Η τοπική αυτοδιοίκηση τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε υπηρεσία της κεντρικής κυβέρνησης. Οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι που εξελέγησαν με τη στήριξη της Ν.Δ., συμπεριφέρονται ως υπάλληλοι της κυβέρνησης, δεν θέτουν πολιτικά ζητήματα και δέχονται αδιαμαρτύρητα τις κεντρικές επιλογές. Στην καλύτερη περίπτωση διευθετούνται εσωκομματικά σημαντικά ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση των ΔΕΥΑ, για τις οποίες διεξάγεται εδώ και μήνες ένα εσωκομματικό παζάρι για το ποια θα είναι η τύχη των εταιρειών ύδρευσης, που μέχρι τώρα αποτελούν μία από τις βασικές αρμοδιότητες των δήμων. Να σημειώσουμε εδώ ότι ενώ δεν ξέρουμε αν τους επόμενους μήνες θα υπάρχουν ΔΕΥΑ με τη σημερινή τους μορφή, στο Δήμο Καλαμάτας σχεδιάζουν την αγορά ακινήτου για τη στέγαση των υπηρεσιών της ΔΕΥΑΚ!
Οι ελάχιστοι δήμαρχοι που ήταν εκτός κομματικού μαντριού της Ν.Δ. είτε ήταν περιπτώσεις όπως του Πελετίδη στην Πάτρα, όπου η διεκδίκηση ακολουθούσε την κομματική επαναστατική γυμναστική «η γη θα γίνει κόκκινη», ή προσπαθούσαν «να ρίξουν γέφυρες» ως υπερκομματικοί, για να εντάξουν αναπλάσεις και να εξασφαλίσουν την επανεκλογή τους. Την παγιωμένη κατάσταση της προηγούμενης αυτοδιοικητικής περιόδου φαίνεται ότι ταράζει, σε σημαντικό βαθμό, η εκλογή του Χάρη Δούκα στην Αθήνα.
Ο δήμαρχος Αθηναίων έχει έτσι και αλλιώς ιδιαίτερο ειδικό βάρος, αλλά και οι κινήσεις του συγκεκριμένου δημάρχου δείχνουν ότι ενοχλούν υπερβολικά την κυβέρνηση και τον κομματικό μηχανισμό της Ν.Δ. Δεν είναι τυχαίο ότι σε 4 μήνες ο δήμαρχος Αθηναίων δέχεται τόσα πυρά από τον επικοινωνιακό μηχανισμό του κυβερνώντος κόμματος όσα δεν δέχθηκαν συνολικά όλοι οι αντικυβερνητικοί δήμαρχοι μαζί την περασμένη τετραετία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση γνωστού αναλυτή - δημοσκόπου, που προεκλογικά προέβλεπε την άνετη επικράτηση Μπακογιάννη και μέσα σε 4 μήνες «είδε» την απόλυτη αποτυχία Δούκα και την απογοήτευση των ψηφοφόρων της Αθήνας! Έτσι, για να κατανοήσουμε όλοι το πώς στήνεται το πολιτικό αφήγημα και πώς γίνεται «κοινή αντίληψη» ότι αυτός «δεν μπορεί», ο άλλος «είναι λίγος» και ο τρίτος «έχει ξινισμένη μούρη»…
Πέρα όμως από το γενικότερο πλαίσιο και τον κομματικό ανταγωνισμό, που είναι έτσι και αλλιώς μέσα στο παιχνίδι, ο Χάρης Δούκας θέτει πλέον με εμφατικό τρόπο ζητήματα που είχαν ξεχαστεί στο χώρο της αυτοδιοίκησης. Το ζήτημα των πόρων είναι το σημαντικότερο. Όπως πολλές φορές έχει αναφερθεί, οι δήμοι χωρίς δικούς τους οικονομικούς πόρους δεν μπορούν να ασκήσουν καμία πολιτική. Σε αυτή την κατεύθυνση οι δύο προτάσεις Δούκα, όπως τέθηκαν σε άρθρο του στην «Καθημερινή» της Κυριακής, θα πρέπει να αποτελέσουν το άμεσο διεκδικητικό πλαίσιο της αυτοδιοίκησης προς την κυβέρνηση με ορίζοντα υλοποίησης μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ο δήμαρχος Αθηναίων ορθά διεκδικεί το τέλος παρεπιδημούντων που ήδη καταβάλλεται στους δήμους, να αποδίδεται στο ποσοστό που ψηφίστηκε από την ελληνική Βουλή, στο 2% και όχι στο 0,5%, που με υπουργική απόφαση μειώθηκε το 2009. Επιπρόσθετα, τα έσοδα από το τέλος ανθεκτικότητας που έχει επιβληθεί στα ξενοδοχεία και τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και καταβάλλουν οι ωφελούμενοι, να μην αποτελούν έσοδο της κεντρικής διοίκησης αλλά της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως άλλωστε ομόφωνα αποφάσισε πρόσφατα και η ΚΕΔΕ. Οι δήμοι χωρίς πόρους δεν μπορούν να ενισχύσουν το τουριστικό προϊόν καμιάς περιοχής, ούτε μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες που προκαλεί η τουριστική κίνηση.
Η επαναφορά στη δημόσια συζήτηση των οικονομικών πόρων είναι το μεγάλο ζήτημα για την αυτοδιοίκηση. Οι δήμαρχοι που αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι για να παριστάνουν τη γλάστρα σε κυβερνητικές φιέστες ούτε να ψαρεύουν ψήφους σε γάμους, βαφτίσια και κηδείες, διεκδικούν πολιτικό ρόλο, πόρους και αρμοδιότητες. Τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ και την τουριστική δραστηριότητα έπρεπε να είναι ήδη θεσμοθετημένοι πόροι για την αυτοδιοίκηση. Ανεξάρτητη αυτοδιοίκηση, με διακριτό και ουσιαστικό ρόλο, χωρίς δικούς της πόρους, δεν μπορεί να υπάρξει. Τα «καλά παιδιά» και οι δήθεν υπερκομματικοί δεν είναι για πολιτικούς ρόλους αλλά για την διεκπεραίωση επιλογών ισχυρών παραγόντων και κομματικών προσταγμάτων. Η έλλειψη πολιτικού οράματος, οι μικρές δυνατότητες και οι χαμηλές προσδοκίες σπαταλούν ευκαιρίες και επιταχύνουν την εγκατάλειψη.
panagopg@gmail.com
