Κυριακή, 06 Μαρτίου 2022 20:50

Ο κίνδυνος διολίσθησης σε παραλυτικό λαϊκισμό

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(2 ψήφοι)

 

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει αλλάξει τα πάντα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Όλοι, ειδικά στην Ευρώπη, αναμένουν μείωση του ρυθμού ανάπτυξης και του εισοδήματος των πολιτών.

Οι αυξήσεις στα καύσιμα και στην ηλεκτρική ενέργεια, το πρόβλημα με τα σιτηρά και τα είδη διατροφής, συνθέτουν το εφιαλτικό παζλ της ακρίβειας που θα αντιμετωπίσουν οι πολίτες το επόμενο χρονικό διάστημα.

Οι κυβερνήσεις στην Ε.Ε., η μία μετά την άλλη, δηλώνουν ότι θα λάβουν μέτρα και θα παρέμβουν προκειμένου να μειωθούν οι συνέπειες της ακρίβειας για να προστατευτούν οι αδύναμοι. Μένει οι διακηρύξεις να γίνουν συγκεκριμένες πολιτικές, οι οποίες θα κριθούν βεβαίως από την αποτελεσματικότητά τους. Δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι μετά την πανδημία του κορονοϊού, που ανέδειξε την αξία του δημόσιου συστήματος υγείας, έρχεται τώρα η νέα γεωπολιτική κρίση για να αναδείξει το ρόλο της παρέμβασης του κράτους στην αγορά για να προστατευτεί η κοινωνία. Πρόκειται για σημαντικά γεγονότα που επανατοποθετούν ιδεολογικά ζητήματα και ενισχύουν τις πολιτικές της παραδοσιακής ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Τα μέτρα που θα ληφθούν είναι κρίσιμα προκειμένου να αποτραπεί ο κοινωνικός αποκλεισμός μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων και η συνακόλουθη κοινωνική έκρηξη. Η συνοχή της Ε.Ε. θα δοκιμαστεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Η οικονομική κρίση είναι βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθεί από εθνικολαϊκιστές κάθε μορφής και είδους, εναντίον της Ε.Ε. και με το επιχείρημα ότι το κάθε κράτος μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει καλύτερα τις προκλήσεις – δυναμιτίζοντας τη συνοχή και τις κοινές πολιτικές.

Τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι εξαιρετικά δύσκολα για την Ε.Ε., η οποία είτε θα αποφασίσει να εμβαθύνει την ενοποίησή της είτε θα διαλυθεί. Η κοινή εξωτερική πολιτική, η δημιουργία ευρωστρατού, αλλά και η άσκηση κοινών οικονομικών πολιτικών σε στρατηγικούς τομείς όπως η ενέργεια αποτελούν στοιχεία επιβίωσης για την Ε.Ε. Κανένας δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να προβλέψει πώς ακριβώς θα κινηθούν τα πράγματα. Το αισιόδοξο είναι ότι μετά το πρώτο σοκ οι ηγεσίες της Ε.Ε. δείχνουν αποφασισμένες να επιταχύνουν κοινές πολιτικές, προκειμένου να αντεπεξέλθουν καλύτερα στις προκλήσεις του νέου κόσμου που δημιουργείται.

Η Ελλάδα μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχει συμφέρον η Ε.Ε. να παραμείνει ενωμένη και να προχωρήσουν κοινές πολιτικές σε ενέργεια, άμυνα και εξωτερική πολιτική. Η απειλή της Τουρκίας και ο προωθούμενος αναθεωρητισμός δεν μπορεί να αποκρουστεί παρά μόνο μέσα από ενιαία στάση στα πλαίσια της Ε.Ε. Η ταύτιση Πούτιν με Ερντογάν αποτελεί μια τεράστια ευκαιρία προκειμένου η χώρα μας να πάψει να ζει υπό τη διαρκή απειλή. Αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι μόνο μέσα από την ενεργή και ανυπόκριτη συμμετοχή μας στους θεσμούς του Δυτικού κόσμου μπορούμε να προστατευτούμε και να ευημερήσουμε. Καλά τα καλαμπούρια και οι γεωπολιτικές θεωρίες στα τσιπουράδικα, αλλά χωρίς ασφάλεια δεν υπάρχει καμία προοπτική.

Η ακρίβεια πλήττει και θα πλήξει ακόμα πιο σκληρά το εισόδημα του Έλληνα πολίτη. Αυτό αναμένεται να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή και όξυνση των πολιτικών συγκρούσεων. Βρισκόμαστε σε μία χρονιά ουσιαστικά προεκλογική, και το πολιτικό κόστος από την ακρίβεια θα είναι τεράστιο για την κυβέρνηση. Σε ένα περιβάλλον διεθνούς αποσταθεροποίησης, η πολιτική σταθερότητα είναι όρος επιβίωσης για μία χώρα.

Οι εκλογές θα πρέπει να δώσουν σταθερή κυβέρνηση στη χώρα, είτε αυτοδύναμη είτε μέσα από συνεργασία κομμάτων που θα έχουν κοινή στόχευση να βγάλουν τη χώρα ισχυρότερη από τη νέα οικονομική και γεωπολιτική κρίση. Οι κομματικοί σχεδιασμοί και τα «θέλω» θα πρέπει να δώσουν τη θέση τους στη διασφάλιση της σταθερότητας της χώρας. Αυτό που δεν έγινε με την κρίση χρέους και χρειαστήκαμε 3 μνημόνια αντί για 1,5 δεν πρέπει να επαναληφθεί. Οι αυταπάτες και τα μεγάλα λόγια στοιχίζουν ακριβά και η χώρα δεν έχει περιθώρια για νέους πειραματισμούς.

Οι πολιτικοί χειρισμοί της κυβέρνησης το επόμενο διάστημα θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι για την πορεία των πραγμάτων. Δύο είναι τα σενάρια που εξετάζονται: α) Η κυβέρνηση να ψάξει παράθυρο ευκαιρίας για εκλογές ακόμα και πριν το καλοκαίρι – με το που θα σταματήσουν οι πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία να στηθούν κάλπες προκειμένου να προλάβει τη διόγκωση της δυσαρέσκειας από την ακρίβεια. β) Οι εκλογές να πάνε στο τέλος της τετραετίας, προκειμένου να έχει καταλαγιάσει η κρίση και να έχει μπει η χώρα σε πορεία σταθεροποίησης.

Σε κάθε περίπτωση η χώρα χρειάζεται ισχυρή κυβέρνηση για να μπορέσει να λάβει αποφάσεις μέσα στο νέο διεθνές πλαίσιο. Είναι βέβαιο πως δεν αντέχει παρατεταμένη ακυβερνησία με αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά ούτε και κυβέρνηση σε αποδρομή. Με βάση το πώς έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, η απόφαση για το χρόνο των εκλογών θα αποτελέσει τη μεγάλη επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η οριστικοποίηση των αποφάσεων και το ξεκάθαρο πολιτικό χρονοδιάγραμμα έχει επιτακτικό χαρακτήρα προκειμένου η χώρα να μην διολισθήσει στον παραλυτικό λαϊκισμό.

panagopg@gmail.com