Ο συγκεκριμένος δημοτικός σύμβουλος πέρασε από τη μία παράταξη στην άλλη και από τη μειοψηφία στην πλειοψηφία. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι θέλει να προσφέρει στο δήμο και πως πιστεύει ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τη συνεργασία με την παράταξη της πλειοψηφίας, διαφωνώντας με την τακτική της παράταξης με την οποία εκλέχτηκε. Πολλές άλλες πλευρές θα δουν εδώ συναλλαγή μέσα από την προσφορά ρόλου και εξουσίας. Ο καθένας σε αυτές τις περιπτώσεις υπερασπίζεται την αλήθεια του. Οι πολίτες στην πλειοψηφία τους θα ταχθούν με αυτούς που υποστηρίζουν την εκδοχή της συναλλαγής, αλλά θα συμφωνήσουν ταυτόχρονα ότι… έτσι γίνεται στην πολιτική. Η απαξίωση της πολιτικής είναι βεβαίως το μεγάλο πρόβλημα, και φαίνεται ότι το εκλογικό σύστημα που εφαρμόστηκε στις τελευταίες δημοτικές εκλογές δημιούργησε νέο ρήγμα στην εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτών και πολιτικών.
Τα λίγα περιστατικά «μεταγραφών αεροδρομίου» δείχνουν το τι θα γινόταν αν δεν άλλαζαν διατάξεις στο νόμο και δεν ενισχύονταν οι εξουσίες του δημάρχου. Όσοι συνεχίζουν να υπερασπίζονται το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα, που εκλέγει με απόλυτη πλειοψηφία δήμαρχο και με απλή αναλογική δημοτικούς συμβούλους, θα πρέπει να εξηγήσουν πώς θα λειτουργούσαν οι δήμοι, αν όχι μέσα από ένα διαρκές παζάρι συναλλαγών και ανταλλαγμάτων. Δεν θα έπρεπε να γίνουν συνεργασίες; Αλλά και πώς θα γίνονταν αυτές οι συνεργασίες; Χωρίς θέσεις ευθύνης στους συμβούλους της μειοψηφίας; Ή μήπως στα παζάρια θα είχαν λόγο μόνο οι αρχηγοί;
Ας μην κρύβεται κανένας πίσω από το δάχτυλό του. Ο εκλογικός νόμος που εφαρμόστηκε ενίσχυσε τη δημιουργία πολλών και διαφορετικών παρατάξεων οικογενειακού και στενά κομματικού χαρακτήρα, με στόχο τη μετεκλογική συναλλαγή. Αυτό ήταν το κίνητρο για να δημιουργηθούν 10 παρατάξεις στο Δήμο Καλαμάτας – και αυτό καταρρέει με την αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, τόσο κεντρικά όσο και τοπικά, δεν έχει κουλτούρα συνεργασιών. Σε ένα περιβάλλον ακραίας πόλωσης, κομματικής ή προσωπικής, δεν ευνοούνται οι προγραμματικές συγκλίσεις και οι θεσμικές διαδικασίες. Οι όποιες συνεργασίες και συγκλίσεις είναι δύσκολες, και όταν πραγματοποιούνται καταγγέλλονται ως συναλλαγές και προδοσίες. Μέσα σε ένα τέτοιο τοξικό περιβάλλον χρειάζεται να είναι ξεκάθαροι οι ρόλοι πλειοψηφίας και μειοψηφίας, του ποιος διοικεί και ποιος αντιπολιτεύεται. Τα εκλογικά συστήματα που δυσκολεύουν τη συγκρότηση ξεκάθαρων πλειοψηφιών οδηγούν σε κρίση εμπιστοσύνης και σε διάλυση κάθε θεσμικής λειτουργίας.
Ο νέος εκλογικός νόμος που θα ψηφιστεί το επόμενο διάστημα είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει στη συγκρότηση ισχυρών παρατάξεων. Οι μεγάλες παρατάξεις, για να δημιουργηθούν, αναγκαστικά θα είναι πλουραλιστικές και θα εκφράζουν μία ευρύτητα απόψεων στο εσωτερικό τους. Θα προωθηθούν έτσι οι προεκλογικές συμφωνίες κομμάτων και προσώπων, αντί για τις μετεκλογικές συναλλαγές. Ο ψηφοφόρος, στην περίπτωση των μεγάλων παρατάξεων που συγκροτούνται πριν την κάλπη, έχει την εικόνα αλλά και τις επιλογές προκειμένου να επιλέξει. Έχει μπροστά του όλα τα στοιχεία σε πρόσωπα και πολιτικές. Είναι σε κάθε περίπτωση προτιμότερο το να ξέρει ποιος θα τον διοικήσει αλλά και ποιον θα ψηφίσει για δημοτικό σύμβουλο, από ένα θολό μετεκλογικό σύστημα συνεργασιών με ανταλλάγματα και συναλλαγές.
Στο Δήμο Καλαμάτας είναι πλέον φανερό ότι στις επόμενες δημοτικές εκλογές δεν θα έχουμε 10 παρατάξεις, αλλά το πολύ 2-3 μεγάλες και μία κομματικής καταγραφής. Η δημοτική αρχή φαίνεται πως συγκροτεί μια νέα πλειοψηφία με συμβούλους και από άλλες παρατάξεις του ευρύτερου χώρου της Κεντροδεξιάς, προσπαθώντας να κλείσει πληγές που είχαν ανοίξει από την πολυδιάσπαση των προηγούμενων εκλογών. Δημιουργεί έτσι μια νέα ισχυρή παράταξη, προκειμένου να κατακτήσει ξανά την εξουσία. Στο χώρο της Κεντροαριστεράς κινούνται πάνω από 3 παρατάξεις, οι οποίες δείχνουν σημεία συνεργασίας εντός Δημοτικού Συμβουλίου αλλά έχουν το μεγάλο πρόβλημα της επιλογής επικεφαλής. Όσο δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα ηγηθεί μιας νέας παράταξης, τόσο θα δυσκολεύει η συγκρότηση μετώπου κατά της δημοτικής αρχής. Πολλοί θεωρούν ότι είναι ακόμα νωρίς, αλλά αν δεν ξεκαθαριστεί σύντομα το πλαίσιο και η διαδικασία, έτσι ώστε μέχρι το φθινόπωρο να υπάρχει πρόσωπο, μετά θα είναι πολύ αργά.
Ο νέος εκλογικός νόμος καθιστά την εξουσία ζήτημα 2 παρατάξεων σε κάθε δήμο του μεγέθους της Καλαμάτας. Όσο όλες οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης δεν αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα αυτή, τόσο ευκολότερη γίνεται η ζωή των δημοτικών αρχών, οι οποίες διαθέτουν την εξουσία και το ξεκάθαρο πλαίσιο. Οι δημοτικές αρχές με τον νέο εκλογικό νόμο κρατούν και το καρπούζι και το μαχαίρι – και δύσκολα θα το χάσουν από δυνάμεις… ατάκτων που απλώς εκδίδουν ψηφίσματα διαμαρτυρίας, αυτοθαυμαζόμενοι για την επάρκειά τους στα στενά πλαίσια της παρέας τους. Και οι συνεργασίες πριν τις εκλογές είναι σε κάθε περίπτωση προτιμότερες από τις μετεκλογικές συναλλαγές.
panagopg@gmail.com
