Μετά την αποτυχία του να εκλεγεί πρόεδρος στο νέο κόμμα της Κεντροαριστεράς εκφράζει έντονες αντιδεξιές απόψεις και αποτελεί τον κύριο εκφραστή της άποψης για συνεργασία ΚΙΝΑΛ με ΣΥΡΙΖΑ σε ένα μπλοκ κατά της Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι απόψεις του έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της Κεντροαριστεράς και αυτοί που διαφωνούν με οποιαδήποτε συμπόρευση με ΣΥΡΙΖΑ τον εγκαλούσαν, γιατί απέφευγε να πάρει θέση στο ζήτημα των αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην αυτοδιοίκηση, με τις οποίες ουσιαστικά ξηλώνεται ο νόμος που ο ίδιος δημιούργησε. Με μια μακροσκελή επιστολή του ο πρώην υπουργός πήρε προ ημερών θέση υποστηρίζοντας ότι δεν είχε μιλήσει για το θέμα μέχρι τώρα γιατί δεν είχε προσκληθεί σε καμία εσωτερική διαδικασία του ΚΙΝΑΛ.
Η εισαγωγή είναι σημαντική για να καταδειχτεί ότι μόνο αρνητικός στο ΣΥΡΙΖΑ και στις επιλογές του δεν είναι ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, αντίθετα βρίσκεται πολύ κοντά στο κυβερνών κόμμα. Σύμφωνα με κάποιους είναι ένα βήμα πριν την προσχώρησή του μιας και το ΚΙΝΑΛ δεν ακολουθεί την άποψή του για συμπόρευση με ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα λοιπόν σε αυτό το πλαίσιο η επιστολή του για τις προωθούμενες αλλαγές έχει ιδιαίτερη αξία, γιατί αποτελούν σχεδόν εσωκομματική κριτική.
Στο ζήτημα της απλής αναλογικής ο πρώην υπουργός δεν είναι αρνητικός αλλά θέτει προϋποθέσεις με θέσπιση πλαφόν τουλάχιστον 3% για την εισαγωγή στο δημοτικό συμβούλιο, κατάργηση του σταυρού προτίμησης, αλλά και ασφαλιστικές δικλίδες σε περίπτωση που η αντιπολίτευση απουσιάζει συστηματικά ή παρακωλύει τη λήψη αποφάσεων. Με δυο λόγια, χωρίς να το λέει ευθέως υποστηρίζει ότι η απλή αναλογική πρέπει να συνοδεύεται και με αλλαγές στο πώς εκλέγονται οι δημοτικοί σύμβουλοι, αλλά και στο τι πάει στο δημοτικό συμβούλιο. Αυτό δηλαδή που με άλλα λόγια υποστηρίζεται από πολλές πλευρές, ότι με τις υπάρχουσες αρμοδιότητες η απλή αναλογική θα διαλύσει τους δήμους. Για να μην συμβεί αυτό τα δημοτικά συμβούλια που θα προκύψουν με απλή αναλογική αναγκαστικά και σταδιακά θα καταντήσουν λέσχες φιλοσοφικών συζητήσεων, ενώ οι αποφάσεις θα λαμβάνονται ξανά από το κλειστό δημαρχιακό σύστημα.
Εκεί όμως που ο πρώην υπουργός κάνει στην κυριολεξία «φέτες» την κυβερνητική άποψη είναι στο ζήτημα της μείωσης της θητείας και της αποσύνδεσης των δημοτικών από τις ευρωεκλογές. Υποστηρίζει έτσι ότι η αφαίρεση ενός έτους από τη θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών στερεί ζωτικό και πολύτιμο χρόνο από τη δράση τους. Προσθέτοντας ότι με τον νόμο που ισχύει οι νέες αρχές εκλέγονται περίπου τον Ιούνιο και αναλαμβάνουν καθήκοντα 1η Σεπτεμβρίου. Ετσι διαθέτουν, ειδικά τον πρώτο χρόνο, ένα διάστημα 4 μηνών για να προετοιμάσουν τον προϋπολογισμό, το τεχνικό πρόγραμμα, καθώς και όλες τις σοβαρές κανονιστικές αποφάσεις που θέλουν να εφαρμόσουν. Με την πρόταση που περιέχεται στον “Κλεισθένη”, οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές θα αναλαμβάνουν καθήκοντα 1η Ιανουαρίου και μέσα σε δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια απλής αναλογικής θα πρέπει, για να μην βαλτώσει η έναρξη λειτουργίας δήμων και περιφερειών, να ξεκινήσουν βιαστικά και πρόχειρα με τις πρώτες δύσκολες αποφάσεις, έχοντας στερηθεί κι ένα έτος από την 5ετή θητεία που σήμερα διαθέτουν. Υπάρχει πραγματικά λογικός άνθρωπος που να ενδιαφέρεται έστω και στοιχειωδώς για την αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες, που μπορεί να διαφωνεί σε αυτό το τόσο αυτονόητο; Προφανώς αυτοί που θα συναινέσουν και θα ψηφίσουν μια απολύτως ανούσια αλλαγή.
Στο ζήτημα της αποσύνδεσης των εκλογών τίθεται ακόμα το δημοσιονομικό κόστος 40-60 εκ. ευρώ, που προφανώς δεν περισσεύουν. Επισημαίνεται ορθά ότι οι δημοτικές εκλογές τις περισσότερες φορές λαμβάνουν χαρακτήρα ολομέτωπης κομματικής σύγκρουσης που αποδιοργανώνουν την οικονομία και την κυβέρνηση, οπότε αυτό είναι καλύτερο να γίνεται μια φορά στις ευρωεκλογές και όχι δύο και μάλιστα σε μικρή χρονική απόσταση.
Ο πρώην υπουργός θέτει τέλος ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: “Το πιο σοβαρό. Είναι βέβαιο πως σταδιακά θα συγκλίνουν όλο και περισσότερο οι πορείες των δύο θεσμών. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές θα λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη τους την αυτοδιοικητική οργάνωση, ενώ οι αυτοδιοικητικές πολιτικές θα εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η κοινή διεξαγωγή των δύο εκλογών είναι και το προστάδιο μιας άλλης μεταρρύθμισης που θα προβλέψει πως τουλάχιστον 13 από το σύνολο των Ελλήνων ευρωβουλευτών θα εκλέγονται για να εκπροσωπούν, εκτός από το κόμμα τους και από μία περιφέρεια. Ετσι, κάθε περιφέρεια θα εκλέγει ταυτόχρονα τον περιφερειάρχη αλλά και τον ευρωβουλευτή της”.
Το συμπέρασμα που αβίαστα προκύπτει και από αυτή την παρέμβαση είναι ότι η χώρα χρειάζεται μια μεγάλη ειλικρινή συζήτηση για την οργάνωση του πολιτικού της συστήματος σε νέα βάση. Ο τρόπος εκλογής και ο αριθμός των βουλευτών, θέμα με το οποίο ασχοληθήκαμε την περασμένη εβδομάδα, ο τρόπος εκλογής ευρωβουλευτών, δημάρχων, περιφερειαρχών και συμβουλίων είναι ζητήματα, τα οποία θα πρέπει να συζητηθούν με σοβαρότητα. Το σημαντικότερο, να θεσμοθετηθούν με αυξημένες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες και δεσμεύσεις, έτσι ώστε να σταματήσει ο κάθε υπουργός να κάνει μικροκομματικό παιχνίδι ανάλογα με τη συγκυρία και το πρόσκαιρο κομματικό συμφέρον.
panagopg@gmail.com
