Με προσωρινές λύσεις βαδίζουμε εδώ και χρόνια ξοδεύοντας χρήμα αλλά επιβαρύνοντας επιπλέον το περιβάλλον με διάφορες πατέντες. Οι δεματοποιητές, για παράδειγμα, ήταν μια προσωρινή λύση που εμπνεύστηκε ο τελευταίος περιφερειάρχης της προηγούμενης κυβέρνησης της Ν.Δ., υφυπουργός της οποίας ήταν ο νυν περιφερειάρχης ο οποίος ήταν και βουλευτής Αρκαδίας, ενώ όλοι σχεδόν οι νυν δήμαρχοι χειροκροτούσαν όρθιοι την φοβερή και τρομερή λύση των δεματοποιητών. Στη συνέχεια άλλαξε η κυβέρνηση, αποκαλύφθηκε ότι οι δεματοποιητές δεν ήταν λύση αλλά νέο πρόβλημα μιας και είχαν αγοραστεί αλλά δεν είχαν βρει χώρους να τους τοποθετήσουν!
Η υπόθεση "κουκουλώθηκε" και νέες προσωρινές λύσεις βγήκαν στην αγορά για να ξανααποδειχτεί ότι και αυτές ήταν ένα νέο πρόβλημα. Αποτέλεσμα, φτάσαμε στη λύση της μεταφοράς των σκουπιδιών με τα φορτηγά σε άγνωστη κατεύθυνση, ενώ όπου μπήκαν οι δεματοποιητές δημιουργήθηκαν νέες ανοιχτές χωματερές με σωρούς από σκουπιδοδέματα, τα οποία είναι αμφίβολο αν μπορούν να μεταφερθούν.
Η ιστορική αναδρομή είναι αναγκαία γιατί από αυτή τη στήλη είχαμε επανειλημμένα και έγκαιρα, από την πρώτη στιγμή, αντιδράσει στο ενδεχόμενο αγοράς και τοποθέτησης δεματοποιητών. Οι δήμαρχοι που σήμερα ανακαλύπτουν το φως το αληθινό τότε σιώπησαν εκκωφαντικά. Ηταν φανερό ότι δεν τους ενδιέφερε το θέμα γιατί είχαν άλλες προτεραιότητες, η "λύση" των δεματοποιητών τους εξασφάλιζε παράταση μέχρι τις δημοτικές εκλογές και αυτό αρκούσε. Η αναβολή αντιμετώπισης των προβλημάτων εκδικείται μιας και αυτά πάντα επιστρέφουν συνήθως με οξύτατο τρόπο. Αυτό συμβαίνει και σήμερα γιατί όταν έχεις κάνει τουλάχιστον την πάπια -αν δεν χειροκροτούσες- όταν αγόραζαν τους δεματοποιητές δεν μπορείς να κουνάς τώρα το δάχτυλο σε αυτόν που θέλει να τοποθετήσει τα μηχανήματα που αγοράστηκαν για να "κερδίσει" από τη δική του την πλευρά χρόνο. Για να μην παρεξηγηθούμε, σε καμία περίπτωση δεν προτείνουμε την τοποθέτηση δεματοποιητών, απλώς αναδεικνύουμε το έλλειμμα αξιοπιστίας που υπάρχει από την πλευρά όλων των εμπλεκόμενων στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Η πρακτική της αιρετής περιφερειακής αυτοδιοίκησης τα τελευταία χρόνια ήρθε για να τερματίσει το κοντέρ στο έλλειμμα πολιτικής αξιοπιστίας στην αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος. Τι έκανε: προκήρυξε έναν διεθνή διαγωνισμό για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, μέσω ΣΔΙΤ, όπως έχουν κάνει και σχεδόν όλοι οι άλλοι στην Ελλάδα, και θεώρησε ότι έλυσε το πρόβλημα. Τι δεν έκανε: δεν σχεδίασε μαζί με τους δήμους ούτε την τελική λύση που επιζητεί μέσω του διαγωνισμού ούτε βέβαια πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στο ενδιάμεσο διάστημα. Με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σήμερα με ένα διαγωνισμό στη μέση και με τα σκουπίδια να πνίγουν πόλεις όπως η Τρίπολη. Και το κακό δεν τελειώνει εκεί, η αιρετή Περιφέρεια "εγκαλεί" τους δήμους που δεν βρίσκουν λύση, αυτοί προσφεύγουν στο υπουργείο και ζητούν τα λεφτά που έχει η Περιφέρεια, αυτό "διατάσσει" την Περιφέρεια να χρηματοδοτήσει την ενδιάμεση λύση και ένας νέος χορός μεταβίβασης των ευθυνών ξεκινά.
