Εδώ και πολλά χρόνια η λέξη "ανάπτυξη" πάει κι έρχεται αλλά… φως δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Η υπόθεση αυτή παίρνει ιδιαίτερες διαστάσεις στις συνθήκες της κρίσης, καθώς το κύριο χαρακτηριστικό είναι η συνεχής διεύρυνση της ύφεσης, με την ανάπτυξη να βρίσκεται πάντα σε επίπεδο ζητούμενου και υποσχέσεων. Δεν χρειάζεται κάποιος να έχει ιδιαίτερη πολιτική εμπειρία ή γνώσεις οικονομίας για να αντιληφθεί ότι η έννοια "ανάπτυξη" σήμερα μοιάζει με τροχό που γυρίζει στον αέρα χωρίς να μπορεί να κινήσει τίποτε.
Θα ήταν λάθος να πιστέψει κάποιος ότι το πρόβλημα είναι μόνο ελληνικό, όταν σε ολόκληρη την Ευρώπη η ύφεση αποτελεί τη μεγάλη απειλή, ως απότοκος και των περιοριστικών πολιτικών αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ομως έχει διαφορετική σημασία σε μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα, με πλήρως αποδιαρθρωμένη την παραγωγική βάση.
Ολο και περισσότεροι παραδέχονται πλέον ότι ο δρόμος που ακολουθείται, όχι μόνον είναι μαρτυρικός για τον κόσμο της εργασίας, αλλά οδηγεί και στο κενό. Οταν ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών παραδέχεται ότι "το DNA του μνημονίου μάς οδηγεί σε αδιέξοδο", τότε δεν υπάρχει χρεία άλλων… μαρτύρων για την επιβεβαίωση απόψεων που λιθοβολήθηκαν από ένα ολόκληρο επικοινωνιακό σύστημα τρομοκράτησης των πολιτών.
Με τον τρόπο αυτό εξηγείται και η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων που στηρίζουν την κεντρική πολιτική επιλογή, να μετουσιώσουν σε πράξη τις αναπτυξιακές προσδοκίες και υποσχέσεις. Το ακόμη χειρότερο όμως είναι πως δεν έχουν να παρουσιάσουν κανένα σχέδιο για τις κατευθύνσεις τις οποίες θα έπρεπε να έχει μια αναπτυξιακή πολιτική, τους παράγοντες που θα αξιοποιούσε και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορούσε να γίνει αυτό. Και αυτό που παρουσιάζεται ως ανάπτυξη είναι η προοπτική λεηλασίας των φυσικών πόρων και της περιουσίας του Δημοσίου, με εργασιακούς όρους που θα αυξάνουν θεαματικά την κερδοφορία των "επενδυτών".
Πρόκειται για μια διαπίστωση την οποία όλοι αντιλαμβάνονται ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο στέκεται ο καθένας απέναντι σε αυτή την προοπτική. Η εξειδίκευση της οποίας ουσιαστικά είναι το αντικείμενο των νέων διαπραγματεύσεων, καθώς αρχίζει το μαρτύριο της… νέας δόσης (αντιγραφή στην οικονομία και την κοινωνία, του γνωστού… μαρτυρίου της σταγόνας).
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο οφείλει η Περιφέρεια Πελοποννήσου να ξεκαθαρίσει τις επιλογές της σε ό,τι έχει να κάνει με τα θέματα της ανάπτυξης. Οποιαδήποτε συζήτηση δεν μπορεί παρά να γίνεται στη βάση ενός τέτοιου σχεδίου, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα σχεδιάσουν άλλοι -για λογαριασμό τους εννοείται- τον τρόπο με τον οποίο θα εκμεταλλευτούν τα συγκριτικά και φυσικά πλεονεκτήματα της περιοχής. Η όποια συζήτηση γίνεται μέχρι τώρα μπορεί να καταγραφεί ως μνημείο αοριστολογίας... και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν το θέμα πολλοί περιφερειακοί σύμβουλοι μόνον ανησυχία μπορεί να προκαλεί. Ο χαρακτηρισμός της "απίστευτης ελαφρότητας" δεν είναι καθόλου υπερβολικός, όσο κι αν ενοχλεί ορισμένους, οι οποίοι δεν έχουν αντιληφθεί ούτε την κρισιμότητα των περιστάσεων ούτε και τα όρια της εξουσιοδότησης που τους έχει παρασχεθεί με τη λαϊκή ψήφο.
