Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού και των αρχηγών κομμάτων στη ΔΕΘ κάθε χρόνο σηματοδοτούν την έναρξη της νέας πολιτικής περιόδου. Οι δημοσκοπήσεις, μετά την παρουσίαση όλων στις συνεντεύξεις της ΔΕΘ, καταγράφουν δυναμικές, μιας και οι πολίτες έχουν αποκτήσει εικόνα για την οικονομική πολιτική της επόμενης περιόδου και τις αντιπροτάσεις της αντιπολίτευσης. Η φετινή ΔΕΘ όμως έχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα: Υπάρχει πρωθυπουργός, που αναμένεται να εξαγγείλει την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, αλλά ο αντίλογος θα γίνει από αρχηγούς κομμάτων, οι οποίοι είναι αδύναμοι και υπό προθεσμία.
Οι πολίτες δεν θα συγκρίνουν έτσι τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού με κάποιο εναλλακτικό πρόγραμμα, ούτε μπορεί να στηθεί καβγάς για το «πόσα δίνετε εσείς… πόσα εμείς» και το γνωστό στο τέλος «πού θα τα βρείτε;». Οι κυβερνητικές εξαγγελίες θα συγκρουστούν μόνο με τις προσδοκίες των πολιτών και αυτό είναι μάλλον εξαιρετικά περίπλοκο. Οι πολίτες βιώνουν, μετά τις εθνικές εκλογές, μια τρομερή οικονομική καθημερινότητα. Το κόστος ζωής έχει εκτιναχθεί στα ύψη και η κυβέρνηση δείχνει αδύναμη να το αντιμετωπίσει. Δεν μπορεί να συγκρατήσει τις τιμές σε κανέναν κρίσιμο τομέα, ενώ οι μισθολογικές αυξήσεις είναι κατώτερες των αναγκών.
Έτσι τα φώτα είναι στραμμένα αποκλειστικά σε όσα θα πει ο πρωθυπουργός για την οικονομία. Με βάση αυτά που έχουν γίνει γνωστά όμως δεν αναμένεται να εξαγγελθεί κάτι που θα βελτιώσει άμεσα την κατάσταση. Το «καλάθι» του πρωθυπουργού έχει αρκετές επιμέρους ρυθμίσεις, οι οποίες είναι αμφίβολο αν θα επιφέρουν αποτέλεσμα. Δεν περιέχει μισθολογικές αυξήσεις και σοβαρές φορολογικές ελαφρύνσεις. Αυτά που θα ανακοινωθούν δεν δείχνουν ικανά να ανατρέψουν τα δυσμενή δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί. Εκτός και αν θεωρεί κάποιος ότι τα νοικοκυριά θα ανακουφιστούν με μειώσεις μερικών λεπτών του ευρώ στα διόδια!
Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης δεν φαίνεται να αλλάζει. Οι κυβερνητικοί παράγοντες θεωρούν ότι δεν υπάρχει περιθώριο για διαφορετική οικονομική πολιτική, υποστηρίζοντας ότι η διασφάλιση της «σταθερότητας» είναι στην παρούσα φάση το σημαντικό. Το επιχείρημα της δύσκολης αλλά σταθερής οικονομικής πολιτικής ενισχύεται από την αδυναμία της αντιπολίτευσης να παρουσιάσει ένα πειστικό εναλλακτικό πρόγραμμα που θα διασφαλίζει τη σταθερότητα και θα βελτιώνει την οικονομική καθημερινότητα των πολιτών.
Η αλήθεια είναι ότι ακούγονται ιδέες και προτάσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά είναι αποσπασματικές και δεν προβάλλονται με έναν συνολικό πειστικό τρόπο. Το σημαντικότερο, δεν υπάρχουν ηγεσίες που να εκπέμπουν αυτοπεποίθηση, ό,τι ξέρουν και μπορούν. Αποτέλεσμα αυτού του ελλείμματος είναι η δημοσκοπική υπερίσχυση του «κανένα», η παραίτηση μέσω της αποχής και η επιλογή γραφικών λύσεων ως ένδειξη αντίδρασης. Αυτό το πλαίσιο μέχρι τώρα βόλευε την κυβέρνηση, αλλά είναι φανερό ότι πλέον την βυθίζει.
Οι εξελίξεις σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ τις επόμενες εβδομάδες θα είναι ραγδαίες. Αν η ΔΕΘ κρίνει τον τρέχοντα χρόνο, αυτές θα κρίνουν την επόμενη πολιτική περίοδο μέχρι τις εθνικές εκλογές. Το τι ακριβώς θα προκύψει σε επίπεδο ηγεσίας δεν είναι γνωστό, αλλά είναι βέβαιο ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα έχουμε διαφορετικές δυναμικές. Δεν έχουν άδικο όσοι υποστηρίζουν ότι οι εσωκομματικές εξελίξεις στα δύο κόμματα θα είναι καθοριστικές για την πολιτική ζωή του τόπου. Θα δημιουργηθεί ένας νέος ισχυρός πόλος με κυβερνητική προοπτική ή θα έχουμε «διάσπαση του ατόμου» με 5-6 νέα κομματίδια; Τι θα σηματοδοτήσει ή μία ή η άλλη εξέλιξη για τη Ν.Δ. αλλά και για τα υπόλοιπα κόμματα;
Το κρίσιμο είναι το πολιτικό σύστημα να βρει ισορροπία. Η λειτουργία κομμάτων θεσμικών είναι στοιχείο δημοκρατίας αλλά και προϋπόθεση οικονομικής ανάπτυξης. Σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον σε μετασχηματισμό, με πολλές αβεβαιότητες, η σταθερότητα μέσα από ένα ισχυρό πολιτικό σύστημα είναι όρος επιβίωσης της χώρας και των πολιτών. Ας μην γελιόμαστε, όσο υπερισχύει στις δημοσκοπήσεις ο «κανένας», υπάρχει κενό στο πολιτικό σύστημα, το οποίο με κάποιο τρόπο θα καλυφθεί. Η Ιστορία έχει δείξει ότι τα κενά καλύπτονται με ρεσάλτο από λαϊκιστές της κακιάς ώρας και τελειώνουν πάντα με εθνικές τραγωδίες.
panagopg@gmail.com
(Το κείμενο έχει δημοσιευθεί στην «Ελευθερία Σαββατοκύριακο», πριν την ομιλία του πρωθυπουργού στην 88η ΔΕΘ)
