Η κυβέρνηση δεν μπορεί να αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων και να θέσει τη δική της πολιτική ατζέντα. Ο θετικός αντίκτυπος του ανασχηματισμού πνίγηκε μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο με την παραίτηση Δοξιάδη. Η αναιμική αύξηση του κατώτατου μισθού έξυσε τη βασική πληγή της ελληνικής οικογένειας, που είναι η μειωμένη αγοραστική δύναμη. Οι αυξήσεις στους στρατιωτικούς τόνωσαν το προφίλ του αρμόδιου υπουργού για τη διαδοχή, αλλά άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου με αντίστοιχα αιτήματα σε όλο το Δημόσιο. Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχει μπροστά η εκδίκαση της υπόθεσης για τον 13ο και 14ο μισθό σε Δημόσιο και συνταξιούχους -ένα θέμα που επίσης η κυβέρνηση, έτσι ή αλλιώς, θα πρέπει να αντιμετωπίσει μέχρι τις εκλογές.
Στη διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών τα πράγματα φαίνεται να παίρνουν τον δρόμο τους. Οι θεωρίες συνωμοσίας δίνουν τη θέση τους στην αποκάλυψη των πραγματικών αιτίων που οδήγησαν στην τραγωδία. Αυτό άργησε να συμβεί και η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σε επίπεδο κοινωνίας, δεν μεταβάλλεται. Η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να βγει από το κάδρο των ευθυνών, έστειλε τα λάθος μηνύματα στους πολίτες, με αποτέλεσμα να βυθιστεί η ίδια και όλο το θεσμικό πολιτικό σύστημα. Όπως όμως έχει επισημανθεί και άλλη φορά, η τραγωδία των Τεμπών είναι η αφορμή -το αίτιο είναι η έλλειψη πειστικής πρότασης που θα δίνει όραμα και ελπίδα στους πολίτες.
Όταν τα 2/3 των υπαλλήλων στον ιδιωτικό τομέα δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ τον μήνα και στο Δημόσιο ο μέσος μισθός για 12 μήνες είναι 1.200 ευρώ, αντιλαμβάνεται ο καθένας πόσο δύσκολη είναι η καθημερινότητα του πολίτη που εργάζεται. Την ίδια ώρα, στην αγορά τα αδιέξοδα επιτείνονται, γιατί κακά τα ψέματα, οι περισσότερες μικρές επιχειρήσεις "έβγαιναν" μόνο αν δεν απέδιδαν φόρους και εισφορές -με την είσοδο των ψηφιακών εφαρμογών είναι λογικό να ασφυκτιούν.
Οι περισσότεροι πολίτες γνωρίζουν ότι οι μισθοί δεν μπορούν να αυξηθούν «με έναν νόμο και ένα άρθρο» και αντιλαμβάνονται το αδιέξοδο. Υπάρχει όμως και μια ισχυρή αντίληψη που κερδίζει συνεχώς έδαφος, η οποία αδιαφορεί για τα πάντα, θεωρώντας ότι δεν έχει να χάσει τίποτα. Ο απελπισμένος λειτουργεί τυφλά πολιτικά, με τιμωρητική αντίληψη, και αυτό είναι πλέον που καθορίζει την εκλογική συμπεριφορά -όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου.
Η οικονομία είναι λοιπόν το κλειδί των εξελίξεων -και εδώ το παιχνίδι μοιάζει χαμένο για την κυβέρνηση. Η αύξηση των μισθών έπρεπε να είχε προκύψει από την αύξηση της παραγωγικότητας και τη δυναμική, συνολικά, ανάπτυξη όλων των κλάδων. Όταν ο μόνος κλάδος που ευημερεί είναι ο τουρισμός, χωρίς να έχει τονωθεί η εγχώρια παραγωγή και να έχει μειωθεί το εμπορικό έλλειμμα, κάθε ευρώ στην κατανάλωση μέσω της αύξησης των μισθών λειτουργεί ως βαρίδι βύθισης της οικονομίας.
Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν αξιοποιήθηκαν για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και φαίνεται πλέον ότι δεν οδηγούν σε πραγματική ανάκαμψη της οικονομίας. Εξοπλιστικά προγράμματα πολλών εκατομμυρίων υλοποιήθηκαν χωρίς να ενισχυθεί η αμυντική βιομηχανία της χώρας. Ακόμα και στην ενέργεια, που θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει άλματα στις ανανεώσιμες πηγές και την αποθήκευσή τους, οι επιλογές της κυβέρνησης για διαχείρισή τους από έναν μικρό κύκλο εταιρειών έχουν οδηγήσει σε αντιδράσεις και, βέβαια, περιορισμένη διάχυση των ωφελειών στην κοινωνία.
Το πόσο δύσκολα είναι πλέον τα πράγματα στην οικονομία φαίνεται σε τοπικό επίπεδο. Στη Μεσσηνία, η αγροτική παραγωγή και το εισόδημα που παράγεται από αυτήν κάθε χρόνο μειώνεται. Η έλλειψη εργατικών χεριών και η μείωση των τιμών στο ελαιόλαδο δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο, από το οποίο δύσκολα μπορεί να ξεφύγει. Την ίδια ώρα, ο τουρισμός δεν αποδίδει τα αναμενόμενα και σε καμία περίπτωση δεν έχει φτάσει σε επίπεδο, που να αναπληρώνει το εισόδημα που χάνεται από τη μείωση του αγροτικού τομέα. Στον τουρισμό, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν προοπτικές, αλλά η αξιοποίησή τους είναι το ζητούμενο. Στον δευτερογενή τομέα, τα πράγματα παραμένουν αμετάβλητα και ευκαιρίες για επενδύσεις -για παράδειγμα στη ΒΙ.ΠΕ. Μελιγαλά, στο πλαίσιο της δίκαιης μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή- δεν έχουν αξιοποιηθεί.
Η περιοχή και η χώρα μοιάζουν να πορεύονται χωρίς σχέδιο για το μέλλον. Αυτό βλέπουν οι πολίτες, που την ίδια στιγμή βιώνουν μια πολύ δύσκολη καθημερινότητα. Τα αδιέξοδα στην οικονομία και η γενικότερη απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών γεννούν τα πολιτικά τέρατα. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σε όλα τα επίπεδα είναι εξαιρετικά δύσκολη και αναζητείται λύση λογικής, που να γεννά ελπίδα.
panagopg@gmail.com
