Και όπως δείχνουν τα πράγματα βρισκόμαστε κοντά στην εποχή κατά την οποία αυτός ο χαρακτηρισμός θα αποτελεί μέρος της καθημερινότητας. Πάντα υπό προϋποθέσεις, καθώς ούτε τα εμπόδια αλλά ούτε και τα προβλήματα έχουν εκλείψει, οι κορυφές του τριγώνου Καλαμάτα / Τρίπολη / Σπάρτη θα απέχουν μεταξύ τους περίπου 45 λεπτά. Η επικοινωνία μάλιστα θα γίνεται με ασφάλεια μέσα από τον αυτοκινητόδρομο, ακόμη και σε δύσκολες καιρικές συνθήκες σύμφωνα με τις προβλέψεις λειτουργίας του.
Αν λοιπόν κάτι δεν στραβώσει. ανεπανόρθωτα, σε ένα χρόνο περίπου θα έχουν παραδοθεί σε πλήρη λειτουργία τόσο ο περιφερειακός αυτοκινητόδρομος της Καλαμάτας όσο και ο κλάδος του αυτοκινητόδρομου από το Λεύκτρο (κοντά στη Μεγαλόπολη) προς τη Σπάρτη. Αναμφισβήτητα κάτι τέτοιο θα αλλάξει ριζικά τις σχέσεις των τριών πόλων, και μεταξύ τους αλλά και με το λεκανοπέδιο της Αττικής. Αυτό γίνεται εμφανές ακόμη και τώρα που το έργο έχει παραδοθεί για λειτουργία μέχρι τον κόμβο της Θουρίας / Σπερχογείας, φέρνοντας πολύ περισσότερους επισκέπτες στην περιοχή με κάθε ευκαιρία. Αυτό βεβαίως σε συνθήκες βαθιάς οικονομικής κρίσης, η οποία επηρεάζει τόσο τις μετακινήσεις όσο και τις καταναλωτικές συνήθειες των επισκεπτών, όπως δείχνει η καλοκαιρινή περίοδος μέχρι τώρα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η μείωση του χρόνου μετακίνησης και η υψηλή ασφάλεια ενισχύουν την κινητικότητα ανάμεσα στα τοπικά κέντρα και την Αθήνα. Η σύγκριση ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει με όρους προηγούμενων εποχών, ούτε είναι σωστό να καλλιεργούνται προσδοκίες πέρα από την πραγματικότητα της εποχής. Η αλληλεπίδραση αυτών των πόλων δεν μπορεί παρά να είναι αμφίδρομη, και η ροή σε κάθε κατεύθυνση θα εξαρτηθεί από το είδος και την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών, από τις κοινωνικές ανάγκες και τις δυνατότητες ικανοποίησής τους.
Θα είχε εξαιρετική σημασία μια μελέτη για τις αλλαγές που μπορεί να επέλθουν με την πλήρη λειτουργία του αυτοκινητόδρομου και τους παράγοντες που μπορεί να τις επηρεάσουν. Αυτό όμως θεωρείται πολυτέλεια από τους περιφερειακούς παράγοντες· αλλά για να είμαστε και ειλικρινείς, έχουν δει τόσα τα μάτια μας με τις μελέτες που πολύ φοβόμαστε ότι ακόμη κι αν αποφάσιζε κάποιος αυτοδιοικητικός φορέας να τη χρηματοδοτήσει, θα υπήρχε πάντα μια επιφύλαξη για την αξιοπιστία της.
Δυστυχώς οι πάσης φύσεως μελέτες έχουν γίνει ένας μηχανισμός καταβρόχθισης χρημάτων... με πενιχρά πρακτικά αποτελέσματα. Ως εκ τούτου όλες οι κινήσεις γίνονται στην τύχη, όπως συνήθως στην Ελλάδα - και φυσικά κανένας δεν κινείται στη λογική της προετοιμασίας για την υποδοχή της νέας κατάστασης, αλλά στη λογική του. βλέπουμε και κάνουμε. Και αυτό αφορά τόσο τη δημόσια σφαίρα όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Οι υποδομές στις πόλεις-κλειδιά είναι από χέρι ανεπαρκείς, και η λογική στην οποία κινούνται οι τοπικοί παράγοντες δεν υπακούει σε κάποιο τοπικό σχέδιο, παρά στην επιλεξιμότητα των έργων για χρηματοδότηση από προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ, ενώ εστιάζει σε εκείνα που προκαλούν τη μεγαλύτερη εντύπωση.
Την ίδια στιγμή ο ιδιωτικός τομέας βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της κρίσης, ο τομέας των πάσης φύσεως υπηρεσιών αντιμετωπίζει το ένα λουκέτο πίσω από το άλλο, και τοπικοί επενδυτές δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Κάποιοι άλλοι περιμένουν απλώς την ευκαιρία να "επενδύσουν" κοψοχρονιάς όταν καταρρεύσει πλήρως η οικονομία.
Οι αλλαγές που θα φέρει η ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου συντελούνται σε συνθήκες πλήρους αβεβαιότητας, και ως εκ τούτου είναι λογικό η συζήτηση γι' αυτές να βρίσκεται σε δεύτερη μοίρα. Ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία δεν επιβεβαιώνονται οι υψηλές προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί πριν από μερικούς μήνες. Χωρίς να φταίει φυσικά ο δρόμος, αλλά η κρίση που βαθαίνει διαρκώς και περιορίζει την κίνηση και την κατανάλωση ακόμη και ανθρώπων που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν αλλά τους φοβίζει πλέον η επόμενη ημέρα και η γενικευμένη ανασφάλεια.
Σε όλη τη συζήτηση υπάρχει και μια πλευρά η οποία δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί. Και αυτή έχει να κάνει με την ανάγκη "διάχυσης" των όποιων ωφελειών σε όλη τη Νότια Πελοπόννησο. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να συμβεί με τη σημερινή κατάσταση του εσωτερικού οδικού δικτύου. Δυστυχώς, η λογική την οποία ακολούθησαν οι τοπικοί παράγοντες όλα αυτά τα χρόνια δεν επέτρεψε να γίνουν ριζικές βελτιώσεις. Γιατί από τη μια πλευρά επελέγη η λύση των μεγάλων επεμβάσεων που απαιτούν μεγάλα ποσά και αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα. Κι από την άλλη πλευρά δαπανήθηκαν χρήματα για δρόμους. στο πουθενά, χωρίς καμία ουσιαστική ιεράρχηση. Σχέδιο και ιεράρχηση δεν υπάρχει ούτε καν σήμερα, με αποτέλεσμα τα έργα να προχωρούν με βάση τις επιλογές και τις σκοπιμότητες της πολιτικής εξουσίας.
Ο αυτοκινητόδρομος έχει ήδη αλλάξει πολλά και ας μην φαίνονται. Θα αλλάξει πολύ περισσότερα, αλλά το ζήτημα είναι πως όλα αυτά θα γίνουν στην τύχη.
Ηλίας Μπιτσάνης
