Τον Οκτώβριο του 2011 γράψαμε σε αυτή εδώ τη στήλη: «Ο κόσμος έχει εξαγριωθεί επειδή τον κορόιδεψαν και τον κοροϊδεύουν και όχι επειδή πεινάει. Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα από όλα ότι αυτή την περίοδο ο κόσμος δεν πεινάει. Πράγματι έχει μειωθεί δραματικά το εισόδημά του. Ακόμα όμως και αν είχε φτάσει το εισόδημα σε επίπεδα του 1992, όταν ο μισθός του Ελληνα σπανίως ξεπερνούσε τα 600 ευρώ, δεν θα είχαμε πεινάσει. Πεινούσαμε το 1992; Οχι φυσικά. Αγοράζαμε λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες αλλά δεν πεινούσαμε. Θα μου πείτε πάλι, σήμερα πολλοί Ελληνες έχουν δόση δανείου ή ενοίκιο 700 ευρώ. Τι θα κάνουν αυτοί οι άνθρωποι; Δεν θα πεινάσουν; Αυτό πράγματι είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, για τη λύση του οποίου θα έπρεπε να συζητούν τραπεζίτες και πολιτικοί. Θα έπρεπε να προσπαθούν να βρουν λύση για το πώς θα σπάσει όσο το δυνατόν γίνεται πιο αναίμακτα η φούσκα των ακινήτων, ώστε να λυτρωθούν δανειολήπτες στεγαστικών δανείων και ενοικιαστές».
Τότε ελάχιστοι έδωσαν σημασία στο πρόβλημα του υπερδανεισμού και σχεδόν κανένας δεν πρότεινε λύσεις οι οποίες θα οδηγούσαν στη λύτρωση χιλιάδων δανειοληπτών. Ετσι δεκάδες συμπολίτες μας, ενώ είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται δραματικά, συνεχίζουν να πληρώνουν υπέρογκες τοκοχρεολυτικές δόσεις. Υπάρχουν εργαζόμενοι που πληρώνουν μηνιαία δόση για στεγαστικό δάνειο 700 ευρώ και παίρνουν μισθό 800 ευρώ. Εννοείται ότι όταν σύναψαν το δάνειο έπαιρναν σχεδόν το διπλάσιο μισθό. Στην ίδια δυσχερή θέση βρίσκονται και χιλιάδες πολίτες οι οποίοι την εποχή των παχιών αγελάδων σύναψαν υπέρογκα καταναλωτικά δάνεια ή χρησιμοποίησαν αλόγιστα τις πιστωτικές κάρτες. Οι περισσότεροι από αυτούς μετά τη μείωση του εισοδήματός τους αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις και καθημερινώς βλέπουν να αυξάνει το χρέος τους προς τις τράπεζες εξαιτίας των τόκων υπερημερίας.
Επίσης, χιλιάδες επιχειρηματίες αδυνατούν να πληρώσουν τα δάνεια που έχουν πάρει καθώς μειώθηκαν δραματικά τα έσοδα των επιχειρήσεων. Στη Νότια Πελοπόννησο μάλιστα η κατάσταση θα γίνει τραγική τον Ιούνιο, καθώς χιλιάδες επιχειρηματίες θα κληθούν να πληρώσουν την πρώτη δόση των πυρόπληκτων δανείων.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι με το PSI σώθηκε, τουλάχιστον προσωρινά, η χώρα από τη χρεοκοπία αλλά τώρα κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν οι... μισοί Ελληνες. Εξυπακούεται ότι με τα δάνεια των μισών Ελλήνων «στο κόκκινο» είναι ανόητο να συζητάμε για ανάπτυξη. Εξυπακούεται επίσης ότι με τα δάνεια των μισών Ελλήνων «στο κόκκινο» είναι ανόητο να μιλάμε για υγιές τραπεζικό σύστημα.
Τι πρέπει να γίνει; Ενα γενναίο «κούρεμα» όλων των δανείων σε ποσοστό που να αγγίζει το 50%. Παράλληλα θα πρέπει να οριστεί ότι η δόση που θα πληρώνουν οι δανειολήπτες δεν θα ξεπερνά το 30% των χαμηλών εισοδημάτων και το 50% των υψηλών εισοδημάτων. Αντίστοιχη συνολική ρύθμιση πρέπει να γίνει και για τα χρέη των επιχειρήσεων.
Ποιος θα αναλάβει τις ζημιές των τραπεζών από το κούρεμα των χρεών; Εννοείται... όχι το κράτος, γιατί σε αυτήν τη περίπτωση τις ζημιές θα κληθούν να τις πληρώσουν τα.... συνήθη υποζύγια. Οι ζημιές θα πρέπει να καλυφθούν με αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου - και όποια τράπεζα δεν τα καταφέρει ας βάλει λουκέτο. Δε χάθηκε ο κόσμος αν πτωχεύσουν και καμιά δεκαριά ελληνικές τράπεζες. Ετσι κι αλλιώς, σύμφωνα με παλιότερη δήλωση κορυφαίου τραπεζίτη, στην Ελλάδα χωρούν δυόμιση τράπεζες. Ετσι κι αλλιώς κανένας δεν θα κλάψει για τις τράπεζες που δάνειζαν 783.000 σε μισθοσυντήρητο αντρόγυνο στη Μεσσήνη. Ετσι κι αλλιώς τα τραπεζικά στελέχη θα πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη τους και τα θαλασσοδάνεια που έδιναν αγνοώντας όλους τους πιστωτικούς κανόνες.
Προς την κατεύθυνση του «κουρέματος» των δανείων -και άρα θετική- είναι και η πρόταση που διατύπωσαν εκπρόσωποι του Αυτόνομου Δικτύου και της Πρωτοβουλίας Συλλόγων της ΟΤΟΕ, τονίζοντας ότι το 2012 αναμένεται να κατατεθούν πάνω από 1 εκατομμύριο αιτήσεις ρυθμίσεων δανείων. Θετική είναι και η ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών με την οποία οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα πληρώνουν στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δόση μεγαλύτερη του 30% του ατομικού εισοδήματος ή του 40% του οικογενειακού εισοδήματος. Θετικά είναι και τα χθεσινά ρεπορτάζ των εφημερίδων «Πρώτο Θέμα» και «Εθνος της Κυριακής», σύμφωνα με τα οποία ανοίγει ο δρόμος για γενναίο κούρεμα όλων των δανείων.
Συμπέρασμα: Για να γίνει επανεκκίνηση της οικονομίας απαιτείται ένα γενναίο «κούρεμα» των δανείων, αντίστοιχο με αυτό των ομολόγων. Για την ακρίβεια, απαιτείται «κούρεμα» και στη συνέχεια αυστηρότατη τήρηση των όρων αποπληρωμής των δανείων που δε θα διαγραφούν.
Υ.Γ. Για τη φούσκα των ακινήτων... θα γράψουμε σε επόμενο άρθρο.
