Δευτέρα, 11 Ιουνίου 2012 12:53

Κυβερνήσεις συνεργασίας και απλή αναλογική

Γράφτηκε από τον

Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές γίνεται πλέον αντιληπτό ότι το πολιτικό μοντέλο που οικοδομήθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, έχει πλέον καταρρεύσει. Οι δυνάμεις που διαχειρίστηκαν τις τύχες της χώρας όλα αυτά τα χρόνια βρίσκονται σε αποσύνθεση και αυτό θα επαναβεβαιωθεί το βράδυ της 17ης Ιουνίου ανεξαρτήτως του ποιος θα είναι ο νικητής των εκλογών. Χωρίς αμφιβολία το πολιτικό σύστημα στη χώρα βρίσκεται σε μεταβατική φάση και σε απόσταση από τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών. Ο δικομματισμός έχει καταρρεύσει και στην ουσία διαμορφώνεται ένα διπολικό σύστημα στη βάση της κυρίαρχης σύγκρουσης στο πεδίο της οικονομίας, το οποίο πόρρω απέχει από το   νέο "δικομματισμό" που ανακάλυψαν οι δημοσιολογούντες. Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι δυνάμεις που στηρίζουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τη νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση της οικονομίας και της κοινωνίας. Και από την άλλη οι δυνάμεις που φιλοδοξούν να ανατρέψουν αυτή την εξέλιξη και να ακολουθήσουν έναν άλλο δρόμο στην αντίθετη κατεύθυνση. Αυτή είναι στην ουσία και η διαχωριστική γραμμή, την οποία ορίζουν εκ των πραγμάτων η κατάσταση στην οικονομία και η σύγκρουση των δύο μεγαλύτερων κομμάτων που προέκυψαν από τις εκλογές της 6ης Μαΐου. Αυτό δεν σημαίνει ασφαλώς ότι οι δυνάμεις από τις δύο πλευρές είναι ομοιογενείς ή πως αυτομάτως θα βρουν κοινή γλώσσα μετά τις επερχόμενες εκλογές. Οπως επίσης δεν σημαίνει ότι το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να "χωρέσει" άλλες δυνάμεις και "πόλους" που μπορεί να παίξουν ρόλο στη διαμόρφωση του μελλοντικού σκηνικού. Ολα όμως είναι ρευστά και τα κόμματα "ψάχνονται" για την επόμενη ημέρα χωρίς να έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για συμμαχίες οι οποίες θα οδηγούσαν τη χώρα στη μια ή την άλλη κατεύθυνση.

Η σκληρότητα των μέτρων λιτότητας έχει δημιουργήσει απόγνωση σε πολύ μεγάλα στρώματα του ελληνικού πληθυσμού και αποτελεί τη βάση για τη βίαιη αναδιάταξη του πολιτικού συστήματος. Πριν από ένα χρόνο (6 Ιουνίου), εκτιμώντας την πραγματικότητα που διαμορφώνεται και την ανάγκη ριζικών δημοκρατικών αλλαγών στο εκλογικό σύστημα, τονίζαμε μεταξύ άλλων και τα εξής: "Αν κάποτε το ζήτημα της απλής αναλογικής είχε ως αιχμή τη συνταγματική επιταγή της ισότητας ψήφου των πολιτών, στις σημερινές συνθήκες αποκτά και  μια ακόμη πολύ σημαντική διάσταση. Μπορεί να αποτελέσει παράγοντα αναδιάταξης των πολιτικών δυνάμεων και δημιουργίας ενός νέου σκηνικού με περισσότερο ομογενή κόμματα καθώς είναι φανερό ότι σήμερα η συστέγαση σε πολλές περιπτώσεις είναι αναγκαστική και πολύ συχνά οδηγεί σε αποχωρήσεις. Η αναδιάταξη των πολιτικών δυνάμεων με βάση κοινές προσεγγίσεις σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής διαχείρισης μέσα από την καθιέρωση της απλής αναλογικής μπορεί να αποτελέσει και έναν παράγοντα πολιτικής ομαλότητας. Γιατί έτσι και αλλιώς το ενδεχόμενο να μην υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση αυτή την περίοδο γίνεται όλο και περισσότερο πιθανό. Σε μια τέτοια περίπτωση η αναδιάταξη που προαναφέραμε αναγκαστικά θα γίνει με "βίαιο" τρόπο με ό,τι συνεπάγεται αυτό καθώς οδηγεί αναγκαστικά σε πρόσκαιρη πολιτική συναλλαγή και όχι σε πολιτική συνεννόηση με μια ορισμένη αντοχή στο βάθος του χρόνου".

Οι εξελίξεις ήρθαν να δικαιώσουν με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο αυτές τις εκτιμήσεις. Τα άλλοτε κραταιά κόμματα του δικομματισμού αποδείχθηκαν ανίκανα όχι για να ικανοποιήσουν δημοκρατικά αιτήματα, αλλά για να αντιληφθούν ότι καταρρέει το πολιτικό σύστημα και ως εκ τούτου να προχωρήσουν έστω και αναγκαστικά στην καθιέρωση της απλής αναλογικής και άλλων μέτρων δημοκρατικής μεταρρύθμισης του εκλογικού συστήματος. Τώρα το ζήτημα πλέον τίθεται επί τάπητος αλλά έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος που ήταν αναγκαίος για να συνειδητοποιηθεί ότι έφθασε η ώρα των κυβερνήσεων συνεργασίας οι οποίες δεν συγκροτούνται υπό την πίεση των διερευνητικών εντολών αλλά μέσα από μια μακρά διαδικασία αναγνωστικών προσεγγίσεων έτσι ώστε να βρεθεί ο προγραμματικός ελάχιστος κοινός παρονομαστής.