Σε εκείνους που γνωρίστηκαν με τη μαγεία τους ως αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητας και ενός τρόπου ζωής ιδιαιτέρως τους καλοκαιρινούς μήνες. Ηταν οι εποχές που τα ποτάμια προσφέρονταν για μπάνιο, ψάρεμα, μυστήριο και εξερεύνηση. Πρόκειται για ένα θέμα που έχει φιλοξενηθεί πολλές φορές σε αυτήν εδώ τη στήλη και το επαναφέρουμε με αφορμή την ιστορία με την ανάδειξη των δυνατοτήτων ψυχαγωγίας σε τμήμα του Αρι. Ασφαλώς ήταν μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία της οποίας με ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον αναμένεται η συνέχεια. Γιατί ασφαλώς δεν θα πρέπει να μείνει με τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν και μάλιστα μετά από ένα "γενναίο" καθάρισμα καλαμιών και μπάζων που έδειξε μια άλλη εικόνα της περιοχής από τη συνήθη.
Αναμένοντας τη συνέχεια της πρωτοβουλίας ασφαλώς δεν μπορούμε να ξεχνάμε τα σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν και τα οποία δεν απομακρύνονται με μπουλντόζες και φορτηγά. Και αυτά έχουν να κάνουν με τη ρύπανση του συγκεκριμένου ποταμού αλλά και όλων των άλλων στη Μεσσηνία. Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο ασφαλώς και δεν αγνοούν οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες, καθώς στις αρχές του 2014 πραγματοποιήθηκε η έκτη και τελευταία συνάντηση στο πλαίσιο της τριετούς παρακολούθησης της ποιότητας και εκτίμησης της οικολογικής κατάστασης των ποταμών του Ν. Μεσσηνίας: Παμίσου, Αρι, Λυγδού, Επη, Καρυά, Τζάνε-Πολυλιμνίου, Μαυροζούμενας, Δεσπότη, Μουρτιά, Αρκαδικού, Νέδας και Βελίκας. Πρόκειται για μια σημαντική έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας και των Δήμων Καλαμάτας, Μεσσήνης, Οιχαλίας και Τριφυλίας. Συνοπτικά και με βάση τις μετρήσεις σε ένα ευρύ φάσμα δεικτών, διαπιστώθηκε ότι το πρόβλημα της ρύπανσης εστιάζεται σε τμήματα των ποταμών: Επη, Δεσπότη, Μουρτιά, Λυγδού και Καρυά, καθώς και στον κάτω ρου του Παμίσου και του Αρι.
Η έρευνα ολοκληρώθηκε, το ΕΛΚΕΘΕ έδωσε αναλυτικά τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις μετρήσεις σχετικά με τους ρυπαντές και η υπόθεση "κάθισε" στα χέρια των αυτοδιοικητικών παραγόντων οι οποίοι συνεργάστηκαν για την υπόθεση αυτή. Πρώτος τότε είχε σπεύσει ο αντιπεριφερειάρχης Παναγιώτης Αλευράς να δηλώσει ότι «ήδη δόθηκε εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες (Διεύθυνση Υγείας, Διεύθυνση Ανάπτυξης και Τμήμα Περιβάλλοντος) να αξιολογήσουν τα συμπεράσματα και με σωστό προγραμματισμό και επιστημονικά κριτήρια να συμβάλουν στην ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων για μια αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής». Οι δήμαρχοι απλώς ήλθαν, είδαν και απήλθαν καθώς η χρονιά ήταν προεκλογική και σε τέτοιες δεν ανοίγουν θέματα στα οποία απαιτούνται αυστηρότητα και διάφορες ποινές.
Αν όλοι όσοι συμμετείχαν στην έρευνα καθίσουν και συζητήσουν τι έγινε στο διάστημα αυτό, θα διαπιστώσουν πως η απάντηση είναι ένα μεγαλοπρεπές "τίποτα". Δεν νομίζουμε ότι ασχολήθηκε κανένας, ακόμη και σε ορισμένες περιπτώσεις που υπήρχαν καταγγελίες ή η ρύπανση… μύριζε χιλιόμετρα. Και δεν θα αναρωτηθούμε τι θέλουν τις μελέτες όταν τις στέλνουν κατ’ ευθείαν στο αρχείο και δεν ασχολούνται με την αξιοποίηση των συμπερασμάτων. Θα αναρωτηθούμε όμως αν οι τοπικοί παράγοντες έχουν συναίσθηση της σημασίας που έχουν τα συμπεράσματα που προέκυψαν και αν είναι διατεθειμένοι να εφαρμόσουν τους νόμους και να προστατέψουν τα ποτάμια που "πεθαίνουν" χρόνο με το χρόνο. Σχήμα λόγου το "πεθαίνουν", καθώς καταστρέφεται το οικοσύστημα το οποίο ελάχιστη σχέση έχει με εκείνο που γνωρίσαμε οι παλαιότεροι. Ψάρια και φυτά πέφτουν θύματα της ρύπανσης που προκαλούν οι άνθρωποι, ενώ τελικός αποδέκτης των υλικών που κουβαλάνε τα ποτάμια είναι η θάλασσα.
Η αυτοδιοίκηση έχει την υποχρέωση να προστατεύσει τα ποτάμια συστήματα από τη ρύπανση εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα ελέγχου για την αποτροπή φαινομένων που είναι πασίγνωστα, αλλά όλοι κλείνουν τα μάτια επικαλούμενοι και το… συμφέρον της τοπικής οικονομίας. Εχουν τα κότσια οι τοπικοί παράγοντες ή θα μας κοροϊδεύουν με την ανάθεση και παρουσίαση συμπερασμάτων μελετών;
Ηλίας Μπιτσάνης
