρώχνουν την κίνηση στους κεντρικούς άξονες, δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο τη ζωή των πεζών. Δεν μπορώ να φανταστώ τι μπορεί να γίνει για να "ταρακουνηθεί" η τοπική κοινωνία και να απαιτήσει τα αυτονόητα. Γιατί η ασφαλής κυκλοφορία δεν αφορά μόνον τους επισκέπτες, αλλά πρωτίστως τους κατοίκους της πόλης. Οι οποίοι... θέλουν δεν θέλουν είναι υποχρεωμένοι να κυκλοφορούν στην πόλη αντιμετωπίζοντας καθημερινούς κινδύνους.

Και οι πολίτες τι κάνουν; Είναι το ερώτημα που έρχεται αναπόφευκτα κάθε φορά που κάποιοι θέτουν ζητήματα για λογαριασμό τους. Δυστυχώς τίποτε, περιορίζονται σε ατομικές διαμαρτυρίες και αφήνουν κάθε είδους ομάδες να παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση δημοτικών πολιτικών στη διαχείριση μικρών και μεγάλων ζητημάτων. Κίνημα πόλης δεν υφίσταται, παρά το γεγονός ότι υπάρχει ένα πλήθος συλλογικοτήτων και ομάδων πολιτών που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς. Η συλλογική αντίληψη για την πόλη, τη σχέση της με τους πολίτες και τη συμμετοχή τους στα όσα τους αφορούν, ήταν, είναι και παραμένουν ζητούμενα. Σε μια εποχή κατά την οποία το "εγώ" εκτοπίζει το "εμείς" σε όλη τη σφαίρα της δημόσιας ζωής, η διαχείριση των δημόσιων αγαθών ανατίθεται "εργολαβικά" σε μηχανισμούς που υποκαθιστούν τις θεσμικές λειτουργίες και υπονομεύουν τη δημοκρατική τους υπόσταση. Μάγοι και θαυματοποιοί έχουν σωθεί και έννοιες - κλισέ περί "βιώσιμης ανάπτυξης" που εκφωνούνται σε όλες τις πτώσεις δεν δίνουν λύσεις. Συνταγές αναστροφής της κατάστασης αδρανείας στην οποία έχει περιέλθει η κοινωνία δεν υπάρχουν. Η "νέα συλλογικότητα για την πόλη" είναι το ζητούμενο της εποχής που υπερβαίνει κατά πολύ τις δημοτικές παρατάξεις και τις βεβαιότητες που εκφράζουμε πολλές φορές στην προσπάθεια να κινήσουμε κάτι. Και δεν μπορεί παρά να προέλθει από τους ανθρώπους που το μέλλον τους ταυτίζεται με αυτό της πόλης. Θέλουμε να αισιοδοξούμε ότι κάποια στιγμή θα ξεπεταχτούν δυνάμεις που μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα στην πόλη. Οσο δύσκολο είναι, άλλο τόσο αναγκαίο θα πρέπει να θεωρείται.