Την εποχή του Μαυρογιαλούρου ο γραμματέας έγραφε τα αιτήματα των πολιτών και υποσχόταν άμεση λύση. Η λέξη που επισφράγιζε την υπόσχεση ήταν η λέξη «ετελείωσε!». Σύμφωνα μάλιστα με την αφήγηση-ανεκδοτολογία, μετά από μια θεομηνία ένας πολιτικός «μοίραζε» σπίτια σε πληγέντες. Στο αίτημα όμως κάποιου για γιατρειά στο πρόβλημά του να κάνει παιδιά, του έγραψε επίσης σπίτι, γιατί κι αυτός θα έπαιρνε ό,τι και οι άλλοι - δηλαδή… Οι εποχές άλλαξαν, η χώρα έχει οικονομικά χρεοκοπήσει και κινείται πλέον με δανεική τεχνητή αναπνοή, αλλά οι πρακτικές των Μαυρογιαλούρων παραμένουν αναλλοίωτες Στο πέρασμα των χρόνων ο παλαιοκομματισμός έχει βέβαια εκσυγχρονιστεί. Τα αιτήματα καταγράφονται πλέον σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ενώ αντί για σπίτια μοιράζονται πλέον υποσχέσεις χρηματοδότησης μέσω πόρων των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Το πρώτο σχέδιο Μάρσαλ σπαταλήθηκε μέσα από μαυρογιαλούρειες πρακτικές, με αποτέλεσμα να μην εκκινήσει ποτέ η ελληνική οικονομία όπως με επιτυχία έκαναν αντίστοιχες οικονομίες στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το εντυπωσιακό είναι ότι σήμερα, μετά τη χρεοκοπία, ομιλούν όλοι για επανεκκίνηση της οικονομίας. Να επανεκκινήσει άραγε τι; Κάτι το οποίο δεν είχε ποτέ εκκινήσει; Να επανεκκινήσουμε δηλαδή κάτι που απλώς... τσουλούσε και ποτέ δεν λειτουργούσε σωστά; Μια οικονομία συντεχνιών, απαγορεύσεων και κρατικού παρεμβατισμού σοβιετικού τύπου; Μια οικονομία κολλητών και αρεστών, που είτε διορίζονταν στο Δημόσιο είτε επιχειρούσαν με επιδοτήσεις και θαλασσοδάνεια; Μια οικονομία που ζούσε και κινιόταν από την κατανάλωση που προκαλούσε ο κρατικός δανεισμός και η διασπάθιση των κοινοτικών πόρων; Κάπως έτσι σκορπίστηκαν το σχέδιο Μάρσαλ και τα αλλεπάλληλα ευρωπαϊκά κοινοτικά πλαίσια στήριξης, χωρίς να παραχθεί ποτέ πραγματική και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι στο επίπεδο των διαπιστώσεων όλοι συμφωνούν. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι, ενώ κανένας δεν υποστηρίζει ότι αξιοποιήθηκαν ορθολογικά οι ευρωπαϊκοί πόροι, σχεδόν όλοι προτείνουν να συνεχίσουμε και στο μέλλον να βαδίζουμε τον ίδιο δρόμο! Κανένα νέο σχέδιο, καμιά ιεράρχηση προτεραιοτήτων. Μοναδικό μέλημα, η όσο το δυνατόν γρηγορότερη απορρόφηση των πόρων προκειμένου να επιδειχθεί έργο και να... πέσει χρήμα στην αγορά - δηλαδή στην κατανάλωση. Με βάση αυτή τη λογική θα εντάσσεται όποιο έργο έχει μελετητική ωριμότητα και όχι αναπτυξιακή σπουδαιότητα. Θα συνεχίσουν έτσι οι χρηματοδοτήσεις σε αναπλάσεις πλατειών στην Ανω Παναγιά, κατασκευές δημοτικών μεγάρων για να χορεύουν ποντικοί, και δρόμων που δεν θα οδηγούν ουσιαστικά πουθενά. Την ίδια ώρα σημαντικές αναπτυξιακές παρεμβάσεις δεν προχωρούν, μιας και δεν μπαίνουν στον υπολογιστή του Μαυρογιαλούρου αφού δεν φέρνουν... ψήφους. Στο επίπεδο ιδιωτικών επενδύσεων, θα συνεχίσουν οι επιχορηγήσεις για την... ανακαίνιση εγκαταστάσεων και την αλλαγή μηχανημάτων σε υφιστάμενες επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, ελαιοτριβεία) χωρίς να δημιουργείται ούτε μία νέα θέση εργασίας. Οσο για την ανεργία, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, μια νέα γενιά Stage για φτηνό εργατικό δυναμικό αλλά κυρίως πελατείας στους Μαυρογιαλούρους, είναι προ των πυλών. Αλλωστε όλοι γνωρίζουν τι θέλει η πλατεία - και η ικανοποίηση του ονείρου για μια θέση στον ήλιο του Δημοσίου μπορεί να έρθει και μέσω... Stage. Αν ξαναβρούμε βέβαια δανεικά από τις τρισκατάρατες αγορές του άτιμου του καπιταλισμού!