Το έργο είναι χιλιοπαιγμένο και η μεταβίβαση των ευθυνών δεν πείθει πλέον κανέναν. Η ηγεσία της Περιφέρειας είναι καιρός να αφήσει στην άκρη τους ηγεμονισμούς και να κάτσει μαζί με τους δημάρχους να σχεδιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος που θα ξεκινά από αύριο το πρωί και θα φτάνει σε βάθος δεκαετίας. Οπως έχουμε πολλές φορές πει η ΔΙΑΔΥΜΑ της Δυτικής Μακεδονίας είναι ένα εξαιρετικό μοντέλο που μπορούν απλώς να το αντιγράψουν.
Αν δεν οικοδομηθεί κουλτούρα συνεργασίας και ο καθένας τραβάει το θέμα καθώς τον βολεύει, το πρόβλημα δεν πρόκειται ποτέ να λυθεί, απλώς μια ζωή θα σπαταλάμε λεφτά σε προσωρινές μη λύσεις. Ο διαγωνισμός που βρίσκεται σε εξέλιξη δεν πρόκειται ποτέ να καταλήξει αν δεν υπάρξει ολοκληρωτική και έντιμη συμφωνία με τους δημάρχους και τις τοπικές κοινωνίες.
Η όποια λύση διαχείρισης επιλεγεί θα πρέπει κάπου στην επικράτεια της Περιφέρειας Πελοποννήσου να χωροθετηθεί και αν ο κάθε δήμαρχος δεν δεσμευτεί τώρα για τη θετική συμβολή του μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο όταν έρθει εκείνη η ώρα, θα δείχνει τον διπλανό του. Επιπρόσθετα μέσα σε ένα γενικότερο κλίμα καχυποψίας για "τα οικονομικά συμφέροντα που θέλουν να μας πάρουν τα σκουπίδια για να πλουτίσουν…" κάποιοι που τρέφονται με θεωρίες συνωμοσίας και αντικαπιταλιστικές φαντασιώσεις θα βρουν πρόσφορο έδαφος για μια "επανάσταση" εθνικοτοπικού χαρακτήρα. Τα έχουμε δει και τα βλέπουμε καθημερινά τα αποτελέσματα αυτών των πρακτικών της τεχνικής πόλωσης και της τυφλής σύγκρουσης.
Απαιτείται λοιπόν μια μεγάλη αυτοδιοικητική συμφωνία για την επίλυση του προβλήματος προσωρινά αλλά και μόνιμα. Συμφωνία που δεν πρόκειται να υπάρξει όσο κάποιοι νομίζουν ότι οι δήμαρχοι είναι υφιστάμενοί τους. Είναι καιρός να αντιμετωπίσουμε και το πρόβλημα των σκουπιδιών σαν μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα όπως δηλαδή το αντιμετωπίζουν όλες οι αντίστοιχες με εμάς χώρες στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αρκετά με τις "πρωτοποριακές" λύσεις του φαντασιακού θερμοκηπίου, ας εφαρμόσουμε μια απλή κλασική λύση που φέρνει όμως σίγουρα αποτελέσματα και ας μην είναι αυτά τα καλύτερα του πλανήτη.
Υ.Γ. Η συμμετοχή του κόσμου και κυρίως των νέων παιδιών στο καρναβάλι της Καλαμάτας έχει εκπλήξει πολλούς. Δεν θα έπρεπε. Το καρναβάλι είναι μια γιορτή η οποία έχει νόημα μόνο αν συμμετάσχεις, δεν είναι θεατρική παράσταση, δεν γίνεται για τους θεατές. Οπου λοιπόν εξασφαλίζεται η ενεργή συμμετοχή του κόσμου το καρναβάλι είναι ζωντανό γιατί παρασύρει και αυτούς που απλώς πήγαν για να δουν. Οταν πρόκειται για παράσταση χιλιοπαιγμένη με κουρασμένους πρωταγωνιστές, το καρναβάλι φθίνει. Η Καλαμάτα για να μην μακρηγορούμε μπορεί να αναπτύξει το καρναβάλι της παρέας και της συμμετοχής γιατί έχει το κρίσιμο μέγεθος νέου κόσμου που μπορεί να το υποστηρίξει. Είναι τόσο απλό.
[Του Γιώργου Παναγόπουλου panagopg@gmail.com]
