Ζήτημα νοοτροπίας του λαού μας, θα πει κάποιος. Αποκλειστικά θέμα έλλειψης βασικής παιδείας, θα υποστήριζα από την πλευρά μου. Και η λέξη “παιδεία” στη συγκεκριμένη πρόταση δεν έχει καμία σχέση, ούτε με την σχολική ή την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, ούτε με το μορφωτικό επίπεδο γενικότερα.
Παιδεία είναι το πώς μεγαλώνει κανείς, οι εμπειρίες που διαμορφώνουν χαρακτήρα και έναν τρόπο σκέψης στον οποίο το “εγώ” δεν μεγεθύνεται αλλά μπαίνει στη σωστή του διάσταση, σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους.
Αυτή η παιδεία μοιάζει να είναι εκκωφαντικά απούσα σε πολλούς από μας - κι αυτό φαίνεται σε απλές λειτουργίες της καθημερινότητας, μεταξύ των οποίων και η συμπεριφορά μας ως οδηγών, οποιουδήποτε οχήματος. Βλέπετε, είναι λάθος να δαιμονοποιούμε αποκλειστικά τους μηχανοκίνητους οδηγούς και να απαλλάσσουμε τους άλλους, των... οικολογικών μέσων μετακίνησης.
Μετά την απαραίτητη περί παιδείας διευκρίνιση, στο επίκεντρο ξανά η πραγματικότητα, όπως τη ζούμε στην Καλαμάτα, η οποία διεκδικούσε να είναι ευρωπαϊκή πολιτιστική πρωτεύουσα για το 2021. Πολιτισμός λοιπόν, ο οποίος όμως δεν σημαίνει απαραίτητα -και αποκλειστικά- τις εκδηλώσεις στο αμφιθέατρο του Κάστρου, στο Μέγαρο Χορού ή το Πνευματικό Κέντρο. Ούτε την χρήση του πληθυντικού όταν μας συστήνουν κάποιον.
Ο πολιτισμός μας χαρακτηρίζεται από τον τρόπο διαχείρισης της καθημερινότητας, είτε από τα φυσικά πρόσωπα, είτε από τους φορείς ή οργανισμούς του ιδιωτικού ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Κι εδώ... τα πράγματα μάλλον δεν είναι καλά για την αγαπημένη μας πόλη, όσο κι αν υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις - που, εν τέλει, απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Ο οποίος κανόνας είναι ελευθεριότητα -όλο και συχνότερα συγχεόμενη, αλλά καμία σχέση έχουσα, με την ελευθερία-, εγωκεντρισμός και κακώς ερμηνευμένη αντίληψη της έννοιας “εξουσία”. Ολα αυτά αποτελούν την καθημερινότητα στην... παρά λίγο ευρωπαϊκή πολιτιστική πρωτεύουσα, με ποικίλες όσες εκφάνσεις:
Από τη διαπασών μουσική στα σπίτια ανεξαρτήτως ώρας, τις μεγαλόφωνες συζητήσεις εν μέσω βαθείας νυκτός και μέχρι πρωίας στα μπαλκόνια, τη στάθμευση στις ράμπες των ΑμεΑ και τα οχήματα πάνω στις διαβάσεις των πεζών εν αναμονή για το πράσινο του σηματοδότη, την κίνηση αντίθετα σε μονόδρομους ή επάνω σε πεζοδρόμια από ποδηλάτες, την κατακρεούργηση δέντρων πολλές φορές με “αστείες” αφορμές και αιτιολογίες, τους ελάχιστους χώρους πράσινου, την απαγόρευση συνοδευόμενων ζώων σε αυτούς τους ελάχιστους χώρους, την αδιαφορία και τη σκληρότητα απέναντι στα αδέσποτα ζώα, την κατάληψη των πεζοδρομίων και των παραλιών με τραπεζοκαθίσματα και ξαπλώστρες αντίστοιχα.
Κι ακόμα, την απαξίωση του τρένου, την εγκατάλειψη των ερειπωμένων διατηρητέων, την έλλειψη χώρων στάθμευσης στις περιοχές εκτός κέντρου, την απουσία στοιχειώδους μέριμνας για έργα υποδομής και προστασίας στις ίδιες περιοχές, το καλοκαιρινό μπάχαλο στη Ναυαρίνου, ακόμα και την πρόταξη του “δημοτικού συμφέροντος” ως επιχειρήματος για να “ψαλιδίζονται” οι άδειες των υπαλλήλων...
Οχι, η κουβέντα δεν γίνεται για να μετατραπεί ως διά μαγείας -ή έστω με πολλή δουλειά- η Καλαμάτα σε πόλη μιας ουτοπίας. Αυτό είναι ανέφικτο για οποιαδήποτε πόλη στον κόσμο, που λίγο πολύ αντιμετωπίζει παρόμοιες καταστάσεις στην καθημερινότητά της. Η κουβέντα γίνεται μήπως και διορθώσει ο καθένας μας κάτι στον εαυτό του... Για εμένα προσωπικά είναι κάπως σαν αυτό που περιγράφει ο Οδυσσέας Ιωάννου στους πικρούς στίχους του: “Είναι που ονειρεύεται πως φεύγει για ταξίδια, πως μπαίνει μέσα σε παλιές φωτογραφίες... Ξέρει, αν μπορούσε θα ’κανε μία απ’ τα ίδια... Αλλά τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες;”...
