Τα τιμολόγια της ΔΕΥΑΚ έπεσαν, κυρίως διότι λόγω μνημονίου και σκληρών οριζόντιων περικοπών μειώθηκε το μισθολογικό κόστος της επιχείρησης. Η δημοτική αρχή σωστά πράττοντας -έτσι θα έπρεπε να γίνεται σε όλους τους τομείς και του ιδιωτικού τομέα- το όφελος που προέκυψε από τη μείωση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης το μετακύλησε στους κατοίκους - καταναλωτές της περιοχής. Τι συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια, όχι μόνο στη ΔΕΥΑΚ, αλλά σε όλες τις επιχειρήσεις «κοινωνικής ωφέλειας»; Αυξανόταν το κόστος λειτουργίας, είτε μέσω προσλήψεων ρουσφετολογικού χαρακτήρα είτε με μισθολογικές αυξήσεις από... κουβαρντάδες των διοικήσεών τους, και οι καταναλωτές πλήρωναν ακριβότερους λογαριασμούς. Πολλές διοικήσεις μάλιστα στις επιχειρήσεις αυτού του τομέα δεν ήταν κουβαρντάδες μόνο στο προσωπικό, αλλά και στους προμηθευτές και τους κάθε λογής συναλλασσόμενους - δημιουργώντας ταυτόχρονα και ελλείμματα που καλύπτονταν από δανεισμό, έμμεσο και άμεσο. Με δυο λόγια, υψηλό μισθολογικό κόστος από τη μια μεριά, κουβαρνταλίκια και διαφθορά από την άλλη, οδηγούσαν σε αυξημένα τιμολόγια και δανεικά, που έπνιξαν στο τέλος πολίτες κι επιχειρήσεις.
Αυτή ήταν σε γενικές γραμμές η φούσκα στην ελληνική οικονομία, που έσκασε και εξαερώθηκαν μαζί της τα πάντα, καλά και κακά. Για να προλάβουμε δε αντιδράσεις από διάφορους που δεν ξέρουν να διαβάζουν, δεν μιλάμε για υψηλούς μισθούς, αλλά για συνολικά υψηλό μισθολογικό κόστος.
Το μνημόνιο δεν μείωσε όμως μόνο τους μισθούς. Επιβάλλει από φέτος και έλεγχο στους προϋπολογισμούς των δήμων, και μάλιστα ανά τρίμηνο. Με απλά λόγια, οι δήμοι θα πρέπει να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2013 με χειρουργική ακρίβεια, γιατί κάθε υπέρβαση τριμήνου άνω του 10% θα τους οδηγεί σε επιτήρηση και επιτροπεία. Τα γνωστά «γράψε» στον προϋπολογισμό κονδύλια που δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ, μόνο και μόνο για να τρέχουν οι κωδικοί και να γράφονται στα τεφτέρια των προμηθευτών χρέη, λαμβάνουν τέλος. Με τον τρόπο αυτό σκάει το γνωστό θέμα του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων. Η μεταφορά των σκουπιδιών «σ' άλλη γη, σ' άλλα μέρη», που σχολιάζαμε την περασμένη εβδομάδα, με απευθείας αναθέσεις σε εργολάβους, στοιχίζει πολύ ακριβά. Το συγκεκριμένο κόστος υπερβαίνει σε πολλές περιπτώσεις τις εισπράξεις των δήμων από τα δημοτικά τέλη και ως τώρα καλυπτόταν μέσω της αξιοποίησης άλλων κονδυλίων. Αυτό, στις νέες συνθήκες ελέγχου του προϋπολογισμού, δεν μπορεί να συνεχιστεί - και είτε θα πρέπει να σταλεί ο λογαριασμός της μεταφοράς στους πολίτες είτε να βρεθεί μια φόρμουλα, να αναλάβει κάποιος άλλος το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων.
Επειδή «δανεικές» λύσεις στις παρούσες δημοσιονομικές συνθήκες δεν υπάρχουν, έφτασε η ώρα όπου οι πολίτες θα κληθούν να πληρώσουν το λογαριασμό, αλλά και να ζητήσουν εξηγήσεις από τις δημοτικές αρχές για τον τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων όλα αυτά τα χρόνια.
Τα δυο αυτά θέματα αναδεικνύουν αυτό που εδώ και πάρα πολύ καιρό υποστηρίζουμε: ότι δηλαδή, πραγματική αυτοδιοίκηση θα έχουμε μόνο όταν υπάρξει απόλυτη οικονομική αυτοτέλεια. Οι δημοτικές αρχές μπορούν να κριθούν από τους πολίτες με αντικειμενικό τρόπο μόνο όταν δίνουν λογαριασμό στο πώς αξιοποίησαν αποτελεσματικά και για το κοινό συμφέρον τα χρήματα που εισέπραξαν. Ολα αυτά τα χρόνια της δανεικής ευημερίας αρκούσαν οι δημόσιες σχέσεις και τα κουβαρνταλίκια με τα λεφτά των άλλων. Γι' αυτό πλήθαιναν τα πανηγύρια κάθε μορφής και είδους, γι' αυτό γεμίσαμε αγάλματα και πλάκες Πηλίου από την Κίνα σε όλα τα χωριουδάκια της επικράτειας.
Το πάρτι τελείωσε. Το επόμενο διάστημα, αν θέλουμε να αποκτήσουμε ικανότερο πολιτικό προσωπικό στο χώρο της αυτοδιοίκησης, πρέπει να το καταστήσουμε αρχικώς υπεύθυνο και υπόλογο, έτσι ώστε στη συνέχεια οι πολίτες να επιλέξουν με την ψήφο τους τους εντιμότερους και τους αξιότερους. Σε κάθε άλλη περίπτωση είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος να κάνουν κουμάντο κανονικές τοπικές συμμορίες συνασπισμού συμφερόντων, με ή χωρίς κομματικές ομπρέλες και καθοδηγήσεις.
Υ.Γ. Η κενολογία πάντως ποτέ δεν συνιστούσε πολιτική. Τα τελευταία χρόνια το να μιλάς και να μη λες τίποτα αποτέλεσε προσόν, που πάνω του χτίστηκαν πολιτικές καριέρες. Οι κύριοι και οι κυρίες «Τίποτα» έχασαν σταδιακά το μέτρο, κι έτσι φτάσαμε στις σημερινές κωμικοτραγικές καταστάσεις. Η κρίση ανέδειξε με βροντερό τρόπο την ανεπάρκεια πολλών προσώπων αυτού του επιπέδου. Σε πρώτη φάση βέβαια, είναι αλήθεια ότι αυτοί που αντικατέστησαν κάποιους «Τίποτα» είναι διάφοροι μισότρελοι συμπλεγματικοί που είδαν φως, έβαλαν τις φωνές και… μπήκαν. Είναι όμως απολύτως σίγουρο ότι σύντομα κι αυτοί θα ακολουθήσουν την τύχη των προηγούμενων. Είναι, λοιπόν, καιρός και σε τοπικό επίπεδο να αφήσουν την κενολογία του τίποτα και την καταγγελία του αλλόφρονα, ν' αρχίσουν να γίνονται πιο συγκεκριμένοι και ν' απαντούν σε απλά αλλά ουσιαστικά ερωτήματα: Τι πρέπει να γίνει; Πού; Ποιος θα πληρώσει; Πόσο θα στοιχίσει; Και πότε θα ολοκληρωθεί; Η εποχή του συγκεκριμένου και του άμεσου είναι εδώ. Οι άλλοι μπορούν να συνεχίσουν να ζουν στο μέλλον του παρελθόντος τους.
panagopg@gmail.com
