Μάλιστα, όσοι δεν μένουν σε μια απλή ανάγνωση των αριθμών και των δηλώσεων είχαν αντιληφθεί πολύ νωρίτερα ότι, πίσω από τις αντιθέσεις ΔΝΤ και Ευρωπαϊκής Ενωσης για το χρέος της Ελλάδας, ήταν δύσκολο να κρυφτεί η σύγκρουση συμφερόντων ΗΠΑ και Γερμανίας. Αν στο γεωπολιτικό σκάκι προστεθούν και οι κινήσεις των ανερχόμενων δυνάμεων της Κίνας, της Ρωσίας και της απρόβλεπτης Τουρκίας, γίνεται απολύτως κατανοητό, όχι μόνο γιατί σε αντίθεση με την Αργεντινή η Ελλάδα δεν χρεοκόπησε επισήμως το 2010, αλλά και γιατί οι Ελληνες πολιτικοί εξακολουθούν να πιστεύουν -όχι αβάσιμα- ότι τελικώς το πρόβλημα του ελληνικού χρέους θα λυθεί από τους υπουργούς Εξωτερικών.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι αμφιβολίες για τη διάσπαση του μεταπολεμικού ενιαίου δυτικού μετώπου, όσο και οι ψευδαισθήσεις όσων βλέπουν πίσω από τις ροές της Ιστορίας... ενιαία κέντρα αποφάσεων, διαλύθηκαν μετά το δημοψήφισμα για την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση - καθώς έγινε πλέον ορατό σε κάθε καλόπιστο πολίτη ότι οι εξελίξεις του 21ου αιώνα δεν μπορούν να αναλυθούν με τα θεωρητικά μοντέλα των περασμένων αιώνων. Ακόμα και στην Ελλάδα, όπου είναι δύσκολο οι πολίτες να ρίξουν ματιές έξω από τα τείχη της προπαγάνδας, όσοι δεν φορούν οικειοθελώς παρωπίδες αντιλήφθηκαν πως δεν υπάρχει ένα κεντρικό νεοφιλελεύθερο διευθυντήριο που προωθεί την παγκοσμιοποίηση, αλλά ότι στην παγκόσμια οικονομία την οποία διαμόρφωσε η εξέλιξη της τεχνολογίας, είναι αδύνατη η ύπαρξη διευθυντηρίου, καθώς τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα συνεχίζουν να κινούν τις μυλόπετρες της Ιστορίας, συνθλίβοντας ανάμεσά τους όσους προφήτεψαν πρόωρα το τέλος της.
Μετά λοιπόν τη δρομολόγηση του Βrexit και κυρίως μετά την εκλογή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, δεν χρειαζόταν κάποιος να έχει μάστερ στις πολιτικές επιστήμες για να αντιληφθεί ότι η αλλαγή του παγκόσμιου status quo δεν θα αφήσει ανεπηρέαστη την ελληνική επικράτεια. Αλλωστε τους τελευταίους δύο αιώνες, οι μεγάλες αλλαγές που συγκλόνισαν τον κόσμο, από τη γέννηση του έθνους-κράτους έως την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου με τον ελληνικό εμφύλιο, και από την ανταλλαγή πληθυσμών με την Τουρκία μέχρι την πτώση της επταετούς χούντας που σηματοδοτεί τη νίκη της ανοιχτής δυτικής κοινωνίας σε βάρος των τυραννικών καθεστώτων της Ευρώπης, η Ελλάδα πάντα βρισκόταν στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Θα περίμενε λοιπόν κάποιος ότι η ελληνική ελίτ (πολιτική, επιχειρηματική και πνευματική) θα αξιοποιούσε την εμπειρία που έχει αποκομίσει, ώστε τον 21ο αιώνανα μην πέσει πάλι στην παγίδα του διχασμού, στην οποία έπεσε στο παρελθόν κάθε φορά που κλήθηκε να λάβει κρίσιμες αποφάσεις.
