Ο αγροτικός τομέας αποτελεί τη μεγαλύτερη πλουτοπαραγωγική πηγή για την περιοχή. Η κρίση έχει μικρότερες συνέπειες σε μια σειρά από οικονομικές δραστηριότητες γιατί η Μεσσηνία παράγει πραγματικά προϊόντα. Η αγροτική παραγωγή σε συνδυασμό με τη συγκράτηση των εσόδων στον τουριστικό τομέα λόγω των σημαντικών επενδύσεων των τελευταίων χρόνων έχουν ως αποτέλεσμα να περνούν την κρίση με μικρότερες απώλειες -όπως δείχνουν τα στοιχεία- το εμπόριο και γενικότερα η επιχειρηματική δραστηριότητα στην περιοχή. Ο αγροτικός τομέας και ο τουρισμός δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι μπορούν να κρατήσουν ζωντανή την περιοχή ό,τι και αν συμβεί σε γενικότερο επίπεδο, με την αντίστοιχη βέβαια σε κάθε περίπτωση κλιμάκωση με βάση σε ποια κατηγορία παίζεις. Αλλο δηλαδή θα είναι το επίπεδο διαβίωσης αν παίζεις στα ευρωπαϊκά σαλόνια και άλλο αν συναγωνίζεσαι την Τυνησία και την Αίγυπτο στα αφρικανικά αλώνια.
Οι περισσότεροι πολίτες αντιλαμβάνονται και το δηλώνουν με κάθε ευκαιρία και τρόπο ότι το μέλλον της χώρας είναι στην Ευρώπη και σε αυτό που αποκαλείται δυτικός τρόπος δημοκρατίας, ελευθερίας, κατανάλωσης και διαβίωσης. Η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων έχει φέρει στην επιφάνεια όλες τις ελληνικές ιδιαιτερότητες σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στο οικονομικοπολιτικό. Μέσα από την σκληρή πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων έχει αναδειχθεί η ανάγκη για αλλαγές σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να διασφαλισθεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η ευρωπαϊκή πορεία είναι η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί τη θεσμική μεταρρύθμιση προκειμένου να πάψουν να κάνουν παιχνίδι διάφορες συμμορίες κολομβιανού τύπου σε θεσμούς και οικονομία. Σε κάθε άλλη περίπτωση οι συμμορίες ακολουθώντας τον έναν ή τον άλλο δρόμο θα επιτύχουν απόλυτη κυριαρχία όπως έχει γίνει σε όλες τις καταρρεύσασες οικονομίες κρατικοδίαιτου τύπου.
Η χώρα, με δυο λόγια, χρειάζεται ένα νέο παραγωγικό μοντέλο μέσα σε ευρωπαϊκό πρότυπο οργάνωσης και λειτουργίας. Στο πλαίσιο αυτό οι τομείς που μπορούν να αναπτυχθούν, σύμφωνα με συγκλίνουσες απόψεις σημαντικών αναπτυξιακών συμβούλων, είναι ο τουρισμός, η ενέργεια, τα τρόφιμα, η γεωργία και το εμπόριο. Να σημειωθεί ότι μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερη δυναμική αν δοθεί ώθηση σε υπο-τομείς όπως ο ιατρικός τουρισμός, η βιομηχανία παραγωγής γενοσήμων φαρμάκων, η ιχθυοκαλλιέργεια, η φροντίδα ηλικιωμένων και βέβαια η επεξεργασία απορριμμάτων. Με δυο λόγια η χώρα έχει δυνατότητες να παράγει και να αναπτυχθεί, αρκεί να αντιληφθούμε όλοι ότι αφενός έχει τελειώσει ο κρατικοδίαιτος τρόπος λειτουργίας της οικονομίας με τα κλειστά προστατευμένα συστήματα συμφερόντων και αφετέρου ότι δεν πρόκειται να σωθεί από τους Νεφελίμ κάθε είδους, μορφής και φάσματος.
