Πάμε... κίνηση λοιπόν και αναμφισβήτητα στην πόλη και τη γύρω περιοχή έχουν καταφθάσει χιλιάδες επισκέπτες. Πολλοί από αυτούς αποτελούν την κατηγορία εκείνων οι οποίοι “επιστρέφουν στα πατρώα” όπου οι διακοπές έρχονται πιο φθηνές. Αλλά υπάρχει και ένας πολύ μεγάλος αριθμός επισκεπτών που φιλοξενείται σε διαμερίσματα ή και δωμάτια τα οποία ενοικιάζονται με διάφορους τρόπους. Και με ενοίκια προσιτά στα στρώματα που μπορούν ακόμη να διαθέτουν κάποια ποσά για διακοπές. Αυτό γίνεται αντιληπτό με την... εμπειρική παρατήρηση. Χαρακτηριστικό η λαϊκή αγορά το Σάββατο που πέρασε. Είπα να πάω πρωί για να αποφύγω την πολυκοσμία αλλά στις 7.30 ήδη υπήρχε το αδιαχώρητο ενώ οι συναλλαγές ήταν... προχωρημένες. Ντόπιοι αλλά και επισκέπτες σε αναζήτηση καλών και (συγκριτικά) φθηνών προϊόντων καθόσον όλο και περισσότεροι από τους δεύτερους επιλέγουν ή αναγκάζονται να επιλέξουν φαγητό στο κατάλυμα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό σχετικά με τις προμήθειες.
Και για να φύγουμε από τη λαϊκή, αυτό που γίνεται τα περισσότερα βράδια στη Ναυαρίνου είναι πλέον εντυπωσιακό. Χιλιάδες άνθρωποι συνωστίζονται και πηγαινοέρχονται στον πεζόδρομο (αναμίξ με ποδήλατα πολλές φορές) ή ακροβολίζονται στην ακτή καθόσον δεν στοιχίζει τίποτε από τη στιγμή που θα βρεις τρόπο να φθάσεις. Ασφαλώς και πριν τη λήξη της σεζόν δεν θα μπορούσε κανένας να κάνει εκτιμήσεις για την κίνηση στα καταστήματα που συνδέονται με εστίαση και αναψυχή, αφού το ταμείο γίνεται στο τέλος. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η ατομική κατανάλωση μειώνεται χρόνο με το χρόνο, ακολουθώντας τις οικονομικές δυσκολίες ντόπιων και επισκεπτών. Ασφαλώς η κίνηση είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη περίοδο και η “διάχυση” των διαθέσιμων ποσών γίνεται σε διάφορες κατευθύνσεις και ανομοιόμορφα. Εκείνο που μένει είναι η εκτίμηση για την παρουσία πάρα πολλών επισκεπτών, κάτι το οποίο γίνεται αντιληπτό και από την καθημερινή κίνηση στους κεντρικούς δρόμους της πόλης.
Τώρα λοιπόν που “βουλιάζουμε” από επισκέπτες, να δούμε τι... περιποίηση επιφυλάσσουν οι τοπικοί άρχοντες και σε αυτούς και στους... ιθαγενείς. Αρκεί μια βόλτα με τα πόδια στην Αύρας για να καταλάβει κάποιος πού πηγαίνουν οι υποσχέσεις και τι γίνεται με τις προτεραιότητες των έργων. Πεζοδρόμιο για να περπατήσει κανένας ουσιαστικά δεν υπάρχει. Και εκεί που υπάρχει αλλού είναι φυτεμένο με θάμνους για να μην... καβαλάνε τα αυτοκίνητα, αλλού χάσκουν οι τρύπες με τα σκαλιά που κατεβαίνουν προς ιδιοκτησίες και κινδυνεύει κανένας να τσακιστεί. Αλλού έχουν τοποθετηθεί εμπόδια και αλλού υπάρχουν πεταμένα ακόμη και κλαδέματα. Ετσι σε ένα μήκος εκατοντάδων μέτρων με κίνηση αυτοκινήτων και από τις δύο πλευρές, αμέτρητοι άνθρωποι και μεταξύ αυτών παιδιά, ηλικιωμένοι και γονείς με καροτσάκια υποχρεώνονται να κινούνται επί του οδοστρώματος. Από το οποίο δεν λείπουν ούτε οι... κάγκουρες που κάνουν ακόμη πιο επικίνδυνα τα πράγματα. Εδώ και κάτι χρόνια εξαγγέλλονται έργα συμμόρφωσης στο συγκεκριμένο δρόμο ώστε να ανασάνουν οι πεζοί, αλλά ακόμη δεν έχει γίνει τίποτε παρά το γεγονός ότι ο αυτοκινητόδρομος μεγαλώνει ακόμη περισσότερο την πίεση στο συγκεκριμένο σημείο. Με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός πεζών και αυτοκινήτων.
Φυσικά και αυτός δεν είναι ο μόνος δρόμος που οδηγεί στη θάλασσα και έχει τα... μαύρα του τα χάλια. Αντιθέτως. Σε άλλους έχουν καταργηθεί τα πεζοδρόμια από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στην τήρηση στοιχειωδών κανόνων και όλοι κάνουν πως δεν βλέπουν τίποτε. Γιατί απλώς ο καθένας σκέφτεται πώς θα βολευτεί ο ίδιος, είτε ως οδηγός είτε ως επαγγελματίας. Ολοι θέλουν να φθάσουν... στη θάλασσα με κάθε τρόπο· αν δεν τα καταφέρουν... βρίζουν τους παρανομούντες και... η ζωή συνεχίζεται με την βεβαιότητα ότι κάτοικος και επισκέπτης είναι αποφασισμένοι να αψηφήσουν τα πάντα για να βρεθούν... στην αγκαλιά της.
