Δίνει όμως την ευκαιρία για μια πολύ γρήγορη ακτινογραφία της κατάστασης και ορισμένες διαπιστώσεις. Ας δούμε πρώτα την είδηση έτσι όπως δημοσιεύτηκε στο agrotypos.gr:
«Αν και ξοδεύονται εκατομμύρια ευρώ για την προώθηση του ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού, ο "γεωγραφικός χάρτης" των ελληνικών εξαγωγών παραμένει ο ίδιος. Ενα μεγάλο ποσοστό έξτρα παρθένου ελαιόλαδου συνεχίζει να εξάγεται χύμα προς την Ιταλία. Μάλιστα, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2013 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Ακόμη και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης παραδέχεται ότι οι ποσότητες τυποποιημένου ελαιολάδου βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμου Χαρακόπουλου, μόνο το 20% της παραγωγής και το 25% των εξαγωγών ελαιόλαδου της χώρας μας είναι τυποποιημένο, την ώρα που τα αντίστοιχα μεγέθη για την Ιταλία κυμαίνονται στο 75% και 97%, ενώ για την Ισπανία στο 50% και 55%.
Τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις εξαγωγές ελαιολάδου, δείχνουν ότι για την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου του 2013, οι περισσότερες εξαγωγές ελαιολάδου έγιναν προς την Ιταλία κάτι που σημαίνει ότι ήταν χύμα. Συνολικά ανήλθαν στους 55.947 τόνους (ποσοστό 76,38% των εξαγωγών) και ήταν αξίας 154 εκατ. ευρώ. Οι ποσότητες αυτές είναι σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με αυτές που εξήχθησαν το αντίστοιχο διάστημα του 2012, που ήταν 22.740 τόνοι. Στη δεύτερη θέση των ελληνικών εξαγωγών βρίσκεται η Ισπανία. Το πρώτο τρίμηνο του 2013 οι ελληνικές εξαγωγές έφτασαν τους 7.128 τόνους και ήταν αξίας 18 εκατ. ευρώ. Οι εξαγωγές αυτές όπως φαίνεται έγιναν για να καλύψουν τις ανάγκες της ισπανικής βιομηχανίας, μετά την μεγάλη μείωση που υπήρξε στην ισπανική παραγωγή και προφανώς θα αφορούσαν χύμα ποσότητες. Το αντίστοιχο διάστημα του 2012 δεν υπήρξαν καθόλου ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου προς την Ισπανία».
Το "παραμύθι" με το χύμα ελαιόλαδο επαναλαμβάνεται εδώ και χρόνια για να κάνουμε… όνειρα πως κάποια στιγμή θα φύγει το ελαιόλαδο σε… μπουκαλάκια για το εξωτερικό. Τα ποσοστά των στατιστικών δεν πρόκειται να αλλάξουν όσες καμπάνιες και αν γίνουν, όσο και να καταβάλουν φιλότιμες προσπάθειες οι μικροί επιχειρηματίες του κλάδου και κάποιοι συνεταιρισμοί. Και οι λόγοι είναι δύο:
Ο πρώτος έχει να κάνει με το γεγονός ότι δεν υπάρχει μεγάλη επιχείρηση ή συνεταιριστική οργάνωση (όπως ήταν παλαιότερα η δολοφονηθείσα "Ελαιουργική") με εξαγωγικό προσανατολισμό. Τα μεγαλύτερα των ονομάτων δίνουν τη μάχη για τα μερίδια στην εσωτερική αγορά. Με τη σημαντική παρατήρηση ότι δεν έχουν πάρει θέση ούτε για την υπόθεση του σερβιρίσματος του ελαιολάδου σε φιάλες μιας χρήσης.
Ο δεύτερος σε συνάφεια με τον πρώτο, σχετίζεται με το γεγονός ότι δεν έχουν δημιουργηθεί δίκτυα διανομής για την τοποθέτηση του προϊόντος στα ράφια κυρίως στις χώρες που καταναλώνουν τις σημαντικότερες ποσότητες.
Απόντων αυτών των παραγόντων, το ελληνικό ελαιόλαδο θα φεύγει τυποποιημένο μόνο στις ποσότητες που καταφέρνουν να τοποθετούν σε ορισμένες αγορές οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και συνεταιρισμοί. Με ευχολόγια, πολιτικές του τύπου "έχουμε το καλύτερο λάδι" και… ξόρκια για τους Ιταλούς και τους Ισπανούς που αγοράζουν χύμα το λάδι μας, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε.
Θα πρέπει να παρατηρήσει κάποιος πλέον αυτών, ότι ακόμη και στην Ιταλία και την Ισπανία πολύ μεγάλες ποσότητες πωλούνται χύμα και ότι η παραγωγή των δύο χωρών είναι κατά πολύ μεγαλύτερη της ελληνικής. Αλλά και ότι η Ισπανία έχει καταστεί βασικός προμηθευτής χύμα ελαιολάδου και στην Ιταλία. Το ανησυχητικό αυτό συμπέρασμα προκύπτει από το γεγονός ότι οι εξαγωγές προς Ιταλία και Ισπανία αυξήθηκαν επειδή η ισπανική παραγωγή ήταν φέτος μειωμένη κατά 62% σε σχέση με την περυσινή. Και το πρόβλημα δεν είναι μόνο το χαμηλό ποσοστό πώλησης τυποποιημένου ελαιολάδου, αλλά ο σοβαρός κίνδυνος να χαθεί η αγορά του χύμα ελαιολάδου ή να συμπιεστούν δραματικά οι τιμές εξ αιτίας της ισπανικής εξαγωγικής επέλασης με χύμα ελαιόλαδο.
Η προσγείωση στο έδαφος της πραγματικότητας είναι αναγκαία για να γνωρίζουμε και ποια είναι τα περιθώρια που υπάρχουν. Το βέβαιο είναι ότι απουσιάζει η εθνική πολιτική για το ελαιόλαδο. Οι κινήσεις είναι αποσπασματικές και ευκαιριακές. Δαπανώνται μεγάλα ποσά από Κοινοτικά κονδύλια για ενέργειες που δεν έχουν καμία συνέχεια όπως κάποιες καμπάνιες (τις οποίες εκμεταλλεύονται Ισπανοί και Ιταλοί που είναι οργανωμένοι) και συμμετοχές σε εκθέσεις. Επενδύονται μεγάλες ελπίδες σε σχέσεις με χώρες όπως η Κίνα, όπου οι εξαγωγές μας παραμένουν χαμηλές. Τα ποσοστά εισαγωγών παρθένου ελαιολάδου μιλούν από μόνα τους: 47,31% Ισπανία, 33,65% Ιταλία, 6,64%% Ελλάδα, 4,42% Αυστραλία, 2,72% Συρία, 1,85% Τυνησία, 1,54% Τουρκία, 1% Πορτογαλία.
Η προσγείωση στο έδαφος της πραγματικότητας είναι αναγκαία, όσο και η εγκατάλειψη των πάσης φύσεως παραμυθιών.
Ηλίας Μπιτσάνης