Μέσα σε αυτό το μοντέλο αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων είναι απολύτως εξηγήσιμη και φυσιολογική η τακτική που ακολουθεί ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου. Η μαυρογιαλούρειος τακτική «ναι σε όλα» και «γράψε κι αυτό στο ΕΣΠΑ» βρήκε σίγουρα τον πλέον αυθεντικό εκπρόσωπό της. Χίλιοι καλοί χωράνε... όπως και όλοι οι δρόμοι, οι παράδρομοι κι οι κόμβοι. Δεν είναι θέμα προϋπολογισμού, μελετών και επιλεξιμότητας, αλλά πολιτικής μεγαλοπρέπειας! Τι να μας πουν οι αριθμοί, τα μέτρα και τα ευρωπαϊκά σταθμά... Ολα θα ενταχθούν και όλα τα αιτήματα θα ικανοποιηθούν. Πώς; Δεν φτάνουν οι δεσμευμένοι οι πόροι; Και τι μ' αυτό; Υπάρχει λευκή επιταγή, και οι σύγχρονοι αυτοκράτορες θα συμπληρώσουν απλώς το νούμερο! Στο τέλος θα προκύψει βέβαια το αποτέλεσμα του ανέκδοτου, αλλά μέχρι τότε θα έχουν βρεθεί άλλοι... βάρβαροι για να χρεωθούν την αποτυχία του μαυρογιαλουρισμού.

Υπό αυτούς τους όρους πολιτικής διαχείρισης των κοινοτικών πόρων ή του νέου σχεδίου Μάρσαλ, όπως ονομάζεται πλέον η ευρωπαϊκή βοήθεια, είναι προφανές ότι δεν μας σώζει τίποτα. Η μόνη ελπίδα είναι να αναλάβουν οι Ευρωπαίοι τοποτηρητές εξ ολοκλήρου τη διαχείριση των κονδυλίων, σε όλα τα επίπεδα. Να αποφασίσουν δηλαδή μόνοι τους ποια έργα θα χρηματοδοτηθούν και ποιες επενδύσεις θα ενισχυθούν. Η ανικανότητα της διοίκησης, της αυτοδιοίκησης αλλά και συνολικά του ελληνικού πολιτικού συστήματος είναι τραγική... κι όσο και να φαντάζει παράδοξο, μπορούμε να ελπίζουμε μόνο στην «ξένη βοήθεια». Οι δανειστές θέλουν τα λεφτά τους πίσω και ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να τα πάρουν, ενώ οι δικοί μας θέλουν απλώς να διατηρήσουν προνόμια και μικρές ή μεγάλες εξουσίες. Η αλήθεια είναι δυστυχώς σκληρή - και διάφοροι νέοι σωτήρες παλαιάς κοπής κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να την επιβεβαιώσουν.

Υ.Γ. Το απόγειο του μαυρογιαλουρισμού είναι να σε έχουν καλέσει σε σύσκεψη για την Ολυμπία Οδό κι εσύ να έχεις χαρτάκι με αίτημα για δρόμο της εκλογικής σου περιφέρειας, και να προσπαθείς να το βάλεις στην τσέπη του υπουργού! Υπάρχει βέβαια κι η πιθανότητα να πουλάς απλώς παραμύθι στους ιθαγενείς ότι έδωσες το συγκεκριμένο αίτημα στον υπουργό, αλλά αυτό δύσκολα αποδεικνύεται. Αλήθεια όμως, γιατί τόσος κόπος αφού ο άρχοντας της Πελοποννήσου υποσχέθηκε την ένταξη όλων των δρόμων στο ΕΣΠΑ; Γιατί δεν πήγαινες εκεί απευθείας το αίτημα; Ισως επειδή ισχύει το «μεταξύ κατεργαραίων ειλικρίνεια» - μιας και λόγω προηγούμενης θητείας γνωρίζεις πολύ καλά ότι στο Περιφερειακό ΕΣΠΑ για δρόμους δεν υπάρχει ούτε σάλιο για φτύσιμο!

panagopg@gmail.com