Εντελώς συμπτωματικά στις σελίδες της "Ελευθερίας" το διήμερο δημοσιεύτηκαν δύο ειδήσεις:
- Από τη μια πλευρά ο δήμος προτίθεται να ζητήσει την κατεδάφιση ετοιμόρροπων κτηρίων όπως φαίνεται από τη σχετική πρόσκληση του Δημοτικού Συμβουλίου. Και είναι βέβαιο ότι ανάμεσα σε αυτά θα συμπεριλαμβάνονται διατηρητέα σε κακή κατάσταση.
- Από την άλλη με πρωτοβουλία ιδιώτη στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, δύο διατηρητέα μετατρέπονται σε ξενοδοχείο μικρής δυναμικότητας αλλά με ειδικά χαρακτηριστικά και σύνδεση με την παλιά πόλη.
Η αντίθεση είναι κάτι παραπάνω από εμφανής και υποδηλώνει ότι πέρα από την αδιαφορία υπάρχουν και δυνατότητες, αλλά και διάδρομοι για να δοθούν λειτουργικές λύσεις σε ένα κρίσιμο ζήτημα το οποίο έχει να κάνει με τη φυσιογνωμία της πόλης και την αρχιτεκτονική της κληρονομιά. Χωρίς καμία αμφιβολία στην κορυφή της αδιαφορίας βρίσκεται ο δήμος ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια δεν έχει κάνει απολύτως τίποτε για τα διατηρητέα που είναι στην ιδιοκτησία του. Είμαστε βέβαιοι ότι στον κατάλογο θα υπάρχει και το κτήριο του παλιού Οικονομικού Γυμνασίου, από το οποίο δυστυχώς σήμερα διασώζεται μόνο ένας τοίχος. Το αγόρασε ο δήμος μαζί με αρκετά άλλα μετά τους σεισμούς με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από προσφορές, αλλά μια πυρκαγιά προκάλεσε σοβαρές ζημιές. Η σημερινή του εικόνα είναι το αποτέλεσμα μιας 25ετίας αδιαφορίας παρά τις κατά καιρούς υποσχέσεις των δημοτικών αρχόντων. Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει αποτύπωση αλλά το βέβαιο είναι πως δεν υπάρχει κανένα σχέδιο πλην κατεδάφισης και ενδεχομένως καμία ουσιαστική επικοινωνία των εμπλεκομένων. Αλλά δεν είναι και το μοναδικό δημοτικό κτήριο που έχει εγκαταλειφθεί, το "Αχίλλειον" είναι η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση μέσα στο κέντρο της πόλης. Και δεν ακούγεται τίποτε για κάποιο πρόγραμμα που θα έδινε λύση μετά από χρόνια και χρόνια σχεδίων, υποσχέσεων και ανακοινώσεων.
Φυσικά το ενδιαφέρον του δήμου δεν θα έπρεπε να εστιάζεται μόνο στα δικά του κτήρια αλλά στη συνολική αντιμετώπιση του θέματος σε όλη την πόλη. Εύκολα θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι… ζητάμε πολλά. Θα απαντούσαμε ότι ζητάμε τα αυτονόητα: Εμπρακτο ενδιαφέρον και αναζήτηση λύσεων με την αξιοποίηση όλων των προτάσεων που έχουν κατά καιρούς κατατεθεί. Και ανάμεσα σε αυτές εκείνη του Πανελληνίου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων για ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ με στόχο και τη διάσωση των κτηρίων αλλά και την αναζωογόνηση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Στη σημερινή κατάσταση είναι δεδομένο ότι χωρίς γενναίες ενισχύσεις από δημόσια δαπάνη (και αυτή πλέον μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο από το ΕΣΠΑ), είναι ελάχιστα τα κτήρια που θα διασωθούν, τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν την τύχη εκείνων για τα οποία ζητείται η κατεδάφιση. Και ασφαλώς δεν μπορούν να γίνουν όλα… ξενοδοχεία έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν ως δραστηριότητα. Η περιοχή στον (και περί τον) αυχένα του ανάγλυφου από την Υπαπαντή μέχρι τους Ταξιάρχες, είναι γεμάτη διατηρητέα που περιμένουν φροντίδα. Είναι μια ζώνη χωρίς εμπορικό ενδιαφέρον και ως εκ τούτου το κόστος επισκευής των κτηρίων με τις σημερινές συνθήκες δεν θα μπορούσε να αποσβεστεί. Ταυτοχρόνως όμως είναι μια ζώνη με έντονο το στοιχείο της παλιάς πόλης που προσδιορίζει το σύνολο της φυσιογνωμίας της. Αν χαθεί αυτό το στοιχείο θα αλλοιωθεί και ο χαρακτήρας της παλιάς πόλης. Και νομίζουμε ότι αυτό είναι αρκετό για να καταδειχθεί το αυτονόητο της ανάγκης να ενταχθεί η υπόθεση στις προτεραιότητες του δήμου.

Ηλίας Μπιτσάνης