Οι Μεσσήνιοι ελαιοπαραγωγοί μετρούν καθημερινά απώλειες από το εισόδημά τους. Ο δάκος, το γλοιοσπόριο, το χαλάζι και οι κλιματικές συνθήκες γενικότερα έχουν μειώσει αποδόσεις και παραγωγή. Η ποιότητα του ελαιολάδου που παράγεται, σε αρκετές περιπτώσεις είναι υποβαθμισμένη, ενώ οι τιμές οριακά καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Την ίδια ώρα μετρούν τα χαμένα χρήματα από την επιδότηση, παρακολουθώντας στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής το θέατρο του παραλόγου, με διάφορους τύπους να μην «ξέρουν» ποιος είναι ο «Μάκης» και «ο κουμπάρος ο Κυριάκος» και να μην θυμούνται πώς εισέπραξαν τόσα χρήματα, ενώ τους έτυχε τα τελευταία χρόνια επανειλημμένα το λαχείο και το Τζόκερ.
Οι αγρότες της Μεσσηνίας αναρωτιούνται πώς γίνεται να είναι τόσο άτυχοι και να μην μπορεί το κράτος να τους προστατεύσει από τον δάκο και να τους αποζημιώσει από το χαλάζι, ενώ κάποιοι άλλοι να εισπράττουν από παντού και να κερδίζουν και στα τυχερά παιχνίδια. Ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι το μέγεθος της συγκεκριμένης κοροϊδίας δεν «καταπίνεται» και δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Ο αγροτικός τομέας δεν έχει αφεθεί απλώς στην τύχη του, αλλά λεηλατείται συστηματικά από συμμορίες με την ανοχή, αν όχι την απόλυτη συνεργασία και συνενοχή πολιτικών παραγόντων.
Έχει αποδειχθεί ότι οι επιδοτήσεις ήταν «η κότα με τα χρυσά αυγά». Διάφοροι τύποι, με προσχήματα «τεχνικές λύσεις» και διάφορα άλλα «οικολογικά σχήματα», «ολοκληρωμένα συστήματα» και διάφορες άλλες εφευρέσεις, εισέπρατταν χρήματα προσφέροντας κατά βάση αεριτζίδικες υπηρεσίες. Τα χρήματα αυτά υπεξαιρούνταν από τους αγρότες και την παραγωγή στον πρωτογενή τομέα. Η χώρα σπαταλούσε πόρους και ευκαιρίες σε βάρος των ανθρώπων του μόχθου αλλά και της προοπτικής της. Η εγκατάλειψη του αγροτικού τομέα δηλαδή δεν ήταν μια τυχαία διαδικασία, αλλά αποτέλεσμα πλιάτσικου.
Το αφήγημα διαφόρων πονηρίδηδων, που έβλεπαν τους πλιατσικολόγους με τις τζιπάρες και τις Φεράρι στο Κολωνάκι, ήταν ότι οι επιδοτήσεις χάλασαν τους αγρότες. Νόμιζαν ότι οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, στην πλειονότητά τους, ήταν σαν αυτούς με τους οποίους συναναστρέφονταν και ξόδευαν τις επιδοτήσεις. Η αλήθεια, όπως αποδεικνύεται, είναι πολύ διαφορετική: Οι πραγματικοί αγρότες δεν πλούτισαν από τις επιδοτήσεις, γιατί σε αυτούς κατέληξαν τα ψίχουλα. Οι αγρότες δεν «χάλασαν» από τις επιδοτήσεις, αλλά εγκατέλειψαν την παραγωγή από την αδιαφορία και την προκλητική κοροϊδία. Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις εγκαταλείπονται, γιατί οι νέοι δεν βλέπουν προοπτική.
Το πολιτικό σύστημα, όπως και άλλη φορά έχει επισημανθεί, δεν έχει σχέδιο για τον αγροτικό τομέα. Δεν θέλει να αντιμετωπίσει τα μεγάλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την οργάνωση της αγροτικής οικονομίας. Προτιμά να διαχειρίζεται τη σημερινή μιζέρια. Ο κατακερματισμένος κλήρος, που δεν επιτρέπει αγροτικές εκμεταλλεύσεις με επιχειρηματικά πρότυπα. Ο αποκλεισμός των αγροτικών εκμεταλλεύσεων από τραπεζικό δανεισμό. Η άρνηση αντιμετώπισης πολεοδομικών ζητημάτων για ανάπτυξη αγροτικών - ημιαστικών κέντρων. Η μη παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων σε νέους ανθρώπους που θα μπουν στον αγροτικό τομέα. Η δημιουργία δομών, που θα συμβουλεύουν και θα καθοδηγούν τους αγρότες και την παραγωγή. Όλα αυτά δεν αποτελούν προτεραιότητες.
Η εγκατάλειψη έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που δεν καταφέρνουν να κάνουν οργανωμένα και αποτελεσματικά ούτε δακοκτονία. Όλα αυτά δεν είναι χρόνιες παθογένειες, όπως μηρυκάζουν διάφοροι όταν πιάνονται «με τη γίδα στην πλάτη»· είναι η αποτυχία μιας πολιτικής, η οποία χρησιμοποιεί τον αγροτικό πληθυσμό ως ευκολόπιστο πελάτη. Εξαρτημένους πελάτες και όχι επιχειρηματίες με υπόσταση και γνώση θέλουν στον αγροτικό τομέα -και αυτό έχει γίνει πλέον ξεκάθαρο σε όποιον θέλει να δει με καθαρή ματιά το σύνολο των πράξεων και των παραλείψεων, που συνιστούν το αγροτικό πρόβλημα της χώρας.
Η Μεσσηνία παραμένει μια κατεξοχήν αγροτική περιοχή. Το μέλλον της εξαρτάται από την παραγωγή του ελαιολάδου και του πρωτογενούς τομέα συνολικότερα. Υπάρχει ανάγκη για σημαντικές αλλαγές, προκειμένου να διατηρηθεί έστω στα σημερινά επίπεδα το ΑΕΠ της περιοχής. Αν τα πράγματα αφεθούν στη φυσιολογική σημερινή τους πορεία, μέσα στα επόμενα χρόνια θα βρεθούμε έκπληκτοι μπροστά σε μια δραματική συρρίκνωση του συνολικού εισοδήματος της περιοχής.
Η στήριξη και η αναδιοργάνωση του αγροτικού τομέα αποτελεί το κεντρικό πολιτικό ζήτημα της περιοχής, το οποίο δεν έχει ανάγκη από Μαυρογιαλούρους, που τηλεφωνούν για την αποζημίωση από το χαλάζι ούτε από επαγγελματίες επαναστάτες, που υπόσχονται μια ανέμελη ζωή σε έναν «άλλο κόσμο… που είναι εφικτός». Χρειάζεται σχέδιο, που θα αλλάξει δομές, θα ξεβολέψει συστημικά συμφέροντα που εκμεταλλεύονται τη σημερινή μιζέρια και θα δώσει οξυγόνο για τη δημιουργία κάτι πραγματικά νέου και ελπιδοφόρου.

panagopg@gmail.com