Πόσα λεφτά έφαγαν οι δρόμοι στην Πελοπόννησο; Το ερώτημα αυτό προκύπτει αβίαστα με αφορμή τα όσα διαδραματίζονται τον τελευταίο καιρό γύρω από το οδικό δίκτυο της περιοχής. Κορυφαία υπόθεση η κατάρρευση του δρόμου Τσακώνα-Παραδείσια που πήρε στον γκρεμό τουλάχιστον 87 εκ. ευρώ. Απόκοντα το Βουτιάνοι-Σελλασία και το Σκούρα-Πυρί (με διαφορετικό τρόπο) στα οποία χάθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Αν προχωρήσουμε πιο κάτω θα βρούμε ένα πλήθος έργων μικρότερου κόστους τα οποία αχρηστεύτηκαν ή παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα. Για ορισμένα μάλιστα δεν έχει γίνει γνωστό αν έχουν παραληφθεί ακόμη τυπικά.
Για τα τρία μεγάλα έργα που προαναφέρθηκαν η υπόθεση έχει οδηγηθεί στη δικαιοσύνη, ενώ γύρω από κάποια άλλα φαίνεται πως εξελίσσεται ένα παιχνίδι εντυπώσεων με υπονοούμενα και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι μπορεί "να σκάσει" στη συνέχεια. Επίσης δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιο θα είναι και το αποτέλεσμα των δικαστικών προσφυγών καθώς πολλές φορές η ουσία χάνεται σε μια δαιδαλώδη νομοθεσία με ορθάνοιχτα παράθυρα για τα δημόσια έργα.
Εκείνο που μπορούμε να κρατήσουμε είναι ότι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ κατασπαταλήθηκαν για έργα τα οποία δεν τελείωσαν ποτέ, άλλα δεν έγιναν και ορισμένα παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα με αποτέλεσμα να χρειάζονται και νέα έργα για να ξεπεραστούν ή για να τα μπαλώσουν.
Για όλα αυτά δυστυχώς… δεν φταίει κανένας. Οι πολιτικοί παράγοντες σφυρίζουν αδιάφορα και ερίζουν ορισμένες φορές για τις ευθύνες, χωρίς να αναλαμβάνει κανένας και το μερίδιο που του αναλογεί. Η υπόθεση κατάρρευσης του δρόμου Παραδείσια-Τσακώνα που έπρεπε να οδηγηθεί αμέσως και χωρίς κανέναν δισταγμό στη δικαιοσύνη, πήγε ουσιαστικά στο ψυγείο. Η προσπάθεια του βουλευτή Γιάν. Λαμπρόπουλου να επαναφέρει το θέμα είναι επαινετή αλλά αυτό έπρεπε να γίνει από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ αμέσως μετά την κατάρρευση.
Το γεγονός ότι δεν έγιναν οι αναγκαίες κινήσεις και δεν επιχειρήθηκε να αποδοθούν ευθύνες βαρύνει πρωτίστως τους κυβερνητικούς παράγοντες του ΠΑΣΟΚ που είχαν σπεύσει να δώσουν το δρόμο στην κυκλοφορία προκειμένου να αποκομίσουν μικροπολιτικά οφέλη. Βαρύνει όμως και τους παράγοντες της ΝΔ που ήρθαν στη συνέχεια στην κυβέρνηση αλλά δεν ασχολήθηκαν ουσιαστικά με το θέμα, απλώς κάθε φορά προσπαθούσαν να χρεώσουν στους προηγούμενους τις ευθύνες.
Οπως προαναφέραμε όμως, δεν είναι το μόνο έργο που παρουσιάζει προβλήματα. Ουσιαστικά προβλήματα από τα οποία ξεκινούν όλα, παρουσιάζει όλο το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων στην Ελλάδα. Αυτό μαζί με την ατιμωρησία είχαν ως αποτέλεσμα να πέσουν στον Καιάδα χρήματα και υποδομές. Το πρόβλημα αρχίζει από τη… σύλληψη της ιδέας και φθάνει μέχρι την εφαρμογή της επί εδάφους. Οσο περίεργο και αν φαίνεται, όλα τα έργα δεν μπορεί να γίνουν επειδή κάποιοι σκέπτονται πως γίνονται ή επειδή θέλουν να εξυπηρετήσουν κάποιες περιοχές, αλλά επειδή το επιτρέπουν οι νόμοι και οι κανόνες. Συνεχίζεται με τις μελέτες οι οποίες κατά κανόνα παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα (κατά λάθος ή… εξεπίτηδες) με αποτέλεσμα στο δρόμο να αλλάζουν πολλά από τα δεδομένα του έργου και μαζί οι προϋπολογισμοί. Υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις μελετών όπως αυτή του Παραδείσια-Τσακώνα που… καταργούνται και κατασκευάζονται ουσιαστικά άλλα έργα από εκείνα που είχαν αρχικά προγραμματισθεί. Ακόμη και αν η μελέτη είναι άριστη, υπάρχει στη συνέχεια το ζήτημα της εφαρμογής της. Και είναι κοινό μυστικό ότι σε πλείστες όσες περιπτώσεις γίνονται σοβαρές παραβιάσεις της μελέτης, παρά το γεγονός ότι οι υπηρεσίες με τους επιβλέποντες του έργου έχουν την υποχρέωση να επιβάλουν πιστή εφαρμογή της μελέτης.
Ολα αυτά δεν είναι… σοφίες. Είναι γνωστά πράγματα αλλά όλοι κάνουν πως δεν βλέπουν τίποτε. Και θα πρέπει να πείσουν με έργα τους πολίτες ότι μπορούν να αλλάξουν κάτι και δεν θα συνεχίσουν να ευνοούν φαινόμενα πίσω από τα οποία βρίσκονται πολλές από τις πληγές του νεοελληνικού κράτους.
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr