Οι χαρακτηρισμοί περί «τεμπέληδων», «διεφθαρμένων» και «αδιάφορων» υπαλλήλων κυριαρχούν, και δεν απέχουν πολύ από την αποτύπωση της πραγματικότητας. Υπάρχει όμως μόνο η ατομική ευθύνη του κάθε υπαλλήλου ξεχωριστά ή υπάρχει ένα συνολικότερο σύστημα το οποίο ενισχύει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά; Και αν ευθύνεται -που ευθύνεται- ο κάθε υπάλληλος ξεχωριστά για ένα μέρος της συνολικής κακής εικόνας, πόσο ευθύνεται η λαθεμένη οργάνωση και λειτουργία των δομών;
Πριν από μερικές ημέρες δημοσιοποιήθηκε η ετήσια έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, στην οποία, εκτός από την επανάληψη των διαπιστώσεων -περίπου ίδιες με τις περσινές- για τους τομείς στους οποίους εμφανίζονται τα μεγαλύτερα προβλήματα, υπάρχουν και συγκεκριμένες προτάσεις που θα βοηθούσαν πολύ προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της κακοδιοίκησης και της διαφθοράς, όπως:
1. Η θέσπιση κωλύματος εντοπιότητας για υπαλλήλους ή λειτουργούς σε κρίσιμους ή ιδιαίτερους τομείς του κράτους όπως δικαιοσύνη, αστυνομία, λιμενικό σώμα, εφορίες, κτηματικές υπηρεσίες, πολεοδομίες κ.λπ.
2. Η κατανομή των αρμοδιοτήτων και του ανθρώπινου δυναμικού ανά φορέα ή υπηρεσία σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες και με ορθολογικά κριτήρια.
3. Η θέσπιση εσωτερικής κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού, με εναλλαγή στις θέσεις ευθύνης.
4. Η ιδιωτικοποίηση εκείνων των τομέων του ∆ημοσίου που δεν ανταποκρίνονται στο ρόλο αυτού ως imperium, χωρίς όμως το κράτος να απολέσει σε καμία περίπτωση τον ελεγκτικό ή τον ρυθμιστικό του ρόλο.
5. Η ουσιαστική αξιολόγηση των δημόσιων φορέων και του ανθρώπινου δυναμικού τους, βάσει στόχων που θα τεθούν ως μέρος των στρατηγικών προγραμμάτων τα οποία θα καταρτιστούν από αξιολογητές αναγνωρισμένου κύρους και αμεροληψίας.
6. Η μείωση της γραφειοκρατίας με τη συνεχή απλούστευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
7. Η συνεχής ενίσχυση της διαφάνειας της διοικητικής δράσης και μάλιστα ηλεκτρονικά, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης μέτρων όπως η "∆ιαύγεια"
8. Ο αυτοπεριορισμός των συνδικαλιστών στα αμιγώς συνδικαλιστικά τους καθήκοντα.
9. Η ενίσχυση των μηχανισμών και συστημάτων ελέγχου και αυτοελέγχου, τόσο στην κεντρική διοίκηση όσο και στην τοπική αυτοδιοίκηση - με ουσιαστικότερο και αποτελεσματικότερο έλεγχο στους ΟΤΑ και τις δημοτικές επιχειρήσεις, με την ενεργοποίηση του θεσμού του Ελεγκτή Νομιμότητας.
10. Η παροχή κινήτρων στους πραγματικά άξιους υπαλλήλους και η προσπάθεια για περισσότερη υπευθυνότητα εκ μέρους των προϊσταμένων, κατά τη σύνταξη των εκθέσεων αξιολόγησής τους, καθώς εμφανίζεται το φαινόμενο όλοι σχεδόν οι υπάλληλοι να έχουν βαθμολογηθεί ως άριστοι...
11. Η ενεργοποίηση της νομοθεσίας περί καταλογισμών: Το ∆ημόσιο και τα ΝΠ∆∆ καταβάλλουν σε τρίτους τεράστια ποσά για αποζημιώσεις, για πράξεις ή παραλείψεις από δόλο ή από βαριά αμέλεια των υπαλλήλων τους.
Η υιοθέτηση των παραπάνω προτάσεων θα αποτελούσε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση και θα συνέβαλλε ουσιαστικά στην ορθολογική της λειτουργία. Τα ζητήματα αυτά όμως δεν αγγίζονται (ποιος τολμά, για παράδειγμα, να θέσει ζήτημα εντοπιότητας;) με αποτέλεσμα οι μεν να βαφτίζουν "μεταρρυθμίσεις" τις απολύσεις που επιβάλλει η τρόικα και οι δε να πλασάρουν ως... επανάσταση και καινούργιο το να μην αλλάξει τίποτ' άλλο εκτός από τα πρόσωπα που θα ασκούν την εξουσία.
Με αυτά τα πολιτικά μυαλά, είναι προφανές ότι το τέλος δεν θα αργήσει. Και θα είναι δραματικό για όλους, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
panagopg@gmail.com
