Του Γιώργου Παναγόπουλου
Η κρίση στην Ελλάδα είναι βασικά κρίση οικονομικού προτύπου. Θέλουμε όπως πολλές φορές έχει ειπωθεί να δουλεύουμε «προστατευόμενα» αλλά να πληρωνόμαστε ελεύθερα, να παράγουμε «κομμουνιστικά» και να καταναλώνουμε καπιταλιστικά. Οι περισσότεροι αγρότες, για παράδειγμα, θεωρούν ότι η λύση στα προβλήματά τους είναι η τιμή ασφαλείας στο προϊόν, οι καταναλωτές νομίζουν ότι τα προϊόντα για να φτηνύνουν πρέπει η τιμή να γράφεται στη συσκευασία, ενώ οι υπόλοιποι ζητούν να δουλεύουν για το κράτος ή το κράτος να μην επιτρέπει σε άλλους να κάνουν την ίδια δουλειά με αυτούς. Το συγκεκριμένο οικονομικό μοντέλο όμως έχει κλείσει τον κύκλο του και όπου συντηρείται με τη μία ή την άλλη παραλλαγή εξασφαλίζει φτώχεια και ανέχεια, που μπροστά της ακόμα και η Ελλάδα της κρίσης φαντάζει εξωτικός παράδεισος.
Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και η κατάρρευση των βολικών μύθων είναι βασική προϋπόθεση για να μπορέσουμε επιτέλους να κάνουμε μια ουσιαστική κουβέντα για το πού θέλουμε να πάμε ως χώρα αλλά και ως περιοχή. Δεν μπορούμε να ανακυκλώνουμε τα ίδια καταγγέλλοντας από τη μια πλευρά αυτούς που μας έφεραν εδώ, αλλά προτείνοντας από την άλλη την ίδια συνταγή που αποδεδειγμένα οδήγησε σε μεγαλύτερη καταστροφή από τη σημερινή. Δεν μπορούμε για παράδειγμα να αναμένουμε ότι θα αναγεννηθεί το κομματικό συνεταιριστικό σύστημα και θα προσφέρει στήριξη και εισόδημα στους αγρότες γιατί θα φοράει ροζ καπελάκι και θα καταφέρει διαφορετικά πράγματα από αυτά που κατάφερε όταν φορούσε το πράσινο και το γαλάζιο. Τα ίδια αν όχι χειρότερα αποτελέσματα θα έχει μια νέα παλινόρθωση ενός ξεπερασμένου από την πραγματικότητα μοντέλου οργάνωσης της παραγωγής. Στον τουρισμό αντίστοιχα δεν έχουν μέλλον οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που έχουν ορίζοντα 15 ημερών το καλοκαίρι και 4 Σαββατοκύριακα το χρόνο. Η «απαλλοτρίωση» του ΦΠΑ και η συστηματική φοροδιαφυγή δεν είναι επιχειρηματική δράση αλλά απάτη.
Ολα τα στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομική κρίση στη Μεσσηνία είναι ηπιότερη από ό,τι σε άλλες περιοχές της χώρας και αυτό οφείλεται στην πρωτογενή παραγωγή και βέβαια τον τουρισμό. Η σωστή αξιοποίηση των συγκεκριμένων πλεονεκτημάτων της περιοχής μπορεί να την βγάλουν πολύ πιο γρήγορα στο ξέφωτο της ανάπτυξης. Τα παλιά μοντέλα ανάλυσης του κόσμου και της οικονομίας έχουν χρεοκοπήσει. Σε εκδηλώσεις όπως αυτή για την εξαγωγή αγροτικών προϊόντων που πραγματοποιήθηκε στην Costa Navarino ακούγονται οι άλλες φωνές που και γνωρίζουν και έχουν αποδείξει ότι μπορούν να δείξουν έναν άλλο δρόμο έξω από τη μιζέρια της καταστροφολογικής παραίτησης και του «δε γίνεται.» Ολα γίνονται, αρκεί να φύγουμε από τη μιζέρια που μας βυθίζει καθημερινά ακόμα πιο βαθιά στο βούρκο της παραίτησης και της οπισθοδρόμησης σε όλα τα επίπεδα. Η κρίση είναι μια ευκαιρία για να συνομολογήσουμε όλοι ότι δεν μπορούμε να συνεχίζουμε να σπουδάζουμε χιλιάδες νέους μηχανικούς, γιατρούς, φιλολόγους και δικηγόρους, αλλά θα πρέπει να έχουμε εξειδικευμένο προσωπικό στην αγροτική και την παραγωγή τροφίμων αλλά και στην παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στον τουρισμό. Ο κόσμος για να μην πεινάει χρειάζεται πραγματικές δουλειές και αυτές δεν έρχονται με ευχές, διατάγματα και νόμους, αλλά με επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Τίποτα δεν είναι βέβαια εύκολο και δεδομένο σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται και αλλάζει με απίστευτη ταχύτητα. Χρειάζεται σχέδιο, αισιοδοξία και κυρίως αντιγραφή επιτυχημένων παραδειγμάτων.
panagopg@gmail.com
