Κυριακή, 25 Απριλίου 2021 18:16

Στην έξοδο του τούνελ

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(4 ψήφοι)
Στην έξοδο του τούνελ

 

Η υγειονομική κρίση πλησιάζει στο τέλος της χάρη στα εμβόλια, και σύντομα οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά προβλήματα της επόμενης μέρας, χωρίς "helicopter money" και χωρίς χρονικά περιθώρια για αναβολές στη λήψη σημαντικών αποφάσεων.

Η ελληνική κυβέρνηση, επιπρόσθετα, θα βρεθεί αντιμέτωπη τόσο με τις πληγές που άφησε πίσω της η υπερδεκαετής οικονομική ύφεση, όσο και με ένα σημαντικό ποσοστό του εκλογικού σώματος που τρέφει φανερά ή κρυφά αισθήματα μίσους για τη δημοκρατία.
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση αργά ή γρήγορα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το αντιδημοκρατικό μπλοκ, που δεν έκρυψε τις προθέσεις του ούτε κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, όταν δεν δίστασε να χαρακτηρίσει “αστυνομοκρατία” τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας – ο έλεγχος των οποίων μάλλον ήταν ελλιπέστατος παρά… υπερβολικός. Το αντιδημοκρατικό αυτό κύμα βγαίνει ενισχυμένο από την υγειονομική κρίση για δύο λόγους: Επειδή η κυβέρνηση δεν τόλμησε να συγκρουστεί με τις "ψεκασμένες δυνάμεις" και επειδή η αντιπολίτευση για ψηφοθηρικούς λόγους τού χάιδεψε τα αυτιά.
Η κυβέρνηση μάλιστα σπατάλησε μεγάλο κεφάλαιο της αξιοπιστίας της επειδή μετά το καλοκαίρι δεν κατάφερε να εφαρμόσει τα μέτρα που η ίδια λάμβανε. Η ανοχή έγινε γρήγορα αδυναμία, που οδήγησε στην ήττα της Νέας Σμύρνης και σε ενίσχυση των αντιδημοκρατικών δυνάμεων που επιθυμούν την ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος. Και μη βιαστεί κάποιος να ισχυριστεί ότι το αντιδημοκρατικό ρεύμα είναι μειοψηφικό ή ουσιαστικά απολίτικο, γιατί η Ιστορία αποδεικνύει ότι η δημοκρατία μπαίνει στο γύψο από θορυβώδεις απολίτικες μειοψηφίες που πιστεύουν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια.
Η σύγκρουση με τις αντιδημοκρατικές δυνάμεις θα αποφευχθεί μόνο αν, αφενός, δοθούν ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα που αφήνουν πίσω τους η υγειονομική και οικονομική κρίση, και αφετέρου, τεθούν οι βάσεις για να ξεπεραστούν οι παθογένειες που ταλαιπωρούν το ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα.
Ετσι κι αλλιώς η ισχυρή κομματοκρατία πέθανε το 2008 και είναι αδύνατη η ανάστασή της με χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Βεβαίως, δεν είναι λίγα τα κομματικά στελέχη που πιστεύουν ότι θα συνεχιστεί επ’ άπειρον η διανομή επιδομάτων σε "ημέτερους". Ούτε είναι λίγοι οι ψηφοφόροι που λόγω των επιδομάτων μπέρδεψαν την υγειονομική κρίση με τον... παλιό καλό καιρό και γι’ αυτό ονειρεύονται επιστροφή στο παρελθόν. Και οι μεν και οι δε, θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν την κόπωση της ελληνικής κοινωνίας που μετά από 13 χρόνια οικονομικής ύφεσης και υγειονομικής κρίσης δεν έχει μεγάλη διάθεση για νέες μάχες. Ο μέσος πολίτης είναι πραγματικά εξαντλημένος και θέλει να επιστρέψει στα συνήθη προβλήματα της καθημερινότητας, χωρίς να κρέμεται πάνω από το κεφάλι του η δαμόκλειος σπάθη μιας νέας καταστροφής.
Η επιστροφή όμως στην καθημερινότητα ούτε εύκολη είναι ούτε δεδομένη. Η πανδημία του κορονοϊού επιτάχυνε τις αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες αλλά και πολλά προβλήματα σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους που δυσκολεύονται ή αδυνατούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Οι δημοκρατικές δυνάμεις, και όχι μόνο η κυβέρνηση, θα πρέπει να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο άμβλυνσης των ανισοτήτων που προκαλεί η μετάβαση στη νέα οικονομία, δίνοντας στους πραγματικά αδύναμους το εισόδημα που απαιτείται για μια αξιοπρεπή διαβίωση. Ουσιαστικά, σε αυτόν τον τομέα θα κριθούν τα μεγάλα στοιχήματα της μετάβασης στη νέα οικονομία και της ίδιας της δημοκρατίας.
Κατά την ταπεινή μου άποψη, για να λειτουργήσει η δημοκρατία θα πρέπει να ληφθούν γενναίες αποφάσεις για τη μεταβίβαση εισοδήματος από τους προνομιούχους στους πραγματικά μη έχοντες. Η μεταβίβαση πρέπει να γίνει μέσω του ψηφιακού κράτους, ώστε να αποφευχθούν οι μεσολαβητές και οι διαχειριστές που καρπώνονται συνήθως το μεγαλύτερο μέρος της όποιας βοήθειας.
Σε έναν ιδανικό κόσμο, η διεθνής κοινότητα αύριο το πρωί θα θέσπιζε κατώτατο εγγυημένο εισόδημα για όλους τους πολίτες, ώστε να μην υπάρχει κανένας πεινασμένος ή άστεγος στον πλανήτη γη. Στον ίδιο ιδανικό κόσμο οι κυβερνήσεις θα είχαν καθίσει ήδη στο τραπέζι του διαλόγου, να συζητήσουν για τη διαγραφή του παγκόσμιου χρέους, πριν σκάσει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική φούσκα και καταστρέψει όλα όσα δημιουργήθηκαν με κόπο και θυσίες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πολύ φοβάμαι όμως ότι η παγκόσμια ηγεσία υποτιμά τους κινδύνους που εγκυμονεί η μετάβαση στη νέα οικονομία, αλλά και η ανισότητα, μεταξύ των προνομιούχων που έχουν μια καλή θέση στην παραγωγική διαδικασία και εκείνων που δεν μπορούν να αποκτήσουν ούτε το αναγκαίο εισόδημα. Πολύ φοβάμαι φυσικά ότι η ελληνική πολιτική ελίτ δεν έχει καν αντιληφθεί το μέγεθος του κινδύνου, γι’ αυτό και εξακολουθεί να πολιτεύεται όπως τον καιρό των μαζικών κομμάτων και των μεγάλων βιομηχανικών μονάδων με τους χιλιάδες εργαζόμενους. Και δυστυχώς, όταν οι πολιτικοί αγνοούν τον κίνδυνο, τελικώς βασιλεύει ο τρόμος.
Ας ελπίσουμε ότι το κύμα της ζωής μετά την πανδημία θα αποδειχθεί ισχυρότερο από όσο μπορούμε να φανταστούμε, και θα σαρώσει τόσο τους φόβους μας όσο και τα τελευταία απομεινάρια των ανώριμων κοινωνιών της φτώχειας και της ανελευθερίας.

lathanasis@gmail.com

Θανάσης Λαγός 

 

Τελευταία τροποποίηση στις Κυριακή, 25 Απριλίου 2021 18:25

NEWSLETTER