Το σχέδιο ονομάζεται επικοινωνιακά «Κλεισθένης Ι» προφανώς για να φανεί ότι είναι παρέμβαση θεσμικού χαρακτήρα ισοδύναμη με αυτή του «Καποδίστρια» και του «Καλλικράτη» κι όχι μια επέμβαση κουτοπόνηρης κομματικής σκοπιμότητας.
Το σχέδιο νόμου ουσιαστικά έχει 2 ρυθμίσεις: την αποσύνδεση των ευρωεκλογών από τις δημοτικές, και την εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων με απλή αναλογική. Το πρώτο γίνεται για λόγους δήθεν αποπολιτικοποίησης των δημοτικών εκλογών, οι οποίες όμως ταυτόχρονα διακηρύσσεται ότι θα γίνουν μαζί με τις βουλευτικές! Κανονική παράνοια. Το δεύτερο γίνεται για να μπουν οι εκλεγμένοι με απόλυτη πλειοψηφία δήμαρχοι και περιφερειάρχες, σε επιτροπεία από οργανωμένες μειοψηφίες. Και τα δύο... απλώς βολεύουν την κομματική ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ.
Η πενταετής θητεία των δημοτικών/περιφερειακών αρχών και η ταύτιση των δημοτικών εκλογών με τις ευρωεκλογές θεσπίστηκαν με το σχέδιο «Καλλικράτης». Ο σκοπός ήταν να περιοριστεί η κομματική σκοπιμότητα στην κάλπη των δημοτικών, μιας και όποιος ήθελε να «στείλει μήνυμα» είχε για το σκοπό αυτό την κάλπη των ευρωεκλογών. Με τον τρόπο αυτό υπήρχε ταυτόχρονα και μείωση των εκλογικών δαπανών, τόσο για το κράτος όσο και για τους πολίτες που μετακινούνται για να ψηφίσουν. Οι κοινές κάλπες αυξάνουν επίσης τη συμμετοχή των πολιτών στις ευρωεκλογές.
Να σημειωθεί μάλιστα ότι ακόμα δεν έχει κλείσει ένας εκλογικός κύκλος, για να γίνει μια πρώτη έστω αποτίμηση αυτής της ακολουθούμενης διαδικασίας. Υπάρχει, αντίθετα, η εκτίμηση ότι αν οι δυο εκλογές συνέχιζαν να γίνονται ταυτόχρονα, οι ανεξάρτητοι συνδυασμοί με συμμετοχή πολιτών από όλους τους κομματικούς χώρους θα κυριαρχούσαν στους περισσότερους δήμους της χώρας.
Οι άνθρωποι του κομματικού σωλήνα δεν αντέχουν όμως μια τέτοια εξέλιξη. Να μην είναι δηλαδή πρωταγωνιστές στο παιχνίδι και τη νομή της όποιας εξουσίας. Θέλουν σχήματα τα οποία θα ελέγχονται κομματικά και στα οποία θα υπαγορεύονται συγκεκριμένες πολιτικές και ατζέντες. Επιπρόσθετα, η μειωμένη συμμετοχή στις ευρωεκλογές εξυπηρετεί τα μικρά κόμματα, οι ψηφοφόροι των οποίων είναι στρατευμένοι στη συμμετοχή - οπότε με λίγες ψήφους μπορεί να παρουσιαστεί αύξηση του ποσοστού και της εκλογικής επιρροής.
Εν τω μεταξύ, η αποσύνδεση των δημοτικών από τις ευρωεκλογές στην παρούσα φάση υπηρετεί και έναν βραχυπρόθεσμο στόχο της κυβερνητικής πλειοψηφίας: αυτόν της εξάντλησης της τετραετίας. Με ευρωεκλογές και δημοτικές τον Ιούνιο του 2019, οι βουλευτικές θα έπρεπε να προηγηθούν για να αποφευχθεί μια μη αναστρέψιμη συντριβή. Ενα στραπάτσο στις ευρωεκλογές, αλλά με μειωμένη συμμετοχή πολιτών, όσο ηχηρό και να είναι, στην κυβέρνηση θεωρούν ότι μπορούν να το διαχειριστούν πολιτικά, αποδίδοντάς το κλασικά στη «χαλαρή ψήφο»... ώστε να καταφέρουν να φτάσουν μέχρι τον Οκτώβριο του 2019.
