Η είσοδος ξένης εξειδικευμένης εταιρείας στην εκμετάλλευση τρένων, στο λειτουργούν σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, αποτελεί εξέλιξη που προσδιορίζει και την κατεύθυνση που θα πάρει και το υπόλοιπο, «νεκρό» σιδηροδρομικό δίκτυο. Για να το πούμε καθαρά και χωρίς περιστροφές, το δίκτυο της Πελοποννήσου λογικά θα βγει άμεσα στο σφυρί με μοναδικό στόχο τη δρομολόγηση τρένων.
Η ιδιωτικοποίηση της λειτουργίας του σιδηρόδρομου μέχρι πρότινος αποτελούσε ταμπού, εθεωρείτο... σκάνδαλο πρώτου μεγέθους και αιτία πολέμου, από τους κομιστές της γονιδιακής ηθικής του κρατισμού. Τώρα όμως ακόμα κι αυτοί που θεωρούσαν ευτελές τίμημα και «ξεπούλημα» τα 300 εκατομμύρια ευρώ πριν από 2 χρόνια, δηλώνουν ικανοποιημένοι με τα 45 εκατομμύρια ευρώ που παίρνουν σήμερα! Η αλήθεια βέβαια είναι πως, αν είχε πουληθεί ο σιδηρόδρομος την εποχή της οικονομικής ανάπτυξης (πριν από 15-20 χρόνια), το Δημόσιο θα έπαιρνε κάτι δισεκατομμύρια, ενώ επιπλέον θα ξεφορτώνονταν κι άλλα τόσα από ελλείμματα και ζημιές. «Κάλλιο αργά παρά ποτέ», αλλά καλό είναι να θυμόμαστε πως όταν κάτι δεν γίνεται στην ώρα του, στο τέλος απαξιώνεται και ευτελίζεται. Τόσο οι αυταπάτες όσο και οι κωλοτούμπες στοιχίζουν οικονομικά και πολιτικά, και πρέπει κάποια στιγμή να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα ώστε να μη συνεχίζουμε τα ίδια λάθη και στο μέλλον, σε παρόμοια ζητήματα.
Εδώ και χρόνια από τις στήλες αυτές υποστηρίζουμε ότι ο σιδηρόδρομος στην Πελοπόννησο, αν θέλουμε να επαναλειτουργήσει και να έχει προοπτική, θα πρέπει να παραχωρηθεί σε ιδιώτη. Το κράτος δεν μπορεί να τον λειτουργήσει και αυτό έχει περίτρανα αποδειχτεί. Το κόστος της απόδειξης ήταν μεγάλο κι έχει καταβληθεί -και συνεχίζει να καταβάλλεται- από το σύνολο του ελληνικού λαού. Επειδή μάλιστα παρατράβηξε το παραμύθι με αυτούς που «τα φάγανε» και τους άλλους που... «δεν θα τα τρώγανε», καλό θα ήταν να προβληματιστούμε από το γεγονός ότι παντού στο κόσμο, και όχι μόνο στην Ελλάδα, όλα αυτά τα συστήματα καταρρέουν, είτε γιατί «κάποιοι τα τρώνε» είτε και γιατί το σύστημα γίνεται τόσο δυσκίνητο και γραφειοκρατικό, που σαπίζει λόγω ακινησίας.
Το τρένο στην Πελοπόννησο, για να έχει μέλλον, θα πρέπει να διασυνδεθεί με τον προαστιακό της Αθήνας. Μόνο όταν κάποιος θα μπαίνει στο τρένο από το σταθμό της Καλαμάτας και με μια μετεπιβίβαση στο μετρό θα φτάνει σε όλα τα σημεία της Αθήνας, μπορεί αυτό το μέσο μεταφοράς να γίνει ελκυστικό και ανταγωνιστικό. Για να συμβεί αυτό, εννοείται ότι χρειάζονται κολοσσιαίες επενδύσεις αλλά και ένας ευέλικτος τρόπος λειτουργίας που μόνο ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να επιτύχει. Ακόμα και τη λειτουργία του παλιού μετρικού δικτύου -χωρίς δηλαδή μεγάλες επενδύσεις- ως τουριστικού μέσου, μόνο ιδιώτης μπορεί να την καταφέρει.
Ολοι οι δρόμοι οδηγούν δηλαδή στην εκχώρηση του δικτύου της Πελοποννήσου μέσα από διαγωνισμό σε ιδιώτη. Είναι προφανές ότι από το συγκεκριμένο δίκτυο το κράτος δεν μπορεί να προσδοκά έσοδα - παρά μόνο τη δέσμευση του ιδιώτη για τη συντήρηση και το ζωντάνεμα της γραμμής. Και αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί, για να μην ακούσουμε και στο μέλλον τίποτα νέες κορώνες για... «ξεπούλημα» ή «χάρισμα με 1 ευρώ», από τους μπρούκληδες του κρατισμού.
Οι τοπικοί παράγοντες, με βάση τις τελευταίες εξελίξεις, καλό θα ήταν να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους στο ζήτημα του σιδηρόδρομου. Είτε στοχεύουν σε προαστιακά δρομολόγια (Καλαμάτα - Μεσσήνη, Καλαμάτα - ΤΕΙ - Νοσοκομείο - Διαβολίτσι, μέχρι και Κυπαρισσία) είτε επιδιώκουν τουριστικές διαδρομές ή μακροπρόθεσμα σύγχρονο σιδηρόδρομο προαστιακό της Αθήνας, δεν μπορούν παρά να επιζητούν την παραχώρηση σε ιδιώτες. Υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να συμμετέχουν και οι αυτοδιοικητικοί φορείς σε κάποιο επιχειρηματικό σχήμα για το σιδηρόδρομο. Βέβαια αυτά είναι «κόλπα δύσκολα» για ένα πολιτικό προσωπικό που είναι μαθημένο να επαιτεί ή να απαιτεί -ανάλογα με τη θέση στην οποία βρίσκεται στον πολιτικό χάρτη- από το κράτος πατερούλη. Αλλά καλό είναι να αντιληφθούν όλοι ότι το μοντέλο αυτό χρεοκόπησε σε όλο τον κόσμο.
Οσο γρηγορότερα βρούμε τα νέα μας πατήματα στον σύγχρονο κόσμο, τόσο συντομότερα θα βγούμε από το τέλμα - κι αυτό, από ανάγκη, το καταλαβαίνουν πια όλο και περισσότεροι.
panagopg@gmail.com