Ολοι οφείλουν να τοποθετηθούν καθαρά για τα ζητήματα αυτά και να αφήσουν τα μισόλογα στην άκρη. Οπως επίσης και τις εν λευκώ εξουσιοδοτήσεις που μπορεί αύριο να αποτελέσουν δεσμεύσεις χωρίς να το πάρει κανένας χαμπάρι.
Οι δυνάμεις που δραστηριοποιούνται στο Περιφερειακό Συμβούλιο οφείλουν να απαντήσουν καθαρά και στο ερώτημα "τι θέλουμε". Το ερώτημα αυτό έχει δύο πλευρές:
- Η πρώτη έχει να κάνει με τον προσανατολισμό της αναπτυξιακής πολιτικής και τα μέτρα που είναι αναγκαία. Υπάρχει ήδη ένα πλήθος μελετών που έχουν εκπονηθεί κατά καιρούς και προσδιορίζουν τους τομείς οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης στην περιοχή. Υπάρχει ένα πλήθος επιστημόνων και ειδικών συμβούλων οι οποίοι υποτίθεται ότι προσλήφθηκαν γι’ αυτό το σκοπό. Η διοίκηση της Περιφέρειας χωρίς να χαλάσει… πενηνταράκι οφείλει να κινητοποιήσει αυτές τις δυνάμεις και να εκπονήσει το αναπτυξιακό σχέδιο στη βάση των πολιτικών επιλογών της.
- Η δεύτερη πλευρά έχει να κάνει με τα εργαλεία και τους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν για την υλοποίηση αυτών των επιλογών, τα οποία ασφαλώς θα πρέπει να είναι προϊόν καθαρής πολιτικής απόφασης - την ευθύνη της οποίας θα την αναλάβουν προσωπικά οι περιφερειακοί παράγοντες, συνυπολογίζοντας το εύρος των θεσμικών εξουσιοδοτήσεων. Αλλά και διασφαλίζοντας τη δημοκρατική νομιμοποίηση σε κάθε περίπτωση.
Υπάρχουν ανοικτά τεράστια ζητήματα για την περιοχή, και η Περιφέρεια στο πλαίσιο αυτών που προαναφέρθηκαν θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τις απόψεις της προς όλες τις κατευθύνσεις. Παραγωγική βάση δεν μπορεί παρά να είναι η αγροτική δραστηριότητα, αλλά μέχρι τώρα οι πρωτοβουλίες έχουν μείνει στο… "Καλάθι" και στις επισκέψεις σε έργα που "τρέχουν" τα υπουργεία εδώ και πολύ καιρό. Στον τουρισμό έχουν εναποτεθεί αμέτρητες ελπίδες, αλλά το μόνο σχέδιο που υπάρχει είναι το… ελάτε να επενδύσετε. Οι ήπιες μορφές ενέργειας αντιμετωπίζονται ως στοιχείο του πολιτικού και επιχειρηματικού παιχνιδιού. Οι ιχθυοκαλλιέργειες έχουν κηρυχθεί ανεπιθύμητες. Ο ορυκτός πλούτος έχει φτάσει να θεωρείται εχθρός της ανάπτυξης. Και στο μόνο στοιχείο που σχεδόν όλοι… ομονοούν είναι οι αυτοκινητόδρομοι.
Ας ξεκαθαρίσουν λοιπόν όλοι τι θέλουν και τι ζητούν, για να μπορούμε να συζητήσουμε για την ανάπτυξη και τις προϋποθέσεις της.