Τώρα όταν φθάσει κάποιος μέχρι τη Ναυαρίνου θα πρέπει να έχει υπόψη του ότι οι μηχανοκίνητοι έχουν και το δίκιο με το μέρος τους σε κάθε περίπτωση, αλλά και προτεραιότητα. Οι διαβάσεις και ο σεβασμός του πεζού είναι εφευρέσεις των κουτόφραγκων και των βαρεμένων που δεν χωνεύουν τους... εφίππους. Και θα πρέπει να κάνει κάποιος υπομονή μέχρι να βρεθεί ευγενικός οδηγός που θα σταματήσει και θα τον αφήσει να περάσει. Εντάξει τώρα, μην ψάχνουμε τις θεωρίες περί κυκλοφοριακής αγωγής, από τότε που άρχισε το παραμύθι έχουν περάσει δεκαετίες και στην πράξη η κατάσταση χειροτερεύει αντί να βελτιώνεται. Και σε αυτό συντείνουν τόσο η απουσία μέτρων, όσο και η προϊούσα κοινωνική αποδιοργάνωση. Ενα τυπικό παράδειγμα: Το περασμένο Σάββατο, στη 1.15 το μεσημέρι, φορτηγό παρκαρισμένο στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας κοντά στο λιμάνι, την είχε κλείσει όλη και ξεφόρτωνε χωρίς να τρέχει τίποτε. Γιατί απλώς δεν υπάρχει καμία υπηρεσία ελέγχου, και μέχρι να διαμαρτυρηθεί κάποιος για την ταλαιπωρία, θα έχει τελειώσει η δουλειά, οπότε ακόμη και αν προθυμοποιηθεί κάποια υπηρεσία να δει τι συμβαίνει... το πουλάκι θα έχει πετάξει.
Ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται σε πολλά κεντρικά σημεία της πόλης όπου μπορεί να βρεις και κλειστό το δρόμο απροειδοποίητα ή να περιμένεις να ακινητοποιηθούν τα αυτοκίνητα για να διασχίσεις το δρόμο. Και ας μην το συζητήσουμε όσον αφορά το παρκάρισμα στα πιο απίθανα σημεία και με τους πλέον προκλητικούς τρόπους. Το ακόμη χειρότερο της υπόθεσης είναι ότι οι πολίτες μπορεί να διαμαρτύρονται όταν υφίστανται τις συνέπειες, αλλά στο σύνολο το αφύσικο έχει αρχίσει να φαντάζει ως... φυσικό. Με αποτέλεσμα, καμιά φορά να το σκέφτεσαι πλέον αν θα πρέπει να διαμαρτυρηθείς και αν θα βρεις συμπαραστάτη στα αυτονόητα. Δυστυχώς, θα ήθελα να είναι υπερβολικά όλα αυτά, αλλά δεν είναι καθόλου, σε μια κοινωνία που βλέπει όλο και περισσότερο το σύνολο μέσα από το φακό του “εγώ”.
Ως εκ τούτου το κεφάλαιο “σεβασμός του δημόσιου χώρου” έχει διαγραφεί από την... εξεταστέα ύλη των αρχόντων και της κοινωνίας.
Πολλές οι μεμονωμένες φωνές και οι ανήσυχοι άνθρωποι, αλλά εκκωφαντικώς απούσα η συλλογικότητα των ενεργειών που θα μπορούσε να έχει αποτελέσματα. Ολα έχουν ανατεθεί εν λευκώ στους άρχοντες οι οποίοι ενεργούν χωρίς στοιχειώδη κοινωνικό έλεγχο με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη ζωή και το μέλλον της πόλης. Η επισήμανση αυτή έχει πρωτίστως θεωρητική σημασία όταν αφορά τη λειτουργία των αυτοδιοικητικών θεσμών και δεν σχετίζεται με πρόσωπα ή παρατάξεις. Οπως εξελίσσονται τα πράγματα, το βουλευόμενο σώμα της πόλης έχει πλέον αποκτήσει διακοσμητικό ρόλο και αποτελεί πεδίο εκτόνωσης των εντάσεων μεταξύ των τοπικών παραγόντων. Απουσιάζει η πραγματική συζήτηση και ο προβληματισμός, οι αποφάσεις κατά κανόνα έχουν ληφθεί πριν τις συνεδριάσεις και απλώς αυτές τις επικυρώνουν εφόσον χρειάζεται κάτι τέτοιο. Η διαδικασία εδώ και πολλά χρόνια μιμείται τον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, οι δυνάμεις της πόλης εντός και εκτός δημοτικού συμβουλίου δεν επικοινωνούν ουσιαστικά και, όπως είναι επόμενο, αδυνατούν να βρουν κοινό τόπο και να συμφωνήσουν σε προτεραιότητες και ιεραρχήσεις.
Θαύματα δεν γίνονται και ως εκ τούτου μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουμε “θεαματικές” αλλαγές. Θα επιμείνω όμως στην ανάγκη της κινητοποίησης των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων, για τα ζητήματα που αφορούν στο μέλλον της πόλης. Γιατί συνδέονται και με το δικό τους μέλλον. Οι δρόμοι, οι διαβάσεις, τα πεζοδρόμια, το πράσινο και τόσα άλλα, είναι μεμονωμένα ζητήματα καθημερινότητας. Αλλά συναθροιζόμενα αποτελούν τις λειτουργίες του δημόσιου χώρου, που είναι σημαντικές για την ποιότητα ζωής στην πόλη. Και οι εξελίξεις που σχετίζονται με αυτά δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιορίζονται στην προσέλευση στην κάλπη, μια φορά στα πέντε χρόνια.