Μέχρι το τέλος του μήνα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι καθαρισμοί των οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων ενόψει της αντιπυρικής περιόδου. Η υποχρέωση αφορά κυρίως τους ιδιώτες, οι οποίοι απειλούνται και με υψηλά πρόστιμα. Το μέτρο είναι προφανώς σωστό, γιατί ο καθαρισμός οικοπέδων αποτελεί σημαντικό μέτρο αντιπυρικής θωράκισης, ειδικά σε περιοχές που δεν είναι αμιγώς αστικές. Τι γίνεται όμως με τα οικόπεδα που ανήκουν σε δήμους και στο Δημόσιο γενικότερα; Αυτά θα καθαριστούν; Και πότε; Πώς είναι δυνατόν το κράτος να ρίχνει πρόστιμα στους πολίτες του, όταν το ίδιο δεν εκπληρώνει τις δικές του υποχρεώσεις; Την ώρα που όλο το οδικό δίκτυο της Μεσσηνίας είναι, στην κυριολεξία, μια βόμβα έτοιμη να αναφλεγεί, δεν μπορείς να ρίχνεις πρόστιμα σε αυτόν που διαθέτει οικόπεδο πίσω από τη συγκεκριμένη «ζούγκλα».
Ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλεται ο καθαρισμός των οικοπέδων, δείχνει την αντίληψη με την οποία το κράτος μεταθέτει με ευκολία τις ευθύνες του στον πολίτη. Ένας υπουργός, βλέποντας το πρόβλημα με τα ακαθάριστα οικόπεδα, καταδίκασε με μεγάλη άνεση τους ιδιοκτήτες τους. Λες και αυτά είναι ο μόνος και ο μεγαλύτερος λόγος εξάπλωσης των πυρκαγιών. Την ίδια ώρα, οι εκτάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο μένουν ακαθάριστες και αποτελούν βασικές πηγές κινδύνου. Όταν δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες και δεν επιτρέπεις ούτε καν στους ιδιοκτήτες καλλιεργήσιμων εκτάσεων να συντηρήσουν μια ζώνη γύρω από τα κτήματά τους για να μην χαλάσουν το δάσος, είναι τουλάχιστον προκλητικό να ρίχνεις πρόστιμο για το ακαθάριστο οικόπεδο ενός ανήμπορου στο κέντρο μιας πόλης.
Είναι το κράτος τιμωρός, που ψάχνει ενόχους για να μοιράσει ευθύνες και να βρει εξιλαστήρια θύματα. Η οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και κράτους είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα της χώρας. Οι πολίτες αντιμετωπίζουν το κράτος ως εχθρό και αυτό το αίσθημα επιτείνεται με αυτού του είδους τις αποφάσεις. Το να προσπαθείς με πρόστιμα και απειλές να επιβάλεις στους πολίτες να είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, είναι λάθος. Χρειάζεται να οικοδομήσεις σχέσεις εμπιστοσύνης, να δίνεις το παράδειγμα και να επιβάλεις τη σωστή πρακτική.
Οι Έλληνες πολίτες έχουν φιλότιμο -και αυτό θα έπρεπε να αναζητείται. Αυτό προϋποθέτει, όμως, πολύ περισσότερα από μια ψηφιακή πλατφόρμα, που διευκολύνει την πιστοποίηση και την τιμωρία. Με πολίτες που θεωρούν εχθρό το κράτος, καμία κοινωνία δεν πάει μακριά. Αλλά αυτό μάλλον είναι το τελευταίο πράγμα που απασχολεί όσους θεωρούν ότι πολιτική είναι η επικοινωνία και η μεταβίβαση ευθυνών σε όλους τους άλλους, πλην των «φωτισμένων» ηγετών.
panagopg@gmail.com