Στο πλαίσιο αυτό η Μεσσηνία και γενικότερα η ευρύτερη περιοχή ξεκινά από πλεονεκτική θέση. Τα υπάρχοντα γεωργικά προϊόντα μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για την παραγωγή ποιοτικών και επώνυμων τροφίμων που θα προσφέρουν πολλαπλή υπεραξία στην περιοχή. Ο τουρισμός από την άλλη αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για την περιοχή η οποία τώρα που απέκτησε «Leader» μπορεί να μπει με ουσιαστικό και δυναμικό τρόπο στον συγκεκριμένο τομέα, αρκεί να αποφευχθούν λάθη που παρατηρήθηκαν σε άλλες τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές της χώρας. Σε όλους τους άλλους τομείς αναπτυξιακού ενδιαφέροντος, από την ιχθυοκαλλιέργεια μέχρι τον ιατρικό τουρισμό, η περιοχή έχει τεράστιες δυνατότητες αλλά και υποδομές για να κάνει άλματα. Αρκεί να απομονωθούν οι μίζερες προσεγγίσεις του τοπικισμού και του επαρχιώτικου εξυπνακισμού, της συντήρησης και της ακινησίας.
Η αποσαφήνιση του πλαισίου μέσα στο οποίο θα κινηθεί η οικονομία τα επόμενα χρόνια έχει αναμφίβολα κομβικό χαρακτήρα και με βάση αυτό θα πρέπει να αρχίσουν να ξεδιπλώνονται και οι στρατηγικές των τοπικών ηγεσιών σε αυτοδιοίκηση, επιμελητήρια και συνεταιριστικές οργανώσεις. Η φοβική και εχθρική αντιμετώπιση κάθε αλλαγής και κάθε πρωτοβουλίας, η δημιουργία εμποδίων με στόχο την υπεράσπιση μικροσυμφερόντων αλλά και η αποκόμιση ωφελημάτων μέσω έμμεσων ή άμεσων εκβιασμών, αποτελούν την τέλεια συνταγή αποτυχίας. Αυτό βιώνουμε σήμερα, αυτό οφείλουμε να ανατρέψουμε. Η ευρωπαϊκή προοπτική υπαγορεύει ηγεσίες με γνώση, ειλικρίνεια, όραμα, πρωτοβουλίες και σχέδιο. Ηγεσίες δηλαδή που δεν θα φοβούνται να τολμήσουν να στηρίξουν το καινούργιο και να συγκρουστούν με κατεστημένες λογικές και συμφέροντα. Ο δρόμος δεν θα είναι εύκολος αλλά είναι ο μόνος που μπορεί να αποτρέψει την αδίστακτη σύγκρουση των συμμοριών που θα φέρει την κατάλυση κάθε μορφής δικαίου και σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και θα καταλήξει στην απόλυτη εξαθλίωση των πολιτών.
Υ.Γ. Η μελέτη της ICAP για τη βιωσιμότητα της ΕΑΣ Μεσσηνίας ζητάει το απολύτως αυτονόητο: αλλαγή φιλοσοφίας και νοοτροπίας και κυρίως διαφορετικό τρόπο λειτουργίας προκειμένου να καταστεί βιώσιμη και να έχει μέλλον η συνεταιριστική οργάνωση του νομού. Με άλλα λόγια όπως επισημάνθηκε και από την ICAP «δεν μπορεί οι προμηθευτές να ζητούν από την Ενωση εξόφληση σε 2 μήνες και αυτή να ζητάει από τους πελάτες της σε 6»!!! Επιπρόσθετα όταν αυξάνεις το μισθολογικό κόστος προσλαμβάνοντας φίλους και συγγενείς για να βολευτούν, αυξάνεις δηλαδή το κόστος λειτουργίας - παραγωγής προϊόντων, γίνεσαι μη ανταγωνιστικός και έτσι ζημιογόνος. Μέσα από αυτήν τη διαδρομή φτάνεις στο τέλος να μην πληρώνεις κανέναν και να αποφασίζεις οριζόντιες περικοπές για να πάρουν όλοι από λίγα. Ολα αυτά γιατί αποκαλύφθηκαν τώρα; Μα γιατί σταμάτησαν τα δανεικά. Τι συμβαίνει στην ΕΑΣ; Σε μικρογραφία ό,τι και σε όλο το κράτος, σταμάτησαν τα δανεικά και αποκαλύφθηκε το αδιέξοδο. Ποια είναι η λύση; Η επιστροφή στον κόσμο του αυτονόητου.
panagopg@gmail.com
