Αφορμή ένα περιστατικό τη Δευτέρα το βράδυ. Κάπου στις 10 επιχειρώ να περάσω τη διάβαση στη συμβολή Βαλαωρίτου και Αριστομένους και το παίζω... της νομιμότητας. Περνάω από το δικό μου ζωτικό χώρο απέναντι και δείχνω με το χέρι ότι θα πρέπει τουλάχιστον να κόψει ταχύτητα σε αυτόν που κατεβαίνει γκαζωμένος την Αριστομένους και μάλιστα με κόκκινο στο φανάρι για να μην υπάρχει δικαιολογία. Το αποτέλεσμα: Δεν κόβει, αναγκάζομαι να το βάλω στα πόδια για να παραμείνω αρτιμελής και η επιβαίνουσα αληταρία νεαρών ανδρών και γυναικών μουντζώνει με τα τέσσερα και κραυγάζει πολεμικώς έτοιμη να... αποβιβαστεί για καβγά. Πρόλαβα το... χρώμα και το πρόθεμα της πινακίδας αλλά όχι και τους αριθμούς καθώς έρχεται πίσω άλλο αυτοκίνητο. Και πού να πλησιάσεις την εποχούμενη τραμπουκαρία όταν έχεις το προηγούμενο των τελευταίων ημερών με τον ξυλοδαρμό εκείνου που διαμαρτυρήθηκε για ανάλογο περιστατικό. Στο ίδιο σημείο πριν από λίγες ημέρες χρειάστηκε να σταθώ στη μέση του δρόμου για να πεισθεί ο οδηγός (τουλάχιστον αυτός το κατάλαβε) ότι κάποιος πρέπει να σταματήσει για να περάσει η γυναίκα που κρατούσε αγκαλιά το μωρό και περίμενε... καρτερικά ποιος θα δεήσει να σεβαστεί τη διάβαση και το δικαίωμά της. Ασφαλώς και δεν είναι ούτε το μοναδικό σημείο, ούτε και τα μόνα περιστατικά αυτά που καταγράφονται στο κείμενο. Η διάβαση πλέον είτε εμφανής είτε μισοσβησμένη για όλο και περισσότερους εποχούμενους είναι κάτι σαν... να μην υπάρχει. Το καταλαβαίνεις εύκολα από δύο χαρακτηριστικά: Τις ευχαριστίες των ντόπιων όταν σταματάς για να περάσουν και τη διστακτικότητα των επισκεπτών να κινηθούν όπως στη χώρα τους γιατί έχουν πάρει χαμπάρι ότι η "οδική ασφάλεια" στην πόλη μας (ίσως και στη χώρα μας) σημαίνει κάτι διαφορετικό από τη δική τους.
Και σιγά να μην ήταν μόνο αυτό: Παρασκευή την ίδια περίπου ώρα στο ύψος των Ταξιαρχών κινούμαι με τα πόδια στη νησίδα της Βασ. Γεωργίου περιμένοντας να φθάσω σε διάβαση ή να... αδειάσει ο δρόμος για να περάσω. Και εκεί που πάω να απλώσω το πόδι ακούω να τρίζουν λάστιχα στο οδόστρωμα και να ξεπετάγονται σαν βέλη δύο αυτοκίνητα από το φανάρι στη συμβολή με τη Φαρών με επιτάχυνση Φόρμουλα 1 και μένω κόκαλο. Πάνε πλάτη-πλάτη και μετά την Ανδρ. Σκιά πιάνουν τις δύο πλευρές του δρόμου που τις χωρίζουν οι πακτωμένοι πλαστικοί στύλοι και συνεχίζουν στη Φραντζή, συγκλίνοντας και αποφεύγοντας την πλαγιομετωπική στον πόντο. Το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένας στην τρελή πορεία τους μόνο σε τύχη μπορεί να αποδοθεί από εκείνους που ζουν καθημερινά τις λειτουργίες αυτού του κεντρικού δρόμου. Δυστυχώς και πάλι δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό, απλώς αποτυπώνει με ενάργεια την οδική συμπεριφορά πλείστων όσων εποχούμενων οι οποίοι καθώς φαίνεται δεν μπορούν να διακρίνουν τον αυτοκινητόδρομο της ελεύθερης ταχύτητας (ή των 120 χιλιομέτρων) από την κυκλοφορία στην πόλη όπου τα 50 χιλιόμετρα μόνο τυπική ισχύ μπορούν να έχουν, ελλείψει χαμηλότερου ορίου. Στα 30 χιλιόμετρα έχουν σε τέτοιους δρόμους το όριο ταχύτητας στην Ευρώπη, αλλά εδώ ουκ ολίγοι το 80+ το έχουν ψωμοτύρι. Να δείτε πώς σε προσπερνούν αέρα στην Αρτέμιδος και τους προλαβαίνεις στο φανάρι. Πώς περνάνε στο απέναντι ρεύμα της μεγάλης στροφής της Κρήτης έτοιμοι για μετωπική. Πώς κατεβαίνουν άκοπα κεντρικούς δρόμους παραβιάζοντας και τα STOP και τα φανάρια. Γενικώς "κάνε το σταυρό σου και προχώρησε" κατά τη λαϊκή έκφραση, όταν οδηγείς ή περπατάς.
