Πρόκειται για ένα από τα πλέον εντυπωσιακά καλλιεργητικά φαινόμενα που εξαπλώνεται ταχύτατα. Είναι γνωστό από παλαιότερα ότι συστηματική προσπάθεια παραγωγής εξελίσσεται τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και στην Αυστραλία. Δύο χώρες στις οποίες έχει προχωρήσει σημαντικά η έρευνα και προωθούνται αυστηρά μέτρα ελέγχου αλλά και ειδικές προδιαγραφές για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.
Καινούργιος αλλά και δυναμικός "παίκτης" στην αγορά ελαιολάδου η Λατινική Αμερική (Αργεντινή, Χιλή, Περού κυρίως) όπου επίσης γίνονται αυστηροί έλεγχοι και μόλις πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ότι στη Χιλή ανακάλυψαν ελαττωματικά ελαιόλαδα από πολύ γνωστές φίρμες Ιταλίας και Ισπανίας.
Η υπόθεση όμως πλέον… περπατάει και στην Ασία πέραν της Κίνας που πειραματίζεται με την καλλιέργεια από τη δεκαετία του 1960 και τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει "παρτίδες" και με τη χώρα μας σε ζητήματα τεχνογνωσίας. Οπως μας πληροφορεί το olivenews.gr: «Σύμφωνα με το BBC Νews, τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει η ελαιοκαλλιέργεια στο Rajasthan της Ινδίας. Πρόκειται για φιλόδοξο σχέδιο με σκοπό να πρωταγωνιστήσει και να ανταγωνιστεί ελαιοπαραγωγές χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
Ο Yogesh Verma από το “Rajasthan Olive Cultivation Limited”, έναν οργανισμό που χρηματοδοτείται από το κράτος, ο οποίος ηγείται του προγράμματος, αναφέρει ότι από το 2008, φυτεύτηκαν περισσότερα από 144.000 ελαιόδεντρα σε σχεδόν 2.600 στρέμματα κρατικής και ιδιωτικής γης. Τα μεγάλα και ξηρά καλοκαίρια και οι δροσεροί χειμώνες, προσφέρουν τις κατάλληλες συνθήκες για ελαιοκαλλιέργεια. Επίσης, η κυβέρνηση για να δελεάσει τους αγρότες προσφέρει επιδοτήσεις. Επίσης υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο να αυξηθεί η έκταση για καλλιέργεια στο Rajasthan, το οποίο είναι 2,5 φορές μεγαλύτερο από την Ελλάδα. Στην περιοχή θα εγκατασταθούν ιταλικά ελαιοτριβεία και ραφινερία, ενώ η επόμενη πρόκληση θα είναι η προώθηση του ελαιολάδου στην τοπική αγορά».
Δίπλα στο Πακιστάν συμβαίνουν ανάλογα πράγματα σύμφωνα με το sedik.gr: «Με προγράμματα ανάπτυξης στα οποία περιλαμβάνεται και η φύτευση ελαιώνων πληρώνει η Ιταλία χρέη της σε διάφορες χώρες. Μια αρκετά έξυπνη λύση που επιτρέπει την αντιμετώπιση της κρίσης βασικά με παροχή υπηρεσιών, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της απασχόλησης. Ηδη μια μεγάλη συμφωνία για προγράμματα αειφορικής ανάπτυξης και έρευνας ύψους 100 εκ. δολαρίων έχει συναφθεί με την Αίγυπτο, ενώ πρόσφατα υπογράφηκε και άλλη συμφωνία ύψους 10 εκ. δολαρίων με το Πακιστάν στην οποία περιλαμβάνεται και φύτευση ελαιώνων σε εκτάσεις 1,5 εκ. στρεμμάτων.
Οι ελαιώνες αυτοί που προγραμματίζεται να εγκατασταθούν στο Πακιστάν τα επόμενα τρία χρόνια, θα έχουν κύριο στόχο να αξιοποιηθούν υπάρχουσες εκτάσεις αλλά και να καταστεί αυτάρκης η χώρα σε ελαιόλαδο. Ωστόσο είναι φανερό, ότι εάν το πρόγραμμα επιτύχει, οι έμπειροι στο εμπόριο Ιταλοί θα είναι εκείνοι που θα αξιοποιήσουν και την διάθεση του προϊόντος».
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Ελαίας Χανίων Κ. Χαρτζουλάκη «η μόνη αληθινά ανταγωνιστική για την Ελλάδα περιοχή παραμένει η Μεσόγειος». Επιστρέφοντας από την Κίνα δήλωσε μεταξύ άλλων: «Εγώ δε φοβάμαι τις ξένες χώρες, φοβάμαι τους Ελληνες που έχουν παραμείνει στο "έχουμε… καλό λάδι". Την ίδια ώρα που όλοι οι άλλοι προοδεύουν, εμείς παραμένουμε στα ίδια. Δε στηρίξαμε την καλλιέργεια είτε με την κρατική μέριμνα είτε ο κάθε παραγωγός μεμονωμένα. Δεν προσαρμοζόμαστε στις απαιτήσεις της αγοράς. Η αγορά προχωρεί, ζητάει… Για να πάρεις υπεραξία θα πρέπει να πληρώσεις αντίστοιχο προϊόν. Αλλιώς ο αγοραστής θα πάρει λάδι Τυνησίας το οποίο είναι και αυτό έξτρα παρθένο. Πολύ περισσότερο ένας καταναλωτής από τη Ρωσία που δεν έχει στην κουλτούρα του το λάδι ή ένας Γερμανός. Βλέπει… έξτρα παρθένο, ό,τι βλέπουν και στο ελληνικό λάδι. Γιατί να πάρουν το ελληνικό με 2,5 ευρώ κι όχι το τυνησιακό ή το ισπανικό με 1,80; Οταν μάλιστα ο Ισπανός έχει τη δυνατότητα να κάνει κάθε μήνα επιδείξεις, να είναι εκεί και να δείχνει τα πιστοποιητικά του; Απλά ο ξένος καταναλωτής συνηθίζει την ισπανική γεύση και μετά το ελληνικό ελαιόλαδο του φαίνεται πικρό, γιατί… δεν ξέρει τι σημαίνει αυτή η πικράδα. Από το 1980 και μετά, εμείς περνάμε στο "ντούκου" αυτά που ζητάει ο καταναλωτής. Εχουμε πολλές δυνατότητες αρκεί να τις εκμεταλλευτούμε».
Είναι φανερό ότι το ελαιόλαδο θα είναι από τα προϊόντα - πρωταγωνιστές τα επόμενα χρόνια από κάθε άποψη: Επέκταση καλλιέργειας, νέες αγορές, οικονομική κρίση, ανταγωνισμός μεταξύ χωρών και εταιρειών, ποιοτικά κριτήρια και μια σειρά ακόμη στοιχεία. Ολα αυτά επιβάλλουν την αντιμετώπιση του μεγάλου αυτού κεφάλαιου της ελληνικής παραγωγής ως εθνικού προϊόντος με ολοκληρωμένη στρατηγική από την καλλιέργεια μέχρι την προώθηση. Διαφορετικά θα μείνουμε με το "καλό λάδι" στα χέρια!
Ηλίας Μπιτσάνης