Η περίπτωση της ταυτόχρονης διεξαγωγής βουλευτικών με δημοτικές εκλογές, εκτός του ότι γελοιοποιεί το «επιχείρημα» αποπολιτικοποίησης των αυτοδιοικητικών εκλογών, επιβάλλει και μια διαδικασία ακραίας πόλωσης στο πλαίσιο του νέου δικομματισμού που επιδιώκει η κυβέρνηση: Θα στηρίξουν όλους τους αντίπαλους συνδυασμούς στους υποψήφιους της Νέας Δημοκρατίας, και με τον γκεμπελικό αυτό τρόπο θεωρούν ότι θα φτιάξουν ένα μέτωπο κατά της Ν.Δ., που εξ αντανακλάσεως θα εκφραστεί και στη βουλευτική κάλπη. Κύριος στόχος θα είναι οι αυτοδιοικητικοί υποψήφιοι του παλιού ΠΑΣΟΚ και οι δυνητικοί ψηφοφόροι του Κινήματος Αλλαγής. Η απόλυτη εργαλειοποίηση, δηλαδή, των δημοτικών εκλογών και των τοπικών αντιθέσεων, για να δημιουργηθεί ανάχωμα στην επερχόμενη κυβερνητική κατάρρευση.
Οι πρώτοι που αντιλήφθηκαν τον κίνδυνο είναι οι εκπρόσωποι του Κινήματος Αλλαγής, γι' αυτό και η προχθεσινή δήλωση της Φώφης Γεννηματά για πρόωρες εκλογές και η σκλήρυνση της στάσης σε όλα τα επίπεδα. Ετσι κι αλλιώς, τακτικισμοί αυτού του είδους δεν είναι η πρώτη φορά που εκδηλώνονται - και η εμπειρία έχει αποδείξει ότι ποτέ δεν βγήκαν σε καλό στους εμπνευστές τους.
Οι πολίτες έχουν μάθει να εκλέγουν δήμαρχο και περιφερειάρχη, και αυτό γίνεται με την ψήφο του 50% των εκλογέων. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες θα πρέπει να είναι απόλυτοι άρχοντες γιατί διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση και απολογούνται στο λαό. Τα κολπάκια με τη χρήση του εκλογικού συστήματος για να διοικούν από το παρασκήνιο οι μειοψηφίες, το μόνο που θα καταφέρουν είναι η απόλυτη διάλυση της αυτοδιοίκησης.
Η απλή αναλογική θα είχε νόημα αν ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης προέκυπτε από την ψήφο των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων. Οταν αυτός εκλέγεται με απόλυτη πλειοψηφία του 50% απευθείας από το λαό, τι νόημα έχει όλο αυτό το νταραβέρι στα συμβούλια;
Αλλο λογοδοσία των αιρετών κι άλλο παζάρι παρασκηνίου - και καλό θα ήταν να σταματήσουν κάποιοι να κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Η αυτοδιοίκηση θέλει υπευθύνους άρχοντες, οι οποίοι θα σχεδιάζουν και θα εφαρμόζουν την πολιτική τους απρόσκοπτα, και στη συνέχεια θα απολογούνται στους πολίτες. Η αφαίρεση της πλειοψηφίας από τα συμβούλια θα οδηγήσει σε βυζαντινισμούς, όπου θα διαχέεται η ευθύνη για να εξυπηρετούνται συμφέροντα και σκοπιμότητες.
panagopg@gmail.com