Και σιγά μην εποχούμενοι κάγκουρες κυκλοφορούν μόνο με... αυτοκίνητα. Τη Δευτέρα το μεσημέρι πετάχτηκε μπροστά μου χωρίς να πάρει υπόψη της τον κίνδυνο και το STOP στη διασταύρωση Λεΐκων και Μπουλούκου μια κυρία με ένα βεσποειδές, εννοείται χωρίς κράνος. Αλλά και με ένα πιτσιρίκι 3-4 χρονών στα πόδια της, γαντζωμένο με τα χεράκια του ανάποδα από την κίνηση στο φουστάνι της για να μην φύγει στο δρόμο. Από τις πλέον ακραίες περιπτώσεις, δύσκολο να περιγράψεις τον τρόμο που νιώθεις με την ιδέα ότι κάτι μπορεί να συμβεί στο πλασματάκι, αλλά τα τρικάβαλα με πιτσιρίκια και χωρίς στοιχειώδεις προφυλάξεις είναι καθημερινό φαινόμενο στην πόλη. Και δεν αναφερόμαστε βεβαίως στο πλήθος των οδηγών δικύκλων που στην καλύτερη περίπτωση έχουν το κράνος στο χέρι μήπως και γλιτώσουν το πρόστιμο αν τους σταματήσουν, λες και η χρήση τους αφορά κάτι διαφορετικό από τη ζωή τους. Ενα περιστατικό εξαιρετικά χαρακτηριστικό: Κυρία με μηχανάκι ανεβαίνει πριν λίγο καιρό την Ασκληπιού και κόβει αριστερά στο ρεύμα εισόδου της Βασ. Γεωργίου στο σημείο που έχει "εγκοπή" η νησίδα για να περνούν άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, καροτσάκια με παιδιά κ.λπ. Για κακή της τύχη είναι απέναντι αστυνομικός που τον ακούω να της καταλογίζει 3 παραβάσεις απανωτές: Κίνηση στο αντίθετο ρεύμα, για να φθάσει στη διάβαση έπρεπε να πάει ανάποδα στο νότιο κλάδο του δρόμου, παραβίαση της διάβασης που προορίζεται μόνο για τις κατηγορίες που προαναφέρθηκαν και... εποχούμενη ασκεπώς. Δεν γνωρίζω τι έγραψε ο αστυνομικός, αλλά αυτή η "αθώα" κίνηση υποδηλώνει μια ολόκληρη νοοτροπία. Από τον κοντινότερο δρόμο, όπως γίνεται κατά κόρον για παράδειγμα στη διασταύρωση Βασ. Γεωργίου και Βύρωνος, όπου τα μικρότερα ή ψηλότερα οχήματα την διασχίζουν καθέτως από μια ανάλογη διάβαση, με προφανείς κινδύνους.
Και σιγά μην ξέφευγαν οι ποδηλάτες. Προσφάτως χρειάστηκε να κάνω ένα αλματάκι στην άμμο για να γλιτώσω τη μετωπική του κάγκουρα που ερχόταν πάνω μου με... σούζες στον πεζόδρομο της Ναυαρίνου. Δεν αναφέρομαι σε περιστατικά που καταγράφηκαν τις τελευταίες ημέρες στον τοπικό Τύπο γιατί δεν θα ήταν σωστό να τοποθετηθώ χωρίς να γνωρίζω τις λεπτομέρειες. Εκείνο όμως που θα μπορούσα να παρατηρήσω είναι το γεγονός ότι όσο αυξάνεται η χρήση του ποδηλάτου, τόσο μεγαλύτερα προβλήματα δημιουργούνται. Πριν στραβομουτσουνιάσουν ορισμένοι, σπεύδω να υπενθυμίσω ότι εδώ και πολλά χρόνια επέμενα (και επιμένω) στην αναγκαιότητα χρήσης του ποδηλάτου (το οποίο εγκατέλειψα μετά από μια κάκωση), σε εποχές που κάποιοι εκ των αγριεμένων νεοφώτιστων ήθελαν ποδήλατο με... τέσσερις ρόδες για να κυκλοφορήσουν. Πολλοί οδηγοί ασφαλώς δεν σέβονται τους ποδηλάτες αλλά και πλείστοι όσοι εξ αυτών δεν σέβονται τους πεζούς και τρέχουν δαιμονιωδώς όχι μόνο στον ποδηλατόδρομο, αλλά και στους πεζόδρομους, ακόμη και στο αντίθετο ρεύμα των δρόμων. Ουδείς μπορεί να απαιτήσει το σεβασμό ως "δικαίωμα" επειδή είναι πεζός, ποδηλάτης, μοτοσυκλετιστής ή οδηγός αυτοκινήτου. Απλώς όλοι οφείλουν να ακολουθούν τους κανόνες στην κυκλοφορία ως ελάχιστο δείγμα σεβασμού στο συνάνθρωπο και ως αυτογνωσία σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί η έλλειψή του. Η "οδική ασφάλεια" είναι σύνολο κανόνων αυτοπροστασίας, αλλά παρά τις εξαγγελίες, η κίνηση στους δρόμους δίνει την εντύπωση ότι η κατάσταση χειροτερεύει. Δυστυχώς η κοινωνική αποδιοργάνωση καταστρέφει και την έννοια του αυτονόητου.
Υ.Γ.: Οι ευθύνες των αρχόντων και της διοίκησης είναι παραπάνω από εμφανείς και μπορούν να καταγραφούν σημείο-σημείο στα όσα προαναφέρθηκαν. Δεν είναι μικρότερες όμως οι ευθύνες των πολιτών και η κοινωνική αποδιοργάνωση ως άλλοθι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Απλώς ερμηνεύει φαινόμενα και προειδοποιεί για τα χειρότερα όσο βαθαίνει η κρίση που δεν είναι μόνο οικονομική...