Ακολούθησαν διαψεύσεις από τον κ. Στουρνάρα ο οποίος ισχυρίστηκε ότι η μελέτη της McKinsey που κατέθεσε ήταν άλλη από αυτήν που παρουσιάστηκε με πρωτοβουλία της εταιρείας εδώ και χρόνια. Βεβαίως θα είχε ενδιαφέρον να γνωστοποιούσε ο κ. Στουρνάρας τι ακριβώς προβλέπει η όποια μελέτη κατατέθηκε στο Eurogroup και γενικά και ειδικά για τη γεωργία αλλά η διαφάνεια δεν είναι και εκείνο που χαρακτηρίζει την πολιτική της μνημονιακής συγκυβέρνησης.
Με αφορμή τα ζητήματα που παρουσιάστηκαν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι προβλέψεις της μελέτης δεν είναι καινούργιες και είχαν παρουσιαστεί εκτενώς από τις στήλες της "Ελευθερίας" στις 23 Οκτωβρίου 2011. Τις ίδιες ημέρες μάλιστα είχε πραγματοποιηθεί ημερίδα για το ελαιόλαδο στους Μολάους με πρωτοβουλία της Φεβρωνίας Πατριανάκου, στην οποία είχε κληθεί να μιλήσει και εκπρόσωπος της εταιρείας. Στο Διαδίκτυο είχε αναρτηθεί και η μετάφραση του συνόλου της μελέτης, τμήμα της οποίας αφορούσε τα αγροτικά προϊόντα. Ενώ είχε προηγηθεί ανάλογης λογικής κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας.
Μια εβδομάδα αργότερα, στις 30 Οκτωβρίου 2011 σχολιάζαμε από αυτή εδώ τη στήλη: «Δεν είναι καινούργιο θέμα το ζήτημα της τυποποίησης, τίθεται όμως από τη σκοπιά που επιμένουμε στις διάφορες παρεμβάσεις εδώ και χρόνια: Δεν πρόκειται να προχωρήσει η υπόθεση αυτή αν δεν δημιουργηθούν μεγάλες τυποποιητικές μονάδες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Μόνον τέτοιες μονάδες μπορούν να διεισδύσουν στη διεθνή αγορά, να δημιουργήσουν δίκτυα και να κλείσουν συμφωνίες τοποθέτησης στα ράφια. Οι μικρές μονάδες σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν αξιοζήλευτη δραστηριότητα, αλλά εκ των πραγμάτων εκείνο το οποίο στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να εξασφαλίσουν μόνες τους είναι ένα μικρό κομμάτι της αγοράς που θα δίνει την δυνατότητα
επιβίωσης μέσα στο σκληρό ανταγωνισμό. Το “μικρό” μπορεί να είναι αποτελεσματικό δίπλα στο “μεγάλο“, όταν εκμεταλλεύεται το δρόμο που ανοίγεται για να προωθήσει υψηλής ποιότητας προϊόντα.
Από διαπιστώσεις… καλά πάμε, το ερώτημα όμως είναι ποιος θα προχωρήσει στις επενδύσεις της απαιτούμενης κλίμακας και με στοχεύσεις για σημαντικά μερίδια σε δύσκολες αγορές. Κάτω από ορισμένες συνθήκες σημαντικό ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις εφόσον μπορούσαν να συμπράξουν, για παράδειγμα στη Νότια Πελοπόννησο, και είχαν μαζί τους αγρότες στους οποίους θα ενέπνεαν την εμπιστοσύνη, θα διαχειρίζονταν με διαφάνεια και αποτελεσματικά το προϊόν τους και θα έμπαιναν γερά στον ανταγωνισμό. Η κρίση θα μπορούσε να λειτουργήσει υπέρ του συνεργατισμού,
πλην όμως τεράστιο εμπόδιο αποτελεί η φθορά της συνεταιριστικής ιδέας και η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού. Αλλά και η έλλειψη του οικονομικού εκείνου πλαισίου που θα ενθάρρυνε και θα στήριζε τέτοιες πρωτοβουλίες. Ολα αυτά θα μπορούσαν να έχουν γίνει εδώ και αρκετά χρόνια, προτιμήθηκε όμως ο κατακερματισμός δυνάμεων, κεφαλαίων και προσπαθειών που δημιούργησε αμέτρητους μικρούς παράγοντες σε βάρος τελικά του προϊόντος και της
συνεταιριστικής δυναμικής.
Αν κάποιος αναζητήσει τον επενδυτή στον ελληνικό χώρο, θα διαπιστώσει πως αν υπήρχε, θα είχε προ πολλού ενεργοποιηθεί γιατί το ελαιόλαδο δεν… ανακαλύφθηκε τα τελευταία χρόνια. Και είναι προφανές πως εκθέσεις και μελέτες ουσιαστικά επιχειρούν να πείσουν για το κερδοφόρο τέτοιων επενδύσεων, θέτοντας και τις προϋποθέσεις. Οι οποίες συνίστανται στη μεγέθυνση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στην συγκέντρωση των ελαιουργείων σε μεγάλες μονάδες, στη διασφάλιση της ποιότητας με την
εφαρμογή κατάλληλων συστημάτων και στη σταθερότητα όσον αφορά το επίπεδο των τιμών. Σε λίγο χρόνο θα πρέπει να λυθούν ζητήματα που εκκρεμούν… μια ζωή. Και για τα οποία καμία πολιτική δύναμη δεν παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης, γεγονός που αφήνει την τελική λύση στις διαθέσεις των δυνάμεων της αγοράς όπου κυριαρχούν κάθε είδους κερδοσκόποι».
Μετά από 2,5 χρόνια και παρά την αναταραχή, όλα όσα προαναφέρθηκαν ισχύουν στο ακέραιο.
Ηλίας Μπιτσάνης