Κανένας όμως δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο επανάληψης των ολέθριων λαθών του παρελθόντος. Και σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις, φαίνεται ότι υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι πολιτικοί, επιχειρηματίες και πνευματικοί άνθρωποι για να αναλάβουν (πάντα με το αζημίωτο, εννοείται) την εκπροσώπηση των αμερικανικών, γερμανικών, ρωσικών, κινέζικων και -γιατί όχι- τουρκικών συμφερόντων. Η "εκπροσώπηση" αυτή είναι κάτι παραπάνω από... πανεύκολη σε μια χρεοκοπημένη οικονομία όπως η ελληνική, η οποία διψάει για ρευστό χρήμα προκειμένου να συντηρήσει το βιοτικό επίπεδο που δημιούργησε τις τελευταίες δεκαετίες με δανεικά και επιδοτήσεις. Αλλωστε η λειτουργία αμερικανικού, γαλλογερμανικού, ρωσικού και κινέζικου κόμματος (με μια άλλη, άσχετη επωνυμία φυσικά) δεν θα είναι κάτι καινούργιο στην ελληνική ιστορία, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι και τον 19ο αιώνα υπήρχε βρετανικό, ρωσικό και γαλλικό κόμμα στην Ελλάδα. Ούτε επίσης θα είναι κάτι πρωτόγνωρο στην παγκόσμια ιστορία η εναλλαγή συμμαχιών μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, που κάνει δυσδιάκριτες τις γραμμές της "εκπροσώπησής" τους στην Ελλάδα.
Για παράδειγμα: Οποιος επιχειρήσει, χωρίς να είναι συνομιλητής των ηγετών των μεγάλων δυνάμεων, να εξηγήσει γιατί άνοιξε αυτή την περίοδο το όνομα της FYROM, είναι πολύ πιθανό να επαναλάβει γνωστά στερεότυπα, αν δεν λάβει υπόψη του ότι εκτός από το ΝΑΤΟ υπάρχει και μια (διερευνώμενη μάλιστα από τις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ) ετερόκλιτη προσέγγιση Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούντιν. Είναι πολύ πιθανό επίσης να πιστέψει πρόθυμα "παπαγαλάκια" που διαδίδουν διάφορες θεωρίες για να προωθήσουν τα συμφέροντα της μεγάλης δύναμης την οποία εκπροσωπούν.
Ετσι, μπορεί κάποιος να πιστέψει ότι οι Αμερικάνοι βιάζονται να κλείσει το θέμα με το όνομα της FYROM ώστε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να ξεφύγει από την επιρροή της Ρωσίας που εξακολουθεί να καλλιεργεί τον πανσλαβισμό με στόχο την έξοδο στη Μεσόγειο. Και κλείνοντας το μάτι πονηρά, να δείχνει τον Ιβάν Σαββίδη και τη διείσδυση στη Βόρεια Ελλάδα.
Αλλος πάλι μπορεί να πιστέψει οι ΗΠΑ και η Ρωσία, θορυβημένες από τη γερμανική κυριαρχία, έχουν συνάψει μυστική συμμαχία για να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ενωση και να τη μοιράσουν σε ζώνες οικονομικής επιρροής που δεν είναι απαραίτητο να ταυτίζονται με τα εθνικά σύνορα, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά το τέλος τους Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Και κλείνοντας το μάτι πονηρά να δείχνει τα αποτελέσματα του ελληνικού δημοψηφίσματος, ενώ ο Ιβαν Σαββίδης χαρακτηρίζεται απλός λαγός των αμερικανικών συμφερόντων.
Κάποιος τρίτος μπορεί επίσης να πιστέψει ότι ΗΠΑ και Βρετανία επιχειρούν καθυστερημένα να ακυρώσουν ένα κρυφό ρωσογερμανικό σύμφωνο και παράλληλα την κινέζικη οικονομική διείσδυση στην Ευρώπη. Και κλείνοντας το μάτι πονηρά να δείχνει το έλλειμμα χρημάτων των Αγγλοσαξόνων, που επιτρέπει σε Ρώσους και Κινέζους να αγοράζουν ό,τι θέλουν.
Το θέμα δεν είναι να σας πω τι πιστεύω προσωπικά. Θα σας πω απλώς ότι την κρίσιμη ώρα των μεγάλων αποφάσεων θέλω η ελίτ της χώρας να αποδείξει πως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και δεν ήταν μοναδικός - αλλά ότι και σήμερα πολιτικοί, επιχειρηματίες και πνευματικοί ηγέτες μπορούν να διαβάσουν τις εξελίξεις υπηρετώντας τα ελληνικά συμφέροντα.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
