Οι εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης μιλούν για κλείσιμο της χρονιάς με ύφεση περίπου στο 8%, κάτι που αν επιβεβαιωθεί θεωρείται διαχειρίσιμο. Τα επίσημα στοιχεία βέβαια δεν λαμβάνουν υπόψη την παράλληλη οικονομία, ειδικά στον τομέα του τουρισμού, η οποία εικάζεται ότι μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από την καταγεγραμμένη! Με απλά λόγια, τα λεφτά που λείπουν από την οικονομία είναι πολύ περισσότερα από αυτά που καταγράφονται στις επίσημες στατιστικές. Σε κάθε περίπτωση, πίσω από τους επίσημους και ανεπίσημους ελλειμματικούς αριθμούς κρύβονται εισοδήματα και άνθρωποι. Και το σίγουρο είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι, είτε είναι εργαζόμενοι είτε αυτοαπασχολούμενοι επιχειρηματίες, θα περάσουν δύσκολους μήνες μέχρι να έρθει η άνοιξη.
Η διαπίστωση του προβλήματος που καταγράφεται και από τους αριθμούς επιβάλλει τη λήψη μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και εργαζόμενων που έχουν πληγεί, προκειμένου αφενός να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και αφετέρου να υπάρχει ετοιμότητα για επανεκκίνηση της οικονομίας άμεσα και δυναμικά, όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες. Οι εκτιμήσεις σε σχέση με την πορεία της πανδημίας συγκλίνουν στο ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα υπάρχει εμβόλιο, έτσι ώστε να χτιστεί σταδιακά ανοσία, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα μέχρι την άνοιξη να επανέλθει σε παγκόσμιο επίπεδο η οικονομική και κοινωνική κανονικότητα. Το ζήτημα που απασχολεί είναι πόσες και ποιες οικονομίες και κοινωνίες θα καταφέρουν να κρατηθούν όρθιες ώστε να έχουν τη δυνατότητα να επιταχύνουν την ανάπτυξή τους και να βρεθούν σύντομα σε καλύτερο σημείο από αυτό όπου ήταν πριν την πανδημία.
Είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μία εντελώς νέα εποχή - και αυτό δεν έχει να κάνει με τον κορονοϊό, απλώς μέσα από την πανδημία αναδείχτηκαν τα νέα δεδομένα σε όλα τα επίπεδα. Η οικονομία και οι παγκόσμιες ισορροπίες του παρελθόντος έχουν μεταβληθεί. Ολες οι δυνάμεις επαναπροσδιορίζουν το ρόλο τους και δοκιμάζουν την ισχύ τους. Οι εξελίξεις στις ΗΠΑ το επόμενο διάστημα και ειδικά μετά τις εκλογές, η πορεία της Κίνας στον εμπορικό και τεχνολογικό πόλεμο, η συνοχή και η κοινή πορεία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η αντοχή της Ρωσίας στις ενεργειακές αλλαγές συνθέτουν ένα παζλ συγκρούσεων και ανταγωνισμών, η έκβαση των οποίων δημιουργεί μια εντελώς νέα κατάσταση.
Η χώρα μας βρίσκεται σε μια δύσκολη γειτονιά στην οποία συντελούνται σημαντικές ανακατατάξεις που μας επηρεάζουν σε όλα τα επίπεδα. Η Τουρκία διεκδικεί το ρόλο της περιφερειακής δύναμης και του θεσμικού εκφραστή των μουσουλμάνων σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο είναι δύσκολη κάθε πρόβλεψη για το πώς θα κινηθούν τα πράγματα το επόμενο χρονικό διάστημα. Η συνειδητοποίηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε είναι κρίσιμο στοιχείο, για να τεθούν προτεραιότητες και να γίνουν ιεραρχήσεις σε όλα τα επίπεδα. Είμαστε δηλαδή σε μια περίοδο που απαιτεί σύνεση, συναίνεση και ορθή αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου ανθρώπινου και οικονομικού πόρου. Βαδίζουμε κυριολεκτικά στην κόψη του ξυραφιού.
Οι πόροι του Ταμείου Ανάπτυξης της Ε.Ε. είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία τα οποία χρειάζεται να αξιοποιηθούν για να ενισχύσουν την ανάπτυξη σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Το ποιες επενδύσεις θα ενισχυθούν και σε ποιους τομείς είναι το κρίσιμο ζήτημα για την πορεία της χώρας την επόμενη δεκαετία. Αν τα χρήματα αυτά δεν αξιοποιηθούν παραγωγικά και δεν λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά, δεν θα χαθεί απλώς μια ευκαιρία, αλλά θα υπονομευτεί το μέλλον των επόμενων γενεών.
Η Ελλάδα αξιοποιώντας τη συμμετοχή της στην Ε.Ε. μπορεί να αποκρούσει τις προκλήσεις στο εθνικό επίπεδο και να αξιοποιήσει πόρους στο οικονομικό, έτσι ώστε να παραμείνει ισχυρή χώρα και στη νέα παγκόσμια πραγματικότητα. Και αυτό οφείλουμε να το θυμούμαστε όλοι, και ειδικότερα αυτοί οι οποίοι συνεχίζουν να μαγεύονται από τις σειρήνες του απομονωτισμού.
Σε τοπικό επίπεδο δεν υπάρχει καμία ειδική επεξεργασία σε σχέση με την προώθηση σημαντικών επενδύσεων. Τα πάντα κινούνται στη λογική “βλέποντας και κάνοντας” και στο γενικότερο πλαίσιο της προώθησης επενδύσεων στους παραδοσιακούς τομείς του τουρισμού και της αγροτικής οικονομίας. Στον τομέα των δημοσίων επενδύσεων έχει ανοιχτεί ένα παράθυρο ευκαιρίας για ένταξη του δρόμου Καλό Νερό – Τσακώνα, αλλά και της μελέτης για την κανονικοποίηση της σιδηροδρομικής γραμμής από την Κόρινθο μέχρι την Καλαμάτα. Εργα σημαντικά, τα οποία όμως δεν αρκούν και δεν σηματοδοτούν εμβληματικές επενδύσεις που θα εντάσσουν την περιοχή προνομιακά στη νέα οικονομική εποχή.
Η περιοχή μας, όπως και η χώρα, χρειάζεται δημόσιες επενδύσεις που θα γεμίζουν τους αυτοκινητόδρομους και τα τρένα, και δεν θα εξαντλείται η δυναμική τους στην κατασκευή. Πρέπει δηλαδή να κινηθούμε με άλματα και όχι με μικρά βήματα.
