Είναι η άλλη όψη της ιστορίας με τον τουρισμό καθώς είναι φανερό πλέον ότι με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο πολλές ξενοδοχειακές μονάδες (μικρές και μεγάλες) περνούν υπό τον έλεγχο, τη διαχείριση ή και την κυριότητα μεγάλων ομίλων του εξωτερικού. Ο τουρισμός είναι μια "παγκόσμια βιομηχανία" και οι τοπικές αγορές εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα κέρδη των ομίλων αυτών.
Αυτό όμως είναι ένα γενικότερο ζήτημα και εν προκειμένω εστιάζουμε σε μια πτυχή του ρεπορτάζ που έχει να κάνει με τις τιμές πώλησης ξενοδοχειακών μονάδων και πώς κλιμακώνονται αυτές κατά περιοχές. Σημειώνεται λοιπόν στο ρεπορτάζ ότι «ξενοδοχεία σε προορισμούς με διεθνή αεροδρόμια ανήκουν στην πρώτη κατηγορία, με την Κρήτη, την Κω, την Κέρκυρα, τη Ρόδο, τη Σαντορίνη, τη Μύκονο και την Πελοπόννησο (το δυτικό τμήμα από την Πάτρα έως την Καλαμάτα) να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή».
Μέσα από μια ιστορία η οποία μόνο ευχάριστη δεν είναι -και αναφερόμαστε στην πώληση ξενοδοχειακών μονάδων- αναδεικνύεται μια άλλη πλευρά που έχει να κάνει με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής αλλά και με μια διαφορετική προοπτική που αναδεικνύεται σχετικά με τη Δυτική Ελλάδα. Με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο το τελευταίο διάστημα έρχεται στην επικαιρότητα η ανάγκη δημιουργίας των απαραίτητων υποδομών έτσι ώστε να γίνει και η περιοχή αυτή "μια γειτονιά" και κυρίως να διασφαλιστεί η εγγύτητα με σημαντικές αγορές της Ευρώπης. Η προοπτική αυτή δεν έχει να κάνει μόνο (ή κυρίως) με τον τουρισμό αλλά (και) με την αγροτική παραγωγή της περιοχής που παρουσιάζει δυναμικά αναπτυσσόμενες καλλιέργειες αλλά και παραδοσιακά προϊόντα.
Οταν συζητούμε για τουρισμό όλα φαίνονται σχεδόν αυτονόητα ειδικά για την Δυτική Πελοπόννησο. Με δύο αεροδρόμια (στον Αραξο και την Καλαμάτα), η πρόσβαση σε προορισμούς είναι σχετικά ευχερής και εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις υπόλοιπες υποδομές. Οι οποίες έχουν να κάνουν τόσο με την διασύνδεση μεγάλων εδαφικών περιοχών, όσο και με την διασύνδεση των αεροδρομίων με "εσωτερικούς" προορισμούς σε κάθε περιοχή. Αυτονοήτως αναφερόμαστε στο οδικό δίκτυο και τις αναγκαίες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε να ολοκληρωθεί το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων (κυρίως Ολυμπία Οδός μέχρι Τσακώνα και Λεύκτρο - Σπάρτη), αλλά και στη ριζική βελτίωση των εσωτερικών οδικών αξόνων με ορθολογικό και ισορροπημένο τρόπο.
Αυτά τα έργα είναι απολύτως αναγκαία έτσι και αλλιώς για τους ίδιους τους ανθρώπους, την κοινωνική και οικονομική τους δραστηριότητα. Αλλά όσο ακραία και αν φαίνεται αυτή η εκτίμηση, αν δεν υπήρχε η τουριστική δραστηριότητα, η ανάλογη πίεση και (κυρίως μεγάλα) συμφέροντα, οι δρόμοι και άλλες υποδομές θα ήταν σχέδια στους φωριαμούς των υπηρεσιών και των υπουργείων. Η ασφαλής μετακίνηση, η εγγύτητα σε υπηρεσίες και η ευχερής πρόσβαση στα μεγαλύτερα κέντρα είναι στοιχεία που ενδιαφέρουν κυρίως τους κατοίκους της περιοχής που περνούν μια ζωή σε αυτήν και δευτερευόντως τους επισκέπτες που θα έρθουν μία ή περισσότερες φορές για λίγες ημέρες και μπορεί να έχουν σε τελευταία ανάλυση πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη.
Ταυτοχρόνως όμως οι υποδομές είναι αναγκαίες για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων σε κρίσιμες αγορές. Οσο μειώνονται οι αποστάσεις από σημαντικά κέντρα κατανάλωσης, τόσο μεγαλύτερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αποκτούν αυτά τα προϊόντα. Για παράδειγμα εφόσον ολοκληρωθεί ο δυτικός άξονας από την Καλαμάτα μέχρι τα Γιάννενα, η απόσταση από τις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης ελαχιστοποιείται και τοποθετούνται ευχερέστερα σε αυτές. Είμαστε η παραγωγός χώρα με την μεγαλύτερη εγγύτητα σε αυτές τις αγορές και ήδη πολλά από τα οπωροκηπευτικά της Δυτικής Πελοποννήσου (και ειδικά της Τριφυλίας) βρίσκουν διέξοδο σε αυτές. Και φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη αγορά, αυτή της Βόρειας Ελλάδας από τη μια άκρη μέχρι την άλλη, της οποίας η Δυτική Πελοπόννησος μπορεί να αναδειχθεί σε κύριο προμηθευτή σε πολλά αγροτικά προϊόντα, νωπά και τυποποιημένα.
Εννοείται βεβαίως ότι σε όλα αυτά υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας που μειώνει δραματικά τη σημασία τους: Το τεράστιο κόστος που συνεπάγεται η τιμολογιακή πολιτική διοδίων που μόνο ληστρική μπορεί να χαρακτηρισθεί με συμβάσεις για τις οποίες ο χαρακτηρισμός πλέον φαντάζει… επιεικής. Γιατί πέραν των άλλων επιβαρύνεται σημαντικά και η τιμή του τελικού προϊόντος στις αγορές που προαναφέρθηκαν, ενώ οι μετακινήσεις των ανθρώπων πολλές φορές γίνονται απαγορευτικές.
Ως εκ τούτου η σημασία των υποδομών είναι πολλές φορές συνάρτηση και των ακολουθούμενων πολιτικών και ως εκ τούτου η ιστορία αυτή δεν μπορεί να αφήνει κανέναν αδιάφορο. Η Δυτική Ελλάδα με τα οδικά και σιδηροδρομικά έργα μπορεί να γίνει "μια γειτονιά" και σημαντική πύλη εισόδου στη χώρα μέσα από λιμάνια και αεροδρόμια που χρειάζονται σημαντική αναβάθμιση. Υποσχέσεις άφθονες αλλά ας έχουν και το νου τους οι τοπικοί παράγοντες.
Ηλίας Μπιτσάνης
