Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) του Μεσσηνιακού Κόλπου για τις περιοχές Καλαμάτας, Δυτικής Μάνης και Μεσσήνης αποτελεί το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της Μεσσηνίας. Μέσα από το ξεκαθάρισμα των χρήσεων γης δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ασφαλείς και βιώσιμες επενδύσεις, που δεν θα υπονομεύουν η μία την άλλη και, κυρίως, δεν θα καταστρέφουν το σημαντικότερο συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής: το φυσικό της περιβάλλον.
Όταν γίνεται λόγος για πολεοδομικό σχέδιο σε παραλιακό μέτωπο, το μυαλό όλων -και δικαίως- πηγαίνει στην τουριστική ανάπτυξη. Είναι κοινή παραδοχή ότι η Μεσσηνία διαθέτει τεράστιες δυνατότητες στον τομέα του τουρισμού, ενώ ταυτόχρονα έχει την ευκαιρία να φιλοξενήσει επενδύσεις, που θα αποφύγουν τα χαρακτηριστικά των υπεραναπτυγμένων περιοχών της χώρας. Το ζητούμενο είναι η δημιουργία ξενοδοχειακών μονάδων, εξοχικών κατοικιών και χώρων εστίασης, που δεν θα αναπτυχθούν άναρχα, δεν θα αλλοιώσουν το τοπίο και θα σέβονται την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του τόπου.
Η ανάπτυξη στον τουριστικό τομέα, ειδικά σε ένα παρθένο ουσιαστικά μέτωπο από τη Δυτική Παραλία της Καλαμάτας έως τη Νέα Κορώνη, συνιστά πρόκληση, αλλά και ευκαιρία. Πρόκληση να μην γίνουν τα λάθη άλλων περιοχών και ευκαιρία να διαμορφωθεί ένα νέο πρότυπο μοντέλο με σεβασμό στο περιβάλλον, την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τους υπόλοιπους παραγωγικούς τομείς. Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο καλείται να διαφυλάξει αυτές τις ισορροπίες και να απαντήσει θετικά στο αίτημα για ουσιαστική και δίκαιη ανάπτυξη της περιοχής.
Ο τουρισμός αποτελεί σήμερα τη σημαντικότερη πηγή εσόδων για την ελληνική οικονομία. Είναι ο τομέας που κράτησε τη χώρα ζωντανή μετά τη χρεοκοπία και εξακολουθεί να της δίνει πνοή. Το νέο άλμα σε έσοδα και αφίξεις φέτος δείχνει ότι υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, ενώ περιοχές, όπως η Μεσσηνία, διαθέτουν τις προϋποθέσεις να πρωταγωνιστήσουν στο μέλλον.
Την ίδια στιγμή, αναπτύσσεται μια έντονη συζήτηση -συχνά στα όρια της εσχατολογίας- γύρω από τον υπερτουρισμό. Η επιχειρηματολογία αυτή συνοδεύεται από λογικά άλματα και συγκρίσεις ανόμοιων μεγεθών, που εξυπηρετούν ιδεολογικές θέσεις παρά ουσιαστική ανάλυση. Ο τουρισμός, όπως κάθε τομέας της οικονομίας, έχει ευκαιρίες και κινδύνους. Όπως η γεωργία και η βιομηχανική παραγωγή, έτσι και ο τουρισμός επιδρά στο περιβάλλον και στις κοινωνικές σχέσεις. Το ζητούμενο είναι να υπάρχει σχέδιο, ισορροπία και όραμα.
Η ολοκλήρωση των πολεοδομικών σχεδίων και το ξεκαθάρισμα του τι μπορεί να γίνει, πού και υπό ποιους όρους, αποτελεί μείζον ζήτημα που έχει ήδη καθυστερήσει. Όσο πιο σύντομα ολοκληρωθεί, τόσο καλύτερα θα είναι για όλους -για την οικονομία, την κοινωνία και, πάνω απ’ όλα, για το φυσικό περιβάλλον, που συνιστά την ψυχή της Μεσσηνίας.
panagopg@gmail.